1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2023/2024
4. Socjologia - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Makrostruktury społeczne

Wygeneruj PDF dla tej strony

Makrostruktury społeczne - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Głównym celem jest uzyskanie przez studentów studentów wiedzy o podstawowych pojęciach i teoriach z zakresu makrostruktur społecznych. Dodatkowym celem jest przygotowanie studentów do rozpoznawania i analizowania współczesnych zjawisk i procesów dotyczących struktury społecznej i jej przemian, stratyfikacji społecznej oraz ruchliwości społecznej.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Brak

Zakres tematyczny

Zakres tematyczny Wykładu:

1. Pojecie struktury społecznej. Wymiary struktury społecznej.
2. Teoria klas społecznych Karola Marksa
3. Neomarksowskie koncepcje struktury klasowej
4. Teoria struktury społecznej Maxa Webera
5. Post-weberowskie koncepcje struktury społecznej
6. Klasa średnia – pojęcie, koncepcje. Klasa średnia w Polsce

 

Zakres tematyczny Ćwiczeń:

1. Stratyfikacja społeczna. Systemy stratyfikacyjne.
2. Stratyfikacja społeczna we współczesnej Polsce
3. „Śmierć klas” – przesłanki i krytyka koncepcji
4. Schematy analizy struktury społecznej
5. Ruchliwość społeczna. "Otwartość" struktury społecznej we współczesnej Polsce
6. Nierówności społeczne i undeclass
7. Inteligencja
8. Naród i grupy etniczne. Zróżnicowanie etniczne Polski
9. Państwo jako przykład makrostruktury
10. Procesy integracji europejskiej

Metody kształcenia

Student zdobywa wiedzę oraz umiejętności z zakresu makrostruktur społecznych poprzez realizację następujących metod kształcenia:

treści wykładów: wykład konwencjonalny, problemowy, konwersatoryjny;

treści ćwiczeń: praca z książką, analiza tekstów źródłowych, praca grupowa, dyskusja wielokrotna, analiza przypadku, praca z materiałami multimedialnymi, spacer studyjny, wizyta studyjna, metody warsztatowe, metody problemowe.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykład

Egzamin: pisemny w formie testu; zakres materiału: zgodnie z sylabusem przedstawionym w trakcie zajęć na początku semestru.

Zasady uzyskania pozytywnej oceny z egzaminu: co najmniej 50% punktów.

Zasady uzyskania oceny z wykładu: ocena z wykładu jest oceną z egzaminu.

Ćwiczenia

Zadania: realizowane w trakcie zajęć; w szczególności: analiza przypadku, analiza danych zastanych, porównanie, udział w debacie, opracowanie schematu zjawiska lub procesu społęcznego i in.

Zasady uzyskania pozytywnej oceny za zadania: zgodność z tematem, poprawność analizy, poprawność stosowania źródeł, odwołań do literatury, poprawność językowa.

Referat: na temat uzgodniony na początku semestru.

Zasady uzyskania pozytywnej oceny za referat: zgodność z tematem, poprawność analizy, wskazanie źródeł, właściwe stosowanie odwołań, poprawność językowa.

Zasady uzyskania pozytywnej oceny z ćwiczeń: uzyskanie pozytywnej średniej oceny za zadania oraz pozytywnej oceny za referat. Ocena z ćwiczeń jest średnią ocen za zadania i referat.

Warunki uzyskania oceny końcowej: ocena końcowa jest średnią ocen z wykładu i ćwiczeń.
 

Literatura podstawowa

1. Cebula M., Społeczne uwarunkowania gustów i praktyk konsumpcyjnych. Zbieżność pozycji społecznych i stylów życia czy autonomizacja kultury?, s. 97–125 Studia Socjologiczne, 2/2013.
2. Domański H., Artur Pokropek i Tomasz Żółtak: Empiryczny test  hipotezy o słabnącej krystalizacji systemów partyjnych, „Studia Socjologiczne” 2/2013.
3. Domański H., Struktura społeczna w Polsce, Struktura społeczna, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa 2004.
4. Grotowska-Leder J., Fenomen wielkomiejskiej biedy: od epizodu do underclass, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2002, rozdz. 2, s. 35-56.
5. Kindler M., A. Górny, E. Jaźwińska, Między nami? Więzi i kontakty społeczne z Polakami w życiu codziennym osób z Ukrainy w Warszawie i okolicach, Studia Socjologiczne, nr 1/2022, s. 105–136.
6. Kulas P., Idea państwa w świadomości młodych inteligenckich elit, Studia Socjologiczne, nr 1/2018, s. 65–98.
7. Leszkowicz-Baczyński J., Klasa średnia w Polsce? Sytuacja pracy, mentalność, wartości, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra 2007.
8. Nikitorowicz J., Grupy etniczne w wielokulturowym świecie, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2010, s. 261-272.
9. Ossowski S., Z zagadnień struktury społecznej, Warszawa 1968, rozdz. Dychotomiczne wizje struktury klasowej; rozdz. Schemat gradacji, rozdz. Koncepcje funkcjonalne.
10. Słomczyński K. M., Janicka K., Dychotomie w strukturze klasowej: o efekcie świętego Mateusza i pogłębiających się nierównościach społecznych, [w:] Co nas łączy, co nas dzieli? red. J. Mucha, E. Narkiewicz-Niedbalec, M. Zielińska, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra 2018.
11. Sorokin P., Ruchliwość społeczna, Wydawnictwo Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 2009.

Literatura uzupełniająca

1. Chojnowski M., H. Palska, O wielopostaciowości pojęcia „inteligencja”, w: Inteligencja w Polsce: specjaliści, twórcy, klerkowie, klasa średnia?, red. H. Domański, Wydawnictwo Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
2. Hamilton M, Hirszowicz M., Systemy stratyfikacji, w: Klasy i nierówności społeczne w perspektywie porównawczej, ISP PAN, Warszawa 1995.
3. Mielczarek-Żejmo A., Krosno Odrzańskie : dynamika struktury społecznej w mieście przygranicznym, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2014.
4. Sadowski I., Poza wiedzą i majątkiem: nierówności w kapitale społecznym w okresie transformacji systemowej, w: Studia Socjologiczne, nr 2/2012 (205), s. 101-127.
5. Wesołowski W., Słomczyński K.M (red.), Tożsamość, zaufanie, integracja: Polska i Europa,  IFiS PAN, Warszawa 2012.
6. Zielińska M., Ariergarda realnego socjalizmu : społeczne biografie pokolenia stanu wojennego, Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2006.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Anna Mielczarek-Żejmo (ostatnia modyfikacja: 01-05-2023 07:11)