1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2023/2024
4. Pedagogika specjalna - jednolite magisterskie
5. Instytucjonalne wsparcie dorosłych osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu

Wygeneruj PDF dla tej strony

Instytucjonalne wsparcie dorosłych osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

1. Poznanie przez studentów zagadnień dotyczących wspomagania instytucjonalnego i pozainstytucjonalnego dorosłych osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (w tym form opieki, wsparcia, aktywizacji oraz rehabilitacji) w różnych sferach ich funkcjonowania (rodzinnej, społecznej, zawodowej).
2. Uzyskanie wiedzy na temat zasad oraz norm prawnych i etycznych obowiązujących w ww. sferze.
3. Poznanie przez studentów praktycznych implikacji w zakresie wsparcia osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu,, w szczególności w świetle koncepcji vulnerability.
4. Zmotywowanie studentów do projektowania i wdrażania działań innowacyjnych w obszarze wsparcia instytucjonalnego i pozainstytucjonalnego dorosłych osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Wiedza i umiejętności pozyskane w dotychczasowym przebiegu studiów: student potrafi wyjaśnić i opisać pojęcia z zakresu pedagogiki specjalnej i jej subdyscyplin (w szczególności zagadnień dotyczących zaburzeń ze spektrum autyzmu), psychologii ogólnej i psychologii rozwoju człowieka w cyklu życia oraz analizować zjawiska społeczne zachodzące w rodzinie i społeczeństwie.

Zakres tematyczny

Wykłady:

1. Osoby z niepełnosprawnością w polityce społecznej państwa  (zakres działań różnych podmiotów - na szczeblu centralnym, regionalnym, lokalnym, podstawowe zobowiązania, cele ich działalności).
2. Ramy prawne powoływania i funkcjonowania instytucji wspierających osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu w różnych sferach życia (Karta Praw Dla Osób Autystycznych, Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, Ustawa  o pomocy społecznej, Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego, Ustawa o ekonomii społecznej, Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie).
3. Instytucje zabezpieczenia społecznego w zakresie orzecznictwa (ZUS, KRUS, sektorowe zakłady ubezpieczeń społecznych MON i MSW, powiatowe zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności) oraz działalność PFRON.
4. Specyficzne potrzeby dorosłych osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu a system wsparcia osób z niepełnosprawnością (instytucje opiekuńcze i alternatywne formy życia w Polsce i innych państwach: domy pomocy społecznej, środowiskowe domy samopomocy, mieszkalnictwo chronione, asysta osobista, nowe modele wsparcia dla osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu).
5. Przykładowe programy wsparcia realizowane w Polsce i innych państwach (ukierunkowane na realizację potrzeb i społecznego uczestnictwa życia dorosłych osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu - np. projekt "WIOSKA ŻYCIA").
6. Wybrane problemy dorosłych osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, dotyczące sfery ich wsparcia instytucjonalnego i pozainstytucjonalnego (problem ciągłości rehabilitacji, problem przemocy w kontekście formalnych i nieformalnych relacji opiekuńczych, koncepcja vulnerability i jej praktyczne implikacje, problem marginalizacji i wykluczenia społecznego ww. grupy osób i ich rodzin, problematyka "instytucji totalnych", problematyka autonomii i godności osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, problemy kliniczne i terapeutyczne ww. grup osób)

Ćwiczenia:

1. Instytucje opieki zdrowotnej i rehabilitacji medycznej (NFZ, wydziały zdrowia urzędów administracji publicznej wszystkich szczebli, publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej, zakłady opiekuńczo-lecznicze, hospicja).
2. Instytucje pomocy społecznej (powiatowe centra pomocy rodzinie, miejskie i gminne ośrodki pomocy społecznej, domy pomocy społecznej, mieszkania chronione, usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, opieka wytchnieniowa, asystent osoby niepełnosprawnej, środowiskowe domy samopomocy, kluby samopomocy, domy dziennego pobytu)
3. Instytucje i placówki oświatowe (kuratoria, szkoły publiczne i niepubliczne, szkoły specjalne, ośrodki szkolno-wychowawcze, ośrodki poradnictwa psychologicznego i pedagogicznego, szkoły zawodowe).
4. Instytucje rynku pracy (wojewódzkie i powiatowe urzędy pracy, Ochotnicze Hufce Pracy, agencje zatrudnienia, instytucje szkoleniowe, organizacje pracodawców, związki zawodowe).
5. Zakłady pracy chronionej i podmioty ekonomii społecznej (warsztaty terapii zajęciowej, zakłady aktywizacji zawodowej, centra integracji społecznej, kluby integracji społecznej,  przedsiębiorstwa społeczne - np. spółdzielnie socjalne, podmioty sfery gospodarczej utworzone w związku z realizacją celu społecznego- spółki non-profit, spółdzielnie pracy)
6. Stowarzyszenia i fundacje prowadzące działalność w sferze odpłatnej i nieodpłatnej działalności pożytku publicznego na rzecz osób dorosłych z zaburzeniami ze spektrum autyzmu oraz ich rodzin.
7. Instytucje odpowiedzialne za likwidację barier w przestrzeni publicznej (wydziały architektury i wydziały transportu publicznego urzędów wszystkich szczebli administracji publiczne rządowej i samorządowej, nadzór budowlany, przedsiębiorstwa transportu publicznego, nadzór komunikacji elektronicznej, kierownicy instytucji publicznych wszystkich szczebli, PFRON).

Metody kształcenia

Wykłady: wykład konwencjonalny, wykład konwersatoryjny, wykład z prezentacją.

Ćwiczenia: analiza tekstu z dyskusją, praca w grupach, klasyczna metoda problemowa, projekt - prezentacja formy i/lub instytucji wsparcia

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykłady: 

Egzamin z treści wykładów; kryteria ocen: niedostateczny (0-50%); dostateczny (51-60%), dostateczny plus /61-70%), dobry (71-80%), dobry plus (81-90%), bardzo dobry (91-100%).

Ćwiczenia:  

Ćwiczenia kończą się zaliczeniem z oceną. Ocena z ćwiczeń ustalana jest na podstawie średniej arytmetycznej ocen za:

• indywidualną aktywność podczas zajęć,
• przygotowanie i prezentację określonego zagadnienia programowego  – praca grupowa; kryteria oceny projektu od 2 do 5 za:  a) poprawność metodyczną projektu, b) komunikatywność przekazu c) atrakcyjność zajęć d) środki edukacyjne; 
• kolokwium z treści ćwiczeń; kryteria oceny za kolokwium: niedostateczny (0-50%); dostateczny (51-60%); dostateczny plus (61-70%); dobry (71-80%); dobry plus (81-90%); bardzo dobry (91-100%).

Ocena końcowa:

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest pozytywnie zdany egzamin z wykładów i pozytywna ocena z ćwiczeń; oceną końcową jest średnia arytmetyczna ocen z wykładów i ćwiczeń.

Frekwencja: 

Dozwolona jest jedna nieobecność na zajęciach bez konieczności jej zaliczania. Każdą kolejną nieobecność student zobowiązany jest zaliczyć na konsultacjach (dopuszczalne jest odrobienie zajęć z inną grupą). Studenci, którzy mają przyznany IOS (udział w zajęciach 50%-60%, wywiązanie się z ustalonych indywidualnie warunków zaliczenia).

Literatura podstawowa

1. Buława-Hałasz J., Rehabilitacja społeczna i zawodowa dorosłych osób autystycznych, Kraków 2017.
2. Frith U. (red.), Autyzm i zespół Aspergera, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005.
3. Kołaczek B., Męcina J., Podstawowe i specyficzne formy pomocy i rozwiązania instytucjonalne na rzecz osób niepełnosprawnych w wybranych krajach Unii Europejskiej (w:): Balcerzak-Paradowska B. (red.), Sytuacja osób niepełnosprawnych w Polsce, Raport, Warszawa 2002.
4. Sytuacja dorosłych osób z autyzmem. Raport 2004, Fundacja SYNAPSIS, Warszawa 2004.

Literatura uzupełniająca

1. Brągiel J., Badora S., Formy opieki, wychowania i wsparcia w zreformowanym systemie pomocy społecznej, Opole 2005.
2. Kromolicka B., Z pomocą człowiekowi. Wsparcie i opieka w sytuacji nieuleczalnej choroby, Toruń 2012.
3. Ryksza A., Gmaj K., Autyzm w orzecznictwie o niepełnosprawności – wnioski z badań w województwie mazowieckim. Raport 2006, Fundacja Synapsis, Warszawa 2006. 
4. Żuraw, H., Udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, Warszawa 2008.
5. Gordon J., Kantor A., How everyone on the autism spectrum, young and old can be...Philadelphia 2011

 

 

 

Uwagi

Pełniejszy wykaz literatury oraz wykaz obowiązujących aktualnie aktów prawnych dot. ww. zagadnień prowadzący zaleca na bieżąco podczas zajęć.

Zmodyfikowane przez mgr Agnieszka Fetzka (ostatnia modyfikacja: 27-04-2023 22:44)