1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2023/2024
4. Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna - jednolite magisterskie
5. Pedagogika wczesnoszkolna

Wygeneruj PDF dla tej strony

Pedagogika wczesnoszkolna - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Poznawanie podstawowych zagadnień z zakresu pedagogiki wczesnoszkolnej jako subdyscypliny pedagogiki. Poznawanie powiązań z innymi naukami. Analizowanie kierunków przemian jakie dokonywały się po drugiej wojnie światowej w obrębie pedagogiki wczesnoszkolnej.  Poznanie specyfiki cech rozwojowych dzieci w wieku wczesnoszkolnym, ich potrzeb , doświadczeń i wynikających z nich zasad pracy nauczyciela . Poznawanie rodzajów i typowych cech sytuacji dziecka w szkole, istoty kształcenia zintegrowanego jako formy organizacji pracy  w klasach I-III.  Zapoznanie studentów z celami, treściami, metodami i formami pracy dydaktyczno-wychowawczej w klasach I-III. Kształcenie umiejętności motywowania uczniów do uczenia się, rozbudzania ciekawości i zaangażowania w proces edukacyjny. Kształtowanie umiejętności  analizy i oceny programów/podręczników dla klas I-III. Kształcenie umiejętności projektowania zajęć ze zwróceniem uwagi na indywidualne cechy i  różnice między uczniami.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Podstawy dydaktyki ogólnej, teorii wychowania i psychologii rozwojowej.

Zakres tematyczny

Wykłady

Pedagogika wczesnoszkolna jako nauka i subdyscyplina pedagogiki – jej cele, zadania i funkcje. Przemiany pedagogiki wczesnoszkolnej.

Edukacja dziecka jako wspieranie rozwoju. Specyfika uczenia się dziecka. Podmiotowość i pełnomocność dziecka w edukacji  wczesnoszkolnej.

Istota edukacji integralnej.  Zasady organizacji kształcenia zintegrowanego.

Kompetencje kluczowe i ich kształtowanie u dziecka w wieku  wczesnoszkolnym.

Adaptacja dziecka w  szkole. Dojrzałość szkolna a gotowość szkolna - pojęcia, składniki, diagnozowanie.

Kompetencje nauczyciela wczesnej edukacji oraz jego rozwój zawodowy.

Współpraca nauczyciela klas I-III z podmiotami szkoły.

Konwersatorium

Sylwetka dziecka wczesnoszkolnego i jego charakterystyka w zakresie rozwoju poznawczego, emocjonalnego, społecznego i moralnego.

Potrzeby dziecka wczesnoszkolnego: typologia potrzeb, zaspokajanie potrzeb dziecka w środowisku rodzinnym i szkolnym. Przygotowanie dziecka do nauki w szkole.

Doświadczenia dziecięce i ich specyfika w wieku wczesnoszkolnym.

Planowanie pracy dydaktyczno-wychowawczej. Formułowanie celów kształcenia. Metody i formy pracy w klasach I-III. Projektowanie sytuacji edukacyjnych.

Podręczniki i środki dydaktyczne w edukacji wczesnoszkolnej.

Problematyka oceniania szkolnego w klasach I-III.

Integracja jako koncepcja pracy w edukacji wczesnoszkolnej.  Wykorzystywanie różnych strategii integracji .

Stymulowanie aktywności poznawczej i kreatywności uczniów. Rola i rodzaje zadań domowych.

Metody kształcenia

Wykłady – wykład tradycyjny.

Konwersatoria  – praca z książką, praca z dokumentem źródłowym, burza mózgów, klasyczna metoda problemowa, dyskusja, metoda projektu, prelekcja, metoda przypadków.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Dopuszcza się jedną nieobecność. Sposób zaliczania nieobecności uzgadniany jest z prowadzącą.

Wykłady- warunki zaliczenia:

Egzamin i aktywna obecność na wykładach. Pozytywne zaliczenie konwersatorium umożliwia przystąpienie do egzaminu.  Tematyka egzaminu obejmuje tematykę wykładów i konwersatorium.  Egzamin- przeliczenie punktów wg zasady: (51%-60-% dst; 61%-70% dst +; 71%-80% db; 81%-90% db+; 91%-100% bdb).

Konwersatoria-warunki zaliczenia

Przygotowanie i zaprezentowanie referatu na wybrany temat, kolokwium. Ocena z konwersatorium jest średnią uzyskanych ocen.

Ocena końcowa

Oceny z konwersatorium i wykładów muszą być pozytywne. Ocena końcowa uwzględnia oceny obu form zajęć i jest średnią arytmetyczną uzyskanych ocen .

Literatura podstawowa

1. Donaldson M., Myślenie dziecka, Warszawa 1986.
2. Eby J., Smutny J., Jak kształcić uzdolnienia dzieci i młodzieży, Warszawa.
3. Ferenz K., Kozioł E., Kompetencje nauczyciela wychowawcy, Zielona Góra 2002.
4. Hamer H., Klucz do efektywności nauczania, Warszawa 1994.
5. Hurlock E., Rozwój dziecka, Warszawa 1985.
6. Klus-Stańska D., W nauczaniu początkowym inaczej, Kraków  1999.
7. Klus-Stańska D., Nowicka M., Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej, Warszawa 2005.
8. Klus-Stańska D., Szczepska-Pustkowska M., red., Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania, Warszawa 2009.
9. Kopaczyńska I., Ocenianie szkolne wspierające rozwój ucznia, Kraków 2004.
10. Lelonek M., Wróbel T., red., Praca nauczyciela i ucznia w klasach I-III, Warszawa 1990.
11. Matczak A., Znaczenie stylu poznawczego w procesie uczenia się, „Psychologia Wychowawcza” 1981, 1.
12. Moroz H., red., Podmiotowość ucznia w edukacji wczesnoszkolnej, Katowice 1995.
13. Nowak-Łojewska A., Olczak A., Soroka-Fedorczuk A., red., Edukacja małego dziecka – refleksje, problemy, doświadczenia, Zielona Góra 2009.
14. Nowak-Łojewska A., Wiedza społeczna młodszych uczniów z perspektywy nauczyciela: od szkolnego przekazu do konstruowania znaczeń, Zielona Góra 2011.
15. Nyczaj-Drąg M., Oczekiwania a doświadczenia dzieci w pierwszym roku nauki, Zielona Góra 2001.
16. Tyszkowa M., Aktywność i działalność dzieci i młodzieży, Warszawa 1990.
17. Więckowski R., Pedagogika wczesnoszkolna, Warszawa 1993.

Literatura uzupełniająca

1. Jakowicka M., Wzbogacanie doświadczeń uczniów w kontaktach ze środowiskiem, Warszawa 1982.
2. Nyczaj-Drąg M., Głażewski M., red., Współprzestrzenie edukacji: szkoła – rodzina – społeczeństwo –kultura, Kraków 2005.
3. Poznać, zrozumieć, doświadczyć: konstruowanie wiedzy nauczyciela wczesnej edukacji, red. J. Bonar, A. Buła, Kraków 2011.
4. A.Nowak-Łojewska, A.Olczak, A. Soroka-Fedorczuk, (red.) Education of a young child- reflections, problems, experiences, Zielona Góra 2009.

 

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Iwona Kopaczyńska, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 11-04-2023 18:25)