SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Metodyka edukacji polonistycznej w klasach I-III - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Metodyka edukacji polonistycznej w klasach I-III
Kod przedmiotu 05.2-WP-PPiWM-MEPwS
Wydział Wydział Nauk Społecznych
Kierunek Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów jednolite magisterskie
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2023/2024
Informacje o przedmiocie
Semestr 5
Liczba punktów ECTS do zdobycia 4
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr Iwona Kopaczyńska, prof. UZ
  • dr hab. Marzenna Magda-Adamowicz, prof. UZ
  • dr hab. Mirosława Nyczaj-Drąg, prof. UZ
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Wykład 15 1 15 1 Zaliczenie na ocenę
Konwersatorium 15 1 15 1 Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

Zapoznanie z problematyką nauki czytania, pisania, mówienia, nauki gramatyki i wiedzy o języku, ortografii, literatury uczniów klas I-III szkoły podstawowej. Rozwijanie umiejętności dokonywania wyboru i oceny przydatności danego postępowania metodycznego w określonej sytuacji. Rozwijanie umiejętności projektowania działań zgodnie z rodzajem aktywności językowej. Kształtowanie potrzeby dokształcania się w zakresie nowych rozwiązań dotyczących nauki czytania i pisania, nauki gramatyki i wiedzy o języku, ortografii, literatury w edukacji wczesnoszkolnej.

Wymagania wstępne

Psychologiczna wiedza o dziecku w wieku wczesnoszkolnym. Wiedza z zakresu dydaktyki ogólnej.

Zakres tematyczny

Wykłady

Właściwości myślenia, mowy oraz percepcji wzrokowej , słuchowej i motorycznej dziecka klas I-III niezbędne dla realizacji programu edukacji polonistycznej. Instrumentarium metodyczne nauczania języka polskiego w klasach I-III (cele, treści edukacji polonistycznej, podstawa programowa, środki realizacji).  Cele, formy, rodzaje czytania. Poziomy rozumienia tekstu. Język mówiony a język pisany – cechy, podobieństwa, różnice. Uwarunkowania rozwoju języka mówionego dzieci- podejście redukcyjno-instrumentalne oraz komunikacyjno-osobotwórcze .Kształtne pisanie uczniów. Aspekt techniczny i pragmatyczno - twórczy pisania.  Nauczanie ortografii w klasach I-III. Istota i sens pisania z pamięci. Historyjki obrazkowe i ilustracje i ich znaczenie dla rozwoju języka i myślenia dziecka. Nauczanie gramatyki w klasach I-III. Kształcenie literackie w klasach I-III– istota, proces, znaczenie, wartości.Umiejętność formułowania myśli jako wyzwanie w świecie emotikonów, SMS jako skrót językowo-myślowy.

 

Konwersatoria

 Cele, formy, rodzaje i metody czytania w klasach I-III. Czytanie ze zrozumieniem - projektowanie zadań.  Czytanie funkcjonalne, krytyczne i twórcze – możliwości rozwijania w edukacji wczesnoszkolnej. Praca z tekstem (literackim, popularno-naukowym, wychowawczym) - poziomy rozumienia tekstu, analiza tekstu - formułowanie pytań do tekstu, wyodrębnianie zdarzeń, plan wydarzeń. Proces pisania w klasach I-III - psychofizjologiczne podstawy procesu pisania, nauka pisania. Nauczanie gramatyki w edukacji wczesnoszkolnej. Ortografia i interpunkcja w klasach I-III - cele, dobór treści, zasady nauczania, metody opracowania materiału, środki dydaktyczne, rodzaje ćwiczeń ortograficznych. Ćwiczenia słownikowe i frazeologiczne. Ćwiczenia syntaktyczne i stylistyczne w klasach I-III. Formy redakcyjne w klasach 1-3 - opowiadanie, opis, list, e-mail, sms, zaproszenie, zawiadomienie, ogłoszenie. Ćwiczenia pisemne dla rozwoju osobowego -możliwości zastosowania w klasach I-III. Praca z lekturą i poezją dla dzieci. Koncepcja oswajania ze sztuką słowa w projektach studentów. Inscenizacje w klasach I-III. Gazetki szkolne. Techniki freinetowskie w kształceniu polonistycznym.

Metody kształcenia

Wykłady – wykład konwencjonalny, problemowy, prezentacje multimedialne.

Konwersatoria – a) podające – praca z tekstem, praca z dokumentem źródłowym; b) problemowe- dyskusja, meta plan, drzewo decyzyjne, c) praktycznego działania –projektowanie zadań, metoda przypadków, burza mózgów, projekty grupowe i prezentacje multimedialne.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

 

Wykłady

Zaliczenie na podstawie: aktywnej obecności i oceny z kolokwium. 

Konwersatoria

Zaliczenie na podstawie: kolokwium, projektów zadań, zajęć i sytuacji edukacyjnych oraz aktywności na zajęciach w tym udziale w dyskusjach.

Ocena jest średnią arytmetyczną ocen uzyskanych w toku realizowanej formy.

Ocena końcowa jest średnią arytmetyczną ocen w wykładu i konwersatorium..

Literatura podstawowa

1. Baczyńska H., Metodyka nauczania gramatyki w klasach I-III, Warszawa 1981.

2. Brzezińska A., red., Czytanie i pisanie – nowy język dziecka, Warszawa 1987.

3, Czelakowska D., Metodyka edukacji polonistycznej w wieku wczesnoszkolnym, Kraków 2009.

4. Filipiak E., Aktywność językowa dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Bydgoszcz 1996.

5. Jakowicka M., Praca z tekstem w klasach początkowych, „Zbiorcza Szkoła Gminna” 1981, 5

6. Jedut A., Pleskot A., Nauczanie ortografii w klasach I-III: poradnik dla nauczyciela, Warszawa 1991.

7. Jóźwicki T., Opowiadanie jako forma wypowiedzi w klasach początkowych, Warszawa 1984.

8. Klus-Stańska D., Nowicka M., Sensy i bezsensy w edukacji wczesnoszkolnej, Warszawa 2005.

9. Kopaczyńska I., Edukacja polonistyczna, [w:] M.Magda-Adamowicz, L.Kataryńczuk-Mania, Dziedziny kształcenia w klasach I-III, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2013

10. Malmquist E., Nauka czytania w szkole podstawowej, Warszawa 1987.

11. Simon S.B., Halwley R.C., Britton D.D., Krystalizacja wartości: ćwiczenia pisemne dla rozwoju osobowego, Toruń 1992.

12. Skrzypiec W., Ćwiczenia gramatyczno-ortograficzne i stylistyczne w klasach I-III, Warszawa 1992.

13 Węglińska M., List jako forma wypowiedzi w klasach początkowych, Szczecin 2002,

14. Więckowski R., Ćwiczenia słownikowo-frazeologiczne i syntaktyczne w klasach początkowych, Warszawa 1985.

15. Żuchowska W., Oswajanie ze sztuką słowa: początki edukacji literackiej, Warszawa 1992.

Literatura uzupełniająca

1. Borawska K., Język domu i język szkoły: zderzenie dwóch światów czy płaszczyzna rozwoju, [w:] Renesans nauczania całościowego, red. D. Klus-Stańska, M.J. Szymański, M.S.Szymański, Warszawa 2003.

2. Czelakowska D., Twórczość a kształcenie języka dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Kraków 1996.

3. Jakubowicz-Bryx A., Kompetencje leksykalne uczniów w edukacji wczesnoszkolnej, Bydgoszcz 2006.

4. Kopaczyńska I., Od umiejętności czytania do refleksji nad tekstem literackim, [w:] Obszary wspólnego zaangażowania w edukacji dzieci, red. I.Kopaczyńska, Nowak-Łojewska A.,Zielona Góra 2007.

5. Kossowski P., Dziecko a reklama telewizyjna, „Problemy Opiekuńczo-wychowawcze” 1994, 3.

6. Nowicka M., Praca z tekstem literackim dla dzieci szansa czy przeszkoda w edukacji do innego, [w:] Światy dziecięcych znaczeń, red. D.Klus-Stańska, Warszawa 2004.

7. Papuzińska J., Inicjacje literackie – problemy pierwszych kontaktów dziecka z książką, Warszawa 1974.

8. Rytlowa J., Ćwiczenia w mówieniu i pisaniu w klasach I-IV szkoły podstawowej, Warszawa 1973.

13. Sakowicz M., Teatr szkolny jako rekompensata w zakresie potrzeb dziecięcych, [w:] Renesans nauczania całościowego, red. D. Klus-Stańska, M.J. Szymański, M.S. Szymański,Warszawa 2003.

14. Szczepańska M., Edukacja kulturalna dziecka w wieku wczesnoszkolnym, Kraków 2000.

15. Vos J., Dryden G., Rewolucja w uczeniu, Poznań 2000.

16. Węglińska M., Opowiadanie jako forma wypowiedzi w klasach początkowych: wybór tekstów, Kraków 1997.

17. Więckowski R., Pedagogika wczesnoszkolna, Warszawa 1993.

Uwagi


Zmodyfikowane przez dr hab. Mirosława Nyczaj-Drąg, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 18-04-2023 12:46)