1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2023/2024
4. Pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna - jednolite magisterskie
5. Literatura dla dzieci

Wygeneruj PDF dla tej strony

Literatura dla dzieci - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Celem przedmiotu jest poznanie odmian i sposobów istnienia literatury adresowanej do dzieci. Poznawanie historii literatury dla dzieci w Polsce i na świecie. Charakteryzowanie kierunków przemian dokonujących się w literaturze dla dzieci.   Rozwijanie umiejętności analizowania literatury dla dzieci i wykorzystywania jej w pracy z dziećmi. Uwrażliwianie na piękno i wartości jakie zawarte są w literaturze dla dzieci. Uwrażliwianie na słowo pisane.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Podstawy gramatyki języka polskiego i wiedzy o literaturze.

Zakres tematyczny

Literatura „czwarta”. O naturze i sposobach istnienia literatury dla dzieci. Odmiany istnienia literatury „osobnej”. Teksty dziecięce i teksty dla dzieci – dobór książek dla młodego czytelnika. Miejsce literatury czwartej w kulturze i literaturze.  Historia literatury dla dzieci w Polsce i na świecie. Przemiany literatury dla dzieci .Folklor dziecięcy. Cele i funkcje literatury dla dzieci. Inicjacje literackie- etapy i drogi. Rozwój dziecka a odbiór literatury dziecięcej. „Cudowne i pożyteczne”, czyli znaczenie baśni w życiu dziecka. Wartości poznawcze, wychowawcze, ludyczne, emocjonalne i estetyczne baśni. Bajki terapeutyczne i ich znaczenie. Przyroda, jako tworzywo dzieła literackiego i jej funkcje.  Wartości literatury dla dzieci i młodzieży i sposoby wyrażania wartości w utworach dla dzieci. Poezja dla dzieci- od Konopnickiej do Białoszewskiego, czyli język dziecięcy a poezja dla dzieci. Zabawy językowe w literaturze dla dzieci. Praca z lekturą- metoda oswajania ze sztuką słowa. Rozbudzanie zainteresowania literaturą. Ilustracja w książkach dla dzieci.  Rola czasopism w wychowaniu dzieci.

 

Metody kształcenia

Wykłady – wykład konwencjonalny, pogadanka.

Konwersatoria – praca z książką, metoda tekstu przewodniego, metoda projektu.

 

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Warunkiem zaliczenia jest pozytywne zaliczenie kolokwium oraz przygotowanie projektu - projekt zajęć z wykorzystaniem wybranych pozycji literatury dziecięcej – kryteria oceny: zgodność z tematem, struktura pracy, poprawny język, odpowiedni dobór literatury, twórczy sposób wykorzystania literatury dla dzieci i przedmiotowej.

Kolokwium- uzyskane punkty przeliczane na ocenę zgodnie z zasadą: 91-100% = 5,0; 81-90% = 4,5; 71-80% = 4,0; 61-70% = 3,5; 51-60% = 3,0; 0-50% = 2,

Ocena końcowa to ocena uzyskana z konwersatorium.

Literatura podstawowa

1. Baluch A., Książka jest światem: o literaturze dla dzieci małych oraz dzieci starszych i nastolatków, Kraków 2005.
2. Bettelheim B., Cudowne i pożyteczne: o znaczeniach i wartościach baśni, t. I-II, Warszawa 1985.
3. Cieślikowski J., Literatura i podkultura dziecięca, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1975.
4. Cieślikowski J., Literatura osobna, Warszawa 1985.
5. Kątny M., Przyroda w polskiej prozie dla dzieci i młodzieży, Kielce 2002.
6. Kultura literacka dzieci i młodzieży u progu XXI stulecia, red. J. Papuzińska, G. Leszczyński, Warszawa 2002.
7. Ługowska J., Bajka w literaturze dziecięcej, Warszawa 1988.
8. Poezja dla dzieci: antologia form i tematów, Wrocław 1999.
9. Waksmund R., Literatura pokoju dziecinnego, Warszawa 1986.
10. Waksmund R., Od literatury dla dzieci do literatury dziecięcej (tematy – gatunki – konteksty), Wrocław 2000.
11. Wróblewska V., Przemiany gatunkowe polskiej baśni literackiej, Toruń 2003.
12. Żurakowski B., Literatura – wartość – dziecko, Kraków 1999.

 

Literatura uzupełniająca

1. Baluch A., Archetypy literatury dziecięcej, Wrocław 1993.
2. Baśń i dziecko, Wstęp, Warszawa 1978.
3. Białek J. Z., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1918-1939: zarys monograficzny, Warszawa 1987.
4. Frycie S., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1945-1970, T. I-II, Warszawa 1978..
5. Kaniowska-Lewańska I., Literatura dla dzieci i młodzieży do roku 1864: zarys monograficzny, Warszawa 1983.
6. Książka dla dziecka wczoraj, dziś i jutro, red. K. Heskia-Kwaśniewicz, I. Socha, Katowice 1998.
7. Kuliczkowska K., Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1864-1918: zarys monograficzny, Warszawa 1983..
8. Słownik literatury dziecięcej i młodzieżowej, red. B. Tylicka, G. Leszczyński, Wrocław-Warszaw-Kraków 2002.
9. Wartości literatury dla dzieci i młodzieży: wybrane problemy, red. J. Papuzińska, B. Żurakowski, Warszawa-Poznań 1985.
10. Wortman S., Baśń w literaturze i w życiu dzieci: co i jak opowiadać? Warszawa 1958.
11. Żurakowski B., W świecie poezji dla dzieci, Kraków 1999.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Iwona Kopaczyńska, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 11-04-2023 18:02)