Celem przedmiotu jest zapoznanie słuchaczy z zagadnieniami terapii logopedycznej stosowanej u osób z niepełnosprawnością intelektualną, spektrum autyzmu oraz przekazanie zasad pracy stosowanych w surdologopedii. Podczas zajęć słuchacze zdobywają umiejętność przyggotowywania diagnozy logopedycznej osób z niepełnosprawnością intelektualną, spektrum autyzmu oraz osób niesłysząccyh i niedosłyszacych. Słuchacze zdobywają róniez umiejętność konstruowania programów terapeutycznych.
Wymagania wstępne
Wiedza słuchaczy z zakresu: anatomii i fizjologii narządów mowy, pedagogiiki specjalnej, etapów prawidłowego rozwoju mowy, typologii zaburzeń komunikacji językowej.
Zakres tematyczny
Wykłady
Oligofazja. Istota zaburzeń mowy w niepełnosprawności intelektualnej. Oligofazje – definicje, przyczyny chorobowe, rodzaje uszkodzeń i niepełnosprawności. Neuroobrazowanie a rehabilitacja neurolingwistyczna. Wybrane zagadnienia z neuroanatomii, neurofizjologii i patofizjologii mowy. Problem autyzmu w literaturze, etiologia. Spektrum zaburzeń o typie autyzmu (autyzm atypowy, z Aspergera, Retta, SPD). Wczesne symptomy zaburzeń komunikacji u dzieci. Dynamika zmian u dzieci z wczesnym i późnym rozwojem autyzmu. Cechy odróżniające autyzm od zaburzeń o typie dysfazji. Surdologopedia – wyjaśnienie terminu. Metody diagnozy słuchu (obiektywne, subiektywne). Diagnoza centralnych zaburzeń przetwarzania słuchowego. Najnowsze ustalenia dotyczące terminologii stosowane w przypadkach zaburzeń słuchu. Czynniki kształtowania i rozwoju mowy dziecka z uszkodzonym narządem słuchu.
Konwersatoria
Zasady diagnozy i terapii logopedycznej osób z niepełnosprawnością intelektualną:
Pacjenci z oligofazją – metody diagnostyczne.
Rehabilitacja neurolingwistyczna – etapy i poszczególne metody
Najnowsze trendy w terapiach neurolingwistycznych pacjentów z oligofazją.
Kompleksowy zarys terapeutyczny pacjentów z oligofazją.
Zasady diagnozy i terapii logopedycznej osób ze spektrum autyzmu
Diagnoza deficytów poznawczych w autyźmie.
Metody terapii: dobór metod w zależności od wieku, komunikacji werbalnej, pozawerbalnej, poziomu inteligencji, ciężkości zaburzeń; stymulacja rozwoju mowy werbalnej; metody wspomagające (metoda holdingu, metoda Weroniki Sherborn, metoda Knilów, AAC, SI, stymulacja taktylna i wzrokowa).
Zasady diagnozy i terapii surdologopedycznej
Omówienie rozwoju dziecka od pierwszego do trzydziestego miesiąca życia oraz możliwości jego wspomagania.
Wpływ uszkodzenia słuchu na rozwój mowy i języka.
Kwestionariusz badania surdologopedycznego D. Emiluty-Rozyi.
Test rozwoju reakcji słuchowych od pierwszego miesiąca życia do siódmego roku życia.
Cele terapii surdologopedycznej.
Terapia surdologopedyczna: metoda całościowa S. Schmid-Giovannimi, metoda fonogestów K. Krakowiak, metoda macierzyńska A. van Udena, metoda alternatywna J. Cieszczyńskiej, komunikacja totalna, język migowy, wychowanie słuchowe.
Rehabilitacja osób z implantami.
Założenia organizacyjne klasy integracyjnej i miejsce ucznia z zaburzeniami słuchu.
Jak pomóc uczniowi z uszkodzonym słuchem w szkole masowej?
Potrzeby edukacyjne dziecka z uszkodzonym słuchem w zależności od stopnia ubytku słuchu.
Metody kształcenia
Wykłady – wykład tradycyjny.
Laboratoria – metoda projektu, praca z książką, metoda przypadków, praca w grupach, klasyczna metoda problemowa, burza mózgów.
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Laboratoria - na ocenę z laboratorium składają się wyniki osiągnięte na kolokwiach oraz ocena z projektu
Wykłady - ocena z kolokwium. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest pozytywna ocena z laboratorium.
Na ocenę z przedmiotu składa się ocena z laboratorium (50%) i z egzaminu (50%). Warunkiem zaliczenia przedmiotu są pozytywne oceny z laboratorium i egzaminu.
Studenci otrzymujący IOS (indywidualna organizacja studiów) zgodnie z regulaminem zobowiązani są uczestniczyć we wszystkich zajęciach.
Literatura podstawowa
Emiluta-Rozya D., Wymowa dzieci niedosłyszących, [w:] Głuchota a język, red. S. Grabias, Lublin 1994.
Gałkowski T., Zaburzenia słuchu, [w: ] Diagnoza i terapia zaburzeń mowy, red. T. Gałkowski, Z. Tarkowski Z., T. Zalewski, Lublin 1993.
Bobkowicz-Lewartowska L., Autyzm dziecięcy, zagadnienia diagnozy i terapii, Kraków 2019.
Kruk-Lasocka J., Autyzm, nie autyzm, Wrocław 2001.
Cieszyńska J., Od słowa przeczytanego do wypowiedzinego, Kraków 2000.
Skórzyńska M., Programy wczesnej interwencji O. Lovaasa i S. Greenspana w terapii małego dziecka z autyzmem, [w:] Dziecko z zaburzeniami rozwoju: konteksty diagnostyczne i terapeutyczne, red. B. Cytowska, B. Wilczura, Kraków 2006.
Pąchalska M., Neuropsychologia kliniczna, T. I-II, Warszawa 2007.
Emiluta-Rozya D., Całościowe badanie logopedyczne, Warszawa 2013.
Pisula E., Autyzm u dzieci: diagnoza, klasyfikacja, etiologia, Warszawa 2000.
Tarkowski Z., Mowa osób upośledzonych umysłowo i jej zaburzenia, [w:] Podstawy neurologopedii, red. T. Gałkowski, E. Szeląg, G. Jastrzębowska, Opole 2005.
Mueller-Malasińska M., Skarżyński H., Klasyfikacja zaburzeń słuchu, [w:] Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, red. S.Grabias, M.kurkowski, Lublin 2014.
Krakowiak K., Fonogesty: gesty wspomagające odczytanie wypowiedzi z ust, poradnik dla logopedów, nauczycieli i rodziców dzieci niesłyszących, Lublin 1986.
Löwe A., Rozwijanie słuchu w zabawie, Warszawa 1983.
Minczakiewicz E.M., Bawidła – katalog zabawek dla dzieci niepełnosprawnych ruchowo i umysłowo, Kraków 1996.
Schopler E., Lansing M., Ćwiczenia edukacyjne dla dzieci autystycznych, Gdańsk 1994.
Stecko E., Zaburzenia mowy: wczesne rozpoznawanie i postępowanie logopedyczne, Warszawa 1994.
Styczek I., Logopedia, Warszawa 1981.
Muzyka-Furtak E. (red.), Surdologopedia. Teoria i praktyka. Gdańsk 2019.
Gunia G., Terapia logopedyczna dzieci z zaburzeniami słuchu i mowy, Kraków 2006.
Kozłowska M., Studium przypadku dziewczynki z uszkodoznym narządem słuchu, [w:] Wybrane zagadnienia z teorii i praktyki logopedycznej, red. E.M.Skorek., K.B.Kochan, Zielona Góra 2013.
Kozłowska M., Czy wyjjątek potwierdza regułę?, [w:] Wybrane zagadnienia z teorii i praktyki logopedycznej, red. E.M.Skorek., K.B.Kochan, Zielona Góra 2013.
Famuła-Jurczak A., Kozłowska M., Bariery psychospołeczne w aktywności zawodowej osób z niepełnosprawnością słuchową, [w:] Niepełnosprawnośc, a społeczeństwo. teoria i praktyka, red. P.Prufer, Gorzów Wlkp. 2018.
Famuła-Jurczak A., Kozłowska M., Wańczko A., (Nie)słyszące dziecko - rola środowiska rodzinnego we wspomaganiu rozwoju dziecka, [w:] Wielkopolski Przegląd Logopedyczny 1/17/2020, red. M.Stasiak, Poznań 2020.
Uwagi
Zmodyfikowane przez dr Małgorzata Kozłowska (ostatnia modyfikacja: 23-04-2023 20:13)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.