SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Psychologiczne aspekty edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością intelektualną - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Psychologiczne aspekty edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością intelektualną
Kod przedmiotu 14.4-WP-PSSM-WPP
Wydział Wydział Nauk Społecznych
Kierunek Pedagogika specjalna
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów jednolite magisterskie
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2024/2025
Informacje o przedmiocie
Semestr 7
Liczba punktów ECTS do zdobycia 4
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr hab. Jarosław Bąbka, prof. UZ
  • dr Anna Mróz
  • mgr Agnieszka Fetzka
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Wykład 15 1 9 0,6 Egzamin
Ćwiczenia 15 1 9 0,6 Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

  1. Nabycie przez studentów wiedzy z zakresu psychologicznych aspektów edukacji, wychowania, opieki, rehabilitacji  i terapii dzieci, a także dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną.
  2. Rozwinięcie przez studentów umiejętności wykorzystywania dorobku różnych dziedzin psychologii do diagnozowania, planowania i realizacji zadań pedagoga specjalnego w zakresie edukacji, opieki i wychowania oraz rehabilitacji i terapii dzieci i dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną.
  3. Nabycie przez studentów umiejętności współpracy w zespołach wielospecjalistycznych.
  4. Uwrażliwienie studentów na znaczenie wsparcia psychologicznego względem osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz ich rodzin.  

Wymagania wstępne

Wiedza i umiejętności pozyskane w dotychczasowym przebiegu studiów: student potrafi wyjaśnić oraz opisać pojęcia z zakresu:

  • pedagogiki specjalnej i jej subdyscyplin (w szczególności zagadnień z zakresu oligofrenopedagogiki),
  • psychologii ogólnej i psychologii rozwoju człowieka w cyklu życia, psychologii społecznej, psychologii kształcenia,
  • zjawisk społecznych zachodzących w rodzinie i społeczeństwie.

Zakres tematyczny

Wykłady:

  1. Niepełnosprawność intelektualna w świetle DSM V (klasyfikacji zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego)
  2. Wymiary niepełnosprawności intelektualnej: organiczny, psychologiczny i społeczny. Definicja psychospołeczna niepełnosprawności.
  3. Kryteria diagnozowania niepełnosprawności intelektualnej (psychologiczne, ewolucyjne, społeczne, pedagogiczne i lekarskie).
  4. Zadania rozwojowe (w zakresie rozwoju poznawczego, emocjonalnego, społecznego, moralnego, osobowości) na poszczególnych etapach rozwoju człowieka (dzieciństwo, dorastanie, dorosłość, starość) a niepełnosprawność intelektualna w stopniu lekkim, umiarkowanym, znacznym i głębokim (możliwości i ograniczenia). 
  5. Problem samooceny u osób z niepełnosprawnością intelektualną. Jej związek z właściwościami środowiska rodzinnego, edukacyjnego, społecznego, terapeutycznego, pracy.
  6. Zaburzenia psychotyczne, lękowe, zaburzenia zachowań, uzależnienia osób z niepełnosprawnością intelektualną. a społeczne funkcjonowanie tych osób.

Ćwiczenia:

  1. Metody diagnozy psychologicznych aspektów funkcjonowania osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Określanie jej zasobów i problemów, a także szans i zagrożeń związanych z jej środowiskiem. Diagnozowanie poziomu zaspokajania potrzeb wg piramidy potrzeb Maslowa. Wpływanie na funkcjonowanie w sferze emocjonalno-motywacyjnej osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Wykorzystywanie zdobytej wiedzy do zmian w zakresie środowiska terapeutycznego oraz planowania oddziaływań edukacyjnych, opiekuńczo-wychowawczych i terapeutycznych.  
  2. Psychologiczne podstawy terapii osób z niepełnosprawnością intelektualną. Zasady terapii behawioralno-poznawczej.
  3. Interwencja psychologiczna wspierająca osoby z niepełnosprawnością intelektualną w realizacji zadań rozwojowych – analiza wybranych metod, technik oraz programów rehabilitacji psychologicznej.
  4. Wsparcie psychologiczne rodziców oraz rodzeństwa dzieci i osób dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną. Praca z rodziną z dzieckiem/osobą dorosłą z niepełnosprawnością intelektualną – podejście systemowe.

Metody kształcenia

Wykłady: wykład konwencjonalny, wykład konwersatoryjny, wykład z prezentacją.

Ćwiczenia: analiza tekstu z dyskusją, praca w grupach, klasyczna metoda problemowa, projekt, gry symulacyjne, pokaz.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykłady:

Egzamin z treści wykładów; kryteria ocen: niedostateczny (0-50%); dostateczny (51-60%), dostateczny plus /61-70%), dobry (71-80%), dobry plus (81-90%), bardzo dobry (91-100%).

Ćwiczenia:

Ćwiczenia kończą się zaliczeniem z oceną. Ocena z ćwiczeń ustalana jest na podstawie średniej arytmetycznej ocen za:

  • indywidualną aktywność podczas zajęć,
  • przygotowanie i prezentację indywidualnie lub w grupach projektu (studium przypadku osoby z niepełnosprawnością intelektualną); kryteria oceny projektu od 2 do 5 za:  a) poprawność metodyczną projektu, b) komunikatywność przekazu c) atrakcyjność zajęć d) środki edukacyjne; 
  • kolokwium z treści ćwiczeń; kryteria oceny za kolokwium: niedostateczny (0-50%); dostateczny (51-60%); dostateczny plus (61-70%); dobry (71-80%); dobry plus (81-90%); bardzo dobry (91-100%).

Ocena końcowa:

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest pozytywna ocena z egzaminu z wykładów i pozytywna ocena z ćwiczeń; oceną końcową jest średnia arytmetyczna ocen z wykładów i ćwiczeń.

Frekwencja: 

Dozwolona jest jedna nieobecność na zajęciach bez konieczności jej zaliczania. Każdą kolejną nieobecność student zobowiązany jest zaliczyć na konsultacjach (dopuszczalne jest odrobienie zajęć z inną grupą). Studenci, którzy mają przyznany IOS: udział w zajęciach 50%-60%, wywiązanie się z ustalonych indywidualnie warunków zaliczenia.

Literatura podstawowa

  1. Bouras N., Holt G., Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania u osób niepełnosprawnych intelektualnie, Warszawa 2020.
  2. Brzezińska A.I., Społeczna psychologia rozwoju, Warszawa 2000. 
  3. Kowalik S., Psychologia rehabilitacji, Warszawa 2007.
  4. Cierpiałkowska L., Sęk H. (red.), Psychologia kliniczna, Warszawa 2016.
  5. Kościelska M., Oblicza upośledzenia, Warszawa 2000.

Literatura uzupełniająca

  1. Kijak R., Seksualność człowieka z niepełnosprawnością intelektualną, Warszawa 2014.
  2. Kirenko J., Łaba-Hornecka A. (red.), Niepełnosprawność intelektualna – wyuczona bezradność,- Rzeszów 2018.
  3. Olechnowicz H., Terapia dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, Warszawa 2012.
  4. Stelter Ż., Dorastanie osób z niepełnosprawnością intelektualną, Warszawa 2009.
  5. Twardowska-Staszek E., Zachowania ryzykowne młodzieży szkolnej z niepełnosprawnością intelektualną: uwarunkowania podmiotowe i środowiskowe, Kraków 2016.

Uwagi


Zmodyfikowane przez mgr Agnieszka Fetzka (ostatnia modyfikacja: 16-04-2024 14:03)