1. SylabUZ
2. Faculty of Social Sciences
3. winter term 2024/2025
4. Special education - Long-cycle studies leading to MS degree
5. Geragogika specjalna

Generate PDF for this page

Geragogika specjalna - course description

Aim of the course

1. Poznanie przez studentów przedmiotu zainteresowań, celów i zadań geragogiki specjalnej, w tym psychospołecznej specyfiki niepełnosprawności osób w starszym wieku, potrzeb człowieka dorosłego i starszego z niepełnosprawnością, zagadnień rodziny i prokreacji dorosłej osoby z niepełnosprawnością.
2. Ukształtowanie umiejętności rozpoznawania, analizowania i interpretowania sytuacji życiowej, problemów i możliwości wsparcia niepełnosprawnych osób dorosłych, a także starszych.
3. Uwrażliwienie na problemy i potrzeby osób w okresie późnej dorosłości z problemami zdrowotnymi oraz na konieczność postępowania zgodne z etyką zawodową.

 

Prerequisites

Save changes

Wiedza i umiejętności pozyskane w dotychczasowym przebiegu studiów: student potrafi wyjaśnić i opisać pojęcia z zakresu pedagogiki specjalnej i jej subdyscyplin, psychologii ogólnej i psychologii rozwoju człowieka w cyklu życia oraz analizować zjawiska społeczne zachodzące w rodzinie i społeczeństwie.

Scope

Wykłady:

1) Gerontologia, gerontologia społeczna, geragogika – geneza, ewolucja, przedmiot zainteresowań, systematyka, podstawowe pojęcia dyscyplin, kierunki i problemy badawcze.

2) Geragogika specjalna, andragogika specjalna - istota dyscypliny, uwarunkowania (czynniki) jej powstania i rozwoju na świecie i w Polsce, cele, zadania, terminologia, interdyscyplinarność w sferze badań i praktyki.

3) Starość – pojęcie, definicja, klasyfikacja, problem społeczny, postawy społeczne wobec starości. Podstawowe zadania polityki społecznej wobec starości i seniorów. Wspomaganie rozwoju ludzi starszych – istota, cele, zadania, uwarunkowania.

4) Dorosłość oraz starzenie się osób niepełnosprawnych w aspekcie biologicznym, psychologicznym, społecznym. Stan zdrowia i stopień sprawności psychofizycznej osób w okresie późnej dorosłości.

5) Specyfika niepełnosprawności w starszym wieku, specyfika psychospołecznego funkcjonowania. Struktura (grupy) populacji osób starszych z niepełnosprawnością. Niepełnosprawność prekliniczna – istota i przejawy, postępowanie zaradcze.

6) Stosunek społeczeństwa i samych niepełnosprawnych seniorów do starości, niepełnosprawności, rehabilitacji - istota, przyczyny, konsekwencje, postępowanie zaradcze. Ageizm – pojęcie, symptomy, przyczyny, postępowanie zaradcze.

7) Wybrane współczesne wyzwania geragogiki specjalnej (wydłużanie się długości życia człowieka, społeczeństw, wzrost liczby seniorów, niepełnosprawnych seniorów, „wielkie problemy geriatryczne”, niewydolność systemu zabezpieczeń społecznych – w świetle badań i rozwiązań praktycznych.

Ćwiczenia:

1) Starość a niepełnosprawność. Stan zdrowia osób starszych z niepełnosprawnością. Funkcjonowanie i potrzeby osób starszych z różnego rodzaju niepełnosprawnością.

2) Psychospołeczne funkcjonowanie osób starszych z niepełnosprawnością: kryzysy okresu późnej dorosłości (utrata zdrowia i sprawności psychofizycznej, odchodzenie bliskich osób, samotność i osamotnienie, samobójstwa, przemoc wobec osób starszych, uzależnienia).

3) Niepełnosprawna osoba dorosła i starsza w rodzinie. Funkcje małżeńskie. Seksualność. Funkcje rodzicielskie. Funkcje dziadków. Wsparcie rodziny.

4) Niepełnosprawna Osoba dorosła i starsza w placówce pomocy społecznej.

5) Proces edukacji, rehabilitacji, terapii i resocjalizacji niepełnosprawnych osób w starszym wieku.

6) Aktywność społeczna, edukacyjna, kulturalna osób w starszym wieku.

Teaching methods

Wykłady: wykład konwencjonalny, wykład konwersatoryjny, wykład z prezentacją.

Ćwiczenia: analiza tekstu z dyskusją, praca w grupach, klasyczna metoda problemowa, projekt

Learning outcomes and methods of theirs verification

Outcome description	Outcome symbols	Methods of verification	The class form

Assignment conditions

Wykłady: 

Ocena z egzaminu z treści wykładów; kryteria ocen: niedostateczny (0-50%); dostateczny (51-60%), dostateczny plus /61-70%), dobry (71-80%), dobry plus (81-90%), bardzo dobry (91-100%).

Ćwiczenia:  

Średnia arytmetyczna ocen z:

• opracowania projektu zajęć oraz jego realizacji; kryteria oceny projektu od 2 do 5 za:  a) poprawność metodyczną projektu, b) komunikatywność przekazu c) atrakcyjność zajęć d) środki edukacyjne; 
• kolokwium z treści ćwiczeń; kryteria oceny za kolokwium: niedostateczny (0-50%); dostateczny (51-60%); dostateczny plus (61-70%); dobry (71-80%); dobry plus (81-90%); bardzo dobry (91-100%).

Ocena końcowa:

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest pozytywnie zdany egzamin z wykładów i pozytywna ocena z ćwiczeń; oceną końcową jest średnia arytmetyczna ocen z wykładów i ćwiczeń.

Frekwencja: 

Dozwolona jest jedna nieobecność na zajęciach bez konieczności jej zaliczania. Każdą kolejną nieobecność student zobowiązany jest zaliczyć na konsultacjach (dopuszczalne jest odrobienie zajęć z inną grupą). Studenci, którzy mają przyznany IOS (udział w zajęciach 50%-60%, wywiązanie się z ustalonych indywidualnie warunków zaliczenia).

Recommended reading

1. Chrzanowska I., Pedagogika specjalna – od tradycji do współczesności: 5.4. Starość osób z niepełnosprawnością - wyzwanie dla pedagogiki specjalnej, Kraków 2015
2. Kilian M., Pedagogika specjalna osób w starszym wieku, Warszawa 2018
   1. Nowicka A., Bąbka J. (red.), Człowiek i jego rodzina wobec utraty zdrowia i sprawności, Lubin 2010.
3. Majewski T., Niewidomi i słabowidzący seniorzy. Zeszyty Tyflologiczne nr 17, Warszawa 1999.
4. Marcinkiewicz-Wilk A., Around of Seniors’ Memories : the Biographical Research on the Educational Paths of European Seniors, Wrocław, 2014.
5. Antoszewska- B., Bartnikowska U., Ćwirynkało K. (red.), Porozmawiajmy o starości..., Olsztyn 2015

Further reading

1. Fabiś A., Wawrzyniak J., Chabior A., Ludzka starość, Kraków 2015.
2. Kilian M., Śmiechowska-Petrovskij E. (red.), Niepełnosprawność w okresie późnej dorosłości, Warszawa 2018.
3. Leszczyńska-Rejchert A., Człowiek starszy i jego wspomaganie – w stronę pedagogiki starości, Olsztyn 2010.
4. Nowicka A., Opieka i wsparcie osób z chorobą Alzheimera i ich opiekunów rodzinnych w Polsce, Zielona Góra 2015.
   1. Nowicka A. (red.), Wybrane problemy osób starszych, Kraków 2006.

Notes

Modified by dr hab. Małgorzata Czerwińska, prof. UZ (last modification: 08-04-2024 13:55)