1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2024/2025
4. Pedagogika specjalna - jednolite magisterskie
5. Instytucjonalne wsparcie dorosłych osób z przewlekłą chorobą oraz z niepełnosprawnością ruchową

Wygeneruj PDF dla tej strony

Instytucjonalne wsparcie dorosłych osób z przewlekłą chorobą oraz z niepełnosprawnością ruchową - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

1. Poznanie przez studentów zagadnień dotyczących wspomagania instytucjonalnego i pozainstytucjonalnego dorosłych osób z przewlekłą chorobą i z niepełnosprawnością narządu ruchu (w tym form opieki, wsparcia, aktywizacji oraz rehabilitacji) w różnych sferach ich funkcjonowania (rodzinnej, społecznej, zawodowej).
2. Uzyskanie wiedzy na temat zasad oraz norm prawnych i etycznych obowiązujących w ww. sferze.
3. Poznanie praktycznych implikacji w zakresie wsparcia osób z przewlekłą chorobą oraz z niepełnosprawnością ruchową,, w szczególności w świetle koncepcji vulnerability.
4. Zmotywowanie studentów do projektowania i wdrażania działań innowacyjnych w obszarze wsparcia instytucjonalnego i pozainstytucjonalnego dorosłych osób z przewlekłą chorobą oraz z niepełnosprawnością ruchową.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Wiedza i umiejętności pozyskane w dotychczasowym przebiegu studiów: student potrafi wyjaśnić i opisać pojęcia z zakresu pedagogiki specjalnej i jej subdyscyplin (w szczególności zagadnień dotyczących chorób przewlekłych i niepełnosprawności ruchowej), psychologii ogólnej i psychologii rozwoju człowieka w cyklu życia oraz analizować zjawiska społeczne zachodzące w rodzinie i społeczeństwie.

Zakres tematyczny

Wykłady.

1. Osoby z niepełnosprawnością w polityce społecznej państwa  (zakres działań różnych podmiotów - na szczeblu centralnym, regionalnym, lokalnym, podstawowe zobowiązania, cele ich działalności).
2. Ramy prawne powoływania i funkcjonowania instytucji wspierających osoby z niepełnosprawnością, w tym z niepełnosprawnością ruchową oraz spowodowaną przewlekłymi chorobami somatycznymi i psychicznymi, w różnych sferach życia (Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, Ustawa  o pomocy społecznej, Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego, Ustawa o ekonomii społecznej, Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, projekty ustaw i rozporządzeń).
3. Instytucje zabezpieczenia społecznego w zakresie orzecznictwa (ZUS, KRUS, sektorowe zakłady ubezpieczeń społecznych MON i MSW, powiatowe zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności) oraz działalność PFRON.
4. Formy opieki, wsparcia, aktywizacji i rehabilitacji społecznej i zawodowej dorosłych osób z niepełnosprawnością narządu ruchu i przewlekle chorych (instytucje opiekuńcze i alternatywne formy życia w Polsce i innych państwach: domy pomocy społecznej, mieszkalnictwo chronione, asysta osobista, instytucje opieki paliatywnej i hospicyjnej - zakres wsparcia społecznego pacjenta i jego rodziny).
5. Przykładowe programy wsparcia realizowane w Polsce i innych państwach (ukierunkowane na realizację potrzeb i społecznego uczestnictwa życia dorosłych osób z niepełnosprawnością narządu ruchu i z chorobami przewlekłymi).
6. Wybrane problemy dorosłych osób z niepełnosprawnością narządu ruchu i chorobami przewlekłymi, dotyczące sfery ich wsparcia instytucjonalnego i pozainstytucjonalnego (problem przemocy w kontekście formalnych i nieformalnych relacji opiekuńczych, koncepcja vulnerability i jej praktyczne implikacje w zakresie wsparcia osób z niepełnosprawnością narządu ruchu i z chorobami przewlekłymi, problem marginalizacji i wykluczenia społecznego ww. grupy osób i ich rodzin, problematyka "instytucji totalnych", problematyka autonomii i godności osób z niepełnosprawnością ruchową i chorobami przewlekłymi, problemy kliniczne i terapeutyczne ww. grup osób).

Ćwiczenia:

1. Instytucje opieki zdrowotnej i rehabilitacji medycznej (NFZ, wydziały zdrowia urzędów administracji publicznej wszystkich szczebli, publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej, zakłady opiekuńczo-lecznicze, hospicja).
2. Instytucje pomocy społecznej (powiatowe centra pomocy rodzinie, miejskie i gminne ośrodki pomocy społecznej, domy pomocy społecznej, mieszkania chronione, usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, opieka wytchnieniowa, asystent osoby niepełnosprawnej, środowiskowe domy samopomocy, kluby samopomocy, domy dziennego pobytu)
3. Instytucje i placówki oświatowe (kuratoria, szkoły publiczne i niepubliczne, szkoły specjalne, ośrodki szkolno-wychowawcze, ośrodki poradnictwa psychologicznego i pedagogicznego, szkoły zawodowe).
4. Instytucje rynku pracy (wojewódzkie i powiatowe urzędy pracy, Ochotnicze Hufce Pracy, agencje zatrudnienia, instytucje szkoleniowe, organizacje pracodawców, związki zawodowe).
5. Zakłady pracy chronionej i podmioty ekonomii społecznej (warsztaty terapii zajęciowej, zakłady aktywizacji zawodowej, centra integracji społecznej, kluby integracji społecznej,  przedsiębiorstwa społeczne - np. spółdzielnie socjalne, podmioty sfery gospodarczej utworzone w związku z realizacją celu społecznego- spółki non-profit, spółdzielnie pracy)
6. Stowarzyszenia i fundacje prowadzące działalność w sferze odpłatnej i nieodpłatnej działalności pożytku publicznego na rzecz osób dorosłych z niepełnosprawnością narządu ruchu i z chorobami przewlekłymi oraz ich rodzin.
7. Instytucje odpowiedzialne za likwidację barier w przestrzeni publicznej (wydziały architektury i wydziały transportu publicznego urzędów wszystkich szczebli administracji publiczne rządowej i samorządowej, nadzór budowlany, przedsiębiorstwa transportu publicznego, nadzór komunikacji elektronicznej, kierownicy instytucji publicznych wszystkich szczebli, PFRON).

 

Metody kształcenia

Wykłady: wykład konwencjonalny, wykład konwersatoryjny, wykład z prezentacją.

Ćwiczenia: analiza tekstu z dyskusją, praca w grupach, klasyczna metoda problemowa, projekt - prezentacja formy i/lub instytucji wsparcia

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykłady: 

Egzamin z treści wykładów; kryteria ocen: niedostateczny (0-50%); dostateczny (51-60%), dostateczny plus /61-70%), dobry (71-80%), dobry plus (81-90%), bardzo dobry (91-100%).

Ćwiczenia:  

Ćwiczenia kończą się zaliczeniem z oceną. Ocena z ćwiczeń ustalana jest na podstawie średniej arytmetycznej ocen za:

• indywidualną aktywność podczas zajęć,
• przygotowanie i prezentację określonego zagadnienia programowego  – praca grupowa; kryteria oceny projektu od 2 do 5 za:  a) poprawność metodyczną projektu, b) komunikatywność przekazu c) atrakcyjność zajęć d) środki edukacyjne; 
• kolokwium z treści ćwiczeń; kryteria oceny za kolokwium: niedostateczny (0-50%); dostateczny (51-60%); dostateczny plus (61-70%); dobry (71-80%); dobry plus (81-90%); bardzo dobry (91-100%).

Ocena końcowa:

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest pozytywnie zdany egzamin z wykładów i pozytywna ocena z ćwiczeń; oceną końcową jest średnia arytmetyczna ocen z wykładów i ćwiczeń.

Frekwencja: 

Dozwolona jest jedna nieobecność na zajęciach bez konieczności jej zaliczania. Każdą kolejną nieobecność student zobowiązany jest zaliczyć na konsultacjach (dopuszczalne jest odrobienie zajęć z inną grupą). Studenci, którzy mają przyznany IOS: udział w zajęciach 50%-60%, wywiązanie się z ustalonych indywidualnie warunków zaliczenia.

Literatura podstawowa

1. Bręczewski G., Niepełnosprawność i zachowania pomocowe w procesie rehabilitacji. Analiza jakości pomocy udzielanej osobom niepełnosprawnym, Warszawa 2019.
2. Summary overview of types and characteristics of institutional and community-based services for persons with disabilities available across the EU, FRA – European Union Agency for Fundamental Rights, Vienna 2017
3. Gąciarz B., Kubicki P., Rudnicki S ., System instytucjonalnego wsparcia osób niepełnosprawnych w Polsce – diagnoza, Kraków 2014.

Literatura uzupełniająca

1. Bidzan M., Bieleninik Ł., Szulman-Wardal A. (red.), Niepełnosprawność ruchowa w ujęciu bio-psycho-społecznym. Wyzwania diagnozy rehabilitacji i terapii, Gdańsk 2015.
2. Głodkowska, J., Giryński, A. (red.). Rehabilitacja społeczna i zawodowa - od bierności do aktywności, Kraków 2006.
3. Kawczyńska-Butrym Z., Niepełnosprawność – specyfika pomocy społecznej, Katowice 1998.
4. Literatura i akty prawne na bieżąco zalecane przez prowadzącego.

Uwagi

Zmodyfikowane przez mgr Agnieszka Fetzka (ostatnia modyfikacja: 08-04-2024 13:50)