1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2016/2017
4. Pedagogika / Pedagogika opiekuńczo-wychowawcza i profilaktyka - drugiego stopnia z tyt. magistra
5. Prawne podstawy opieki

Wygeneruj PDF dla tej strony

Prawne podstawy opieki - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zapoznanie studentów z podstawowymi przepisami prawa dotyczącego opieki, uzmysłowienie bliskości prawa z procesem dydaktyczno-opiekuńczo-wychowawczym, kształtowanie umiejętności korzystania z przepisów prawa, zapoznanie z procedurami postępowania związanymi z opieką i wychowaniem zgodnymi z obowiązującymi normami prawnymi.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                   

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Ogólna znajomość Konstytucji RP

Zakres tematyczny

1) Formy opieki prawnej i ich zróżnicowanie. Pojęcie i ogólna charakterystyka. 2) Podmiotowość prawna osoby fizycznej/prawnej w prawie cywilnym i administracyjnym a problem opieki. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych podmiotów prawa cywilnego i administracyjnego. Dziecko i osoba dorosła jako podmiot prawa. 3) Cywilno-prawne formy opieki kwalifikowanej. Opieka wychowawcza rodziców naturalnych. Opieka wychowawcza rodziców przysposabiających. Opieka wychowawcza sprawowana przez opiekuna.Kuratela. 4) Administracyjno-prawne formy opieki kwalifikowanej. Opieka sprawowana przez nauczycieli/wychowawców. Opieka sprawowana przez zakłady i placówki opiekuńczo-wychowawcze. 5) Prawne podstawy opieki w szkole i placówce. Opieka nad uczniami w czasie zajęć i dyżurów. Postępowanie w sytuacjach trudnych. Wypadki w szkole. Procedury postępowania w ww. zakresach. 6) Opieka nad uczniami podczas wycieczek szkolnych. Przygotowanie i realizacja wycieczek szkolnych. Zakres odpowiedzialności kierownika wycieczki i opiekunów. Sposób zapewnienia opieki i bezpieczeństwa przez szkołę uczniom podczas wycieczek i imprez. 7) Bezpieczeństwo w szkole i placówce. Podstawowe obowiązki prawne nauczycieli/wychowawców w zakresie bezpieczeństwa (nauczyciele prowadzący zajęcia z zakresu wychowania fizycznego i innych przedmiotów o dużych zagrożeniach wypadkowych, obowiązkowe działania nauczycieli/ wychowawców; wymogi bezpieczeństwa dot. pomieszczeń szkolnych, terenu wokół szkoły, bezpieczeństwa przeciwpożarowego i ogólnych przepisów BHP). Podstawowe obowiązki uczniów/wychowanków. Odpowiedzialność prawna wychowawców i nauczycieli (rodzaje i zasady generalne). 8) Procedury postępowania nauczycieli w sytuacjach zagrożenia dzieci i młodzieży przestępczością i demoralizacją. Działania interwencyjne. Metody współpracy szkoły/nauczyciela z policją. Zatrzymanie lub przesłuchanie nieletniego w szkole. Procedury postępowania. 9) Opieka nad dziećmi ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (z niepełnosprawności, zagrożonych niedostosowaniem społecznym – procedury prawne). 10) Opieka nad uczniami pozostającymi w trudnej sytuacji materialnej i życiowej. Możliwości prawne wspomagania rodziny i szkoły w tym zakresie. 11) Prawne podstawy opieki zastępczej. Rodziny zastępcze. Placówki opiekuńczo-wychowawcze. 12) Zasiłki i ich funkcja. Rodzinny, wychowawczy, opiekuńczy, pogrzebowy, macierzyński – praca własna studenta.

 

Metody kształcenia

Praca z dokumentem źródłowym, praca w grupach, metoda problemowa (rozwiązywanie kazusów), dyskusja.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Ćwiczenia

Ocena aktywnego udziału w zajęciach ćwiczeniowych, poprawne rozwiązanie kazusów  i zinterpretowanie określonych przypadków w oparciu o zdobytą wiedzę z powołaniem się na konkretne normy prawne (praca z dokumentem prawnym). Kolokwium pisemne – test z progami punktowymi – 60% maksymalnej liczby punktów – ocena dost., 70% dst+; 80% db; 90% db+; 100% bdb. Ocena wystawiona na podstawie średniej arytmetycznej ocen cząstkowych.

Ocena końcowa

Ocena końcowa stanowi ocenę z ćwiczeń.

Literatura podstawowa

1. Ustawy i rozporządzenia dot. prawa oświatowego, administracyjnego i rodzinnego, w szczególności: Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Ustawa o pomocy społecznej, Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich, Ustawa o systemie oświaty, Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, Prawo międzynarodowe ratyfikowane w Polsce – Europejska Karta Społeczna, Konwencja o Prawach Dziecka, Powszechna Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela.

Literatura uzupełniająca

1.      Andrzejewski M., Prawna ochrona rodziny, Warszawa 1999,

2.      Bojarski Ł., Płatek M., Z prawem na ty, Zakamycze 1999.

3.      Borowski R, Wysocki D, Placówki opiekuńczo-wychowawcze, Płock 2001.

4.      Głowacka B., Pilch T., red., Dzieci gorszych szans, Warszawa 2001.

5.      Heine M., Pedagogiczne następstwa ograniczenia władzy rodzicielskiej.

6.      Homplewicz J., Zagadnienia prawne działalności opiekuńczo-wychowawczej, Rzeszów 1992.

7.      Zieliński A., Prawo rodzinne i opiekuńcze w zarysie, Warszawa 2000.

8.      Zmarzlik J., Piwnik E., Dziecko pod parasolem prawa: poradnik dla osób pomagających dzieciom, Warszawa 1999.

 

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Anita Famuła-Jurczak, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 06-09-2016 08:19)