1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2016/2017
4. Politologia. / Polityka bezpieczeństwa - drugiego stopnia z tyt. magistra
5. Przedmiot do wyboru

Wygeneruj PDF dla tej strony

Przedmiot do wyboru - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Celem przedmiotu Mniejszości narodowe w polityce państwa jest poznanie przez studentów podstawowych zagadnień dotyczących polityki państwa wobec mniejszości narodowych. Zdefiniowanie podstawowych pojęć (obywatelstwo, tożsamość narodowa, naród, ojczyzna). Zapoznanie z występującymi na obszarze Polski i Europy mniejszościami narodowymi i występującymi w związku z tym wzajemnymi relacjami, oraz konfliktami. Analiza stereotypów i uprzedzeń narodowych. Scharakteryzowanie rozwiązań normatywnych funkcjonujących w tym obszarze polityki. Ukazanie różnorodności występujących rozwiązań. Omówienie systemu międzynarodowej ochrony praw mniejszości. Poznanie problemów imigrantów w Europie oraz ich problemów z integracją, a także prowadzonej wobec nich polityki państw. Przedmiot ma charakter interdyscyplinarny (tematyka omawiana będzie z punktu widzenia socjologicznego, prawnego i historycznego).

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Brak

Zakres tematyczny

1. Podstawowe zagadnienia związane z socjologią narodu i mniejszości narodowych w polityce państwa. Omówienie teorii dotyczących kwestii obywatelstwa, przynależności narodowej, narodu, grupy etnicznej, państwa narodowego, tożsamości narodowej, mniejszości narodowych.
2. Usytuowanie mniejszości narodowych. Rodzaje mniejszości.
3. Relacje mniejszości narodowych z państwami, w których występują. Konflikty.
4. Polityka państw w Europie wobec mniejszości.
5. Regulacje prawne o charakterze krajowym i międzynarodowym dotyczące ochrony mniejszości w stosunkach wielostronnych i dwustronnych.
6. Szczegółowe unormowania sytuacji mniejszości narodowych w polityce państwa polskiego.
7. Analiza stereotypów i uprzedzeń narodowych.
8. Przedstawienie problematyki polonijnej i tzw. „nowych mniejszości”, będących efektem procesów migracyjnych.
9. Polityka państw wobec imigrantów.
10. Polityka wielokulturowości – przesłanki, realizacja prowadzenia tej polityki.

Metody kształcenia

Ćwiczenia będą prowadzone w formie warsztatów (burza mózgów, casy study, małe grupy rozwiązujące problemy bądź przygotowujące omówienie istotnych problemów mniejszosci narodowych w Polsce i w Europie). Forma warsztatowa wymaga od studenta samodzielnego myślenia oraz analizy praktycznej z jednoczesnym wykorzystaniem teoretycznych treści. Wstępem do każdych zajęć będzie krótki wykład dotyczący omawianego zagadnienia. Podsumowaniem zajęć będzie w większości przypadków debata studentów nad problematyką mniejszości narodowych. 

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Kolokwium zaliczeniowe (w formie ustnej bądź pisemnej) (50%). Wyniki prac grupowych realizowanych w trakcie semestru (20%). Weryfikacja efektów kształcenia nastąpi w trakcie prowadzonych zajęć warsztatowych (na bieżąco studenci będą oceniani z realizacji zadań). Pod uwagę brana będzie ich aktywność i obecność na zajęciach (30%).

Literatura podstawowa

1. Budyta – Budzyńska M., Socjologia narodu i konfliktów etnicznych, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2010.
2. Habermas J., Obywatelstwo a tożsamość narodowa. Rozważania nad przyszłością Europy, Wyd. IfiS PAN, Warszawa 1993. 
3. Janusz G., Bajda P., Prawa mniejszości narodowych. Standardy europejskie, Stowarzyszenie “Wspólnota Polska”, Warszawa 2000.
4. Krasnowolski A., Prawa mniejszości narodowych i mniejszości etnicznych w prawie międzynarodowym i polskim, Kancelaria Senatu, Marzec 2011.
5. Kurzępa E., Sytuacja administracyjnoprawna mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce, Wyd. „Dom Organizatora“, Toruń 2009.
6. Łodziński S., Ochrona praw osób należących do mniejszości narodowych i etnicznych – perspektywa europejska, Kancelaria Sejmu Biuro Studiów i Ekspertyz Wydział Analiz Ekonomicznych i Społecznych, Nr 208, wrzesień 2002.
7. Malicka A., Ochrona mniejszości narodowych – standardy międzynarodowe i rozwiązania polskie, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2004.
8. Michalik E., Polityka państw europejskich wobec nowych mniejszości, [w:] Mniejszości narodowe i etniczne w procesach transformacji oraz integracji, E. Michalik, H. Chałupczak (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2006.
9. Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce. Informator 2003, L.M. Nijakowski, S. Łodziński (red.), Wyd. Sejmowe, Warszawa 2003.
10. Pawlak S., Ochrona mniejszości narodowych w Europie, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa 2001.
11. Zdanowicz M., Wielokrotne obywatelstwo w prawie międzynarodowym i krajowym, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 2001.
12. Ustawa z dnia 6 stycznia 2005r. O mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz. U. Z 2005, Nr 17, poz. 141 z późn. zm.).
13. Konwencja Ramowa o ochronie mniejszości narodowych, sporządzona w Strasburgu dnia 1 lutego 1995r.
14. Europejska Karta Języków Regionalnych lub mniejszościowych sporządzona w Strasburgu dnia 5 listopada 1992r.
15. Powszechna Deklaracja Prawa Człowieka.
16. Konstytucja RP z 1997r.
17. Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych z 1966r.
18. www.jestemstad.pl
19. www.wspolnotapolska.org.pl
20. www.kresy.pl

 

Literatura uzupełniająca

1.       Bis K., Rola Wysokiego Komisarza ONZ do spraw Uchodźców w zapewnieniu bezpieczeństwa ludności cywilnej we współczesnych konfliktach zbrojnych, Bezpieczeństwo Narodowe, Nr 22, II-2012.

2.       Byczkowski J., Mniejszości narodowe w Europie 1945-1974, Instytut Śląski w Opolu, Opole 1976. 

3.       Davies N., Niemieccy wypędzeni powracają na scenę, Znak Nr 5 (564).

4.       Eder W., Belgia krajem Walonów i Flamandów, Sprawy Narodowościowe 1997.

5.       Grzymała-Kazłowska A., Stefańska R., Uchodźcy w Polsce, Biuro Analiz Sejmowych, Nr 19(43), 23 października 2008.

6.       Iglicka K., Unijny wymiar bezpieczeństwa z perspektywy migracji międzynarodowych i dylematów wielokulturowości. Centrum Stosunków Międzynarodowych, Raporty i Analizy 7/04.

7.       Jędrzejewska S., Wspólnota niemieckojęzyczna Królestwa Belgii, Sprawy Narodowościowe 1997.

8.       Koseski A., Mniejszość węgierska i romska w państwach bałkańskich, [w:] Europa Środkowa i Wschodnia wobec współczesnych wyzwań integracyjnych, A. Stępień – Kuczyńska (red.), Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2003.

9.       Mazur – Cieślik E., Polityka migracyjna państw europejskich a wyzwania migracyjne dla Polski, Bezpieczeństwo Narodowe, Nr 20, IV-2011.

10.    Mniejszości narodowe i etniczne  w Polsce po II wojnie światowej, S. Dudra, B. Nitschke (red.), Kraków 2010.

11.    Mniejszości narodowe w państwach Unii Europejskiej. Stan prawny i faktyczny, E. Godlewska, M. Lesińska – Staszczuk (red.), Wyd. Uniwersytetu Marii Curie – Skłodowskiej, Lublin 2013.

12.    Problemy integracji imigrantów. Koncepcje, badania, polityki, A. Grzymała Kazłowska, S. Łodziński (red.), Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008.

13.    Raport dotyczący sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2007.

14.    III Raport dotyczący sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2011.

15.    Sowa K., Socjologia, społeczeństwo, polityka, Wyd. Wyższej Szkoły Pedgogicznej, Rzeszów 2000.

16.    Szymańczyk J., Społeczność Romów w Polsce, Biuro Analiz Sejmowych, Nr 1(45), 17 stycznia 2011.

17.    Szymański R., Lapończycy – Saamowie, Nasz Czas Nr 16/2006 (690).

18.    Świderek B., Polityka regionalna w Europie, Sielsia Superior, Nr 4/10 z 2002.

19.    Tomaszewski J., Mniejszości narodowe w Polsce w latach 1918 – 1939, Warszawa 2009.

20.    Weinar A., Europeizacja polskiej polityki wobec cudzoziemców 1990 – 2003, Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa 2006.

21.    Wójcikowska K., Mniejszość litewska w Polsce, Biuro Analiz Sejmowych, Nr 7(144), 4 kwietnia 2013.

22.    Współczesna Europa w procesie zmian. Wybrane problemy, J. Polakowska – Kujawa (red.), Wyd. Difin, Warszawa 2006.

23.    III Raport dla Sekretarza Generalnego Rady Europy z realizacji przez Rzeczpospolitą Polską postanowień Konwencji Ramowej o ochronie mniejszości narodowych, Warszawa 2012.

Uwagi

Brak

Zmodyfikowane przez dr hab. Łukasz Młyńczyk, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 16-09-2016 18:54)