1. SylabUZ
2. Wydział Artystyczny
3. semestr zimowy 2017/2018
4. Sztuki wizualne - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Historia idei i doktryn artystycznych

Wygeneruj PDF dla tej strony

Historia idei i doktryn artystycznych - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Nabycie kompetencji w zakresie interpretacji dzieł sztuki tradycyjnej oraz współczesnej. Zapoznanie się z dziejami estetyki oraz filozofii sztuki. Rozpoznanie istotnych motywów i najważniejszych tematów estetyki zachodniej oraz pojęć estetycznych i artystycznych w ich historycznej perspektywie a także idei mających wpływ na twórczą aktywność człowieka.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Podstawy wiedzy z filozofii, historii kultury i sztuki.

Zakres tematyczny

1. Klasyczne ujęcie sztuki. Doktryny artystyczne antyku - pitagorejczycy, Demokryt, sofiści, Platon, Arystoteles, Plotyn.
2. Kontrowersje wokół pojęcia piękna - klasyczna definicja piękna (harmonia, symmetria), sofiści i relatywizacja, piękno jako jakość, esencjonalistyczne uzasadnienie Platona.
3. Mimesis i katharsis jako kryteria artystyczne (Arystoteles). Zagadnienie relacji: sztuka-prawda, poznawcza wartość sztuki.
4. Wczesnochrześcijańskie i średniowieczne doktryny artystyczne. Średniowieczne ujęcie sztuki i piękna. Poglądy teologów i filozofów dotyczące znaczenia sztuki. Piękno jako własność obiektywna. Doskonałość, zupełność, blask formy, sacrum.
5. Klasyfikacja sztuk i problem naśladowania. Sztuka jako biblia pauperum. Estetyka claritas - Augustyn, Klemens Aleksandryjski, Orygenes, Tertulian, Boecjusz, Tomasz z Akwinu, Witelon, Mikołaj z Kuzy
6. Artystyczne doktryny czasów nowożytnych: Poetyki i traktaty renesansowe. Klasycyzm, antropocentryzm, humanizm, forma, imitatio. Związek pomiędzy sztuką a nauką.
7. Antropocentryzm a humanizm. Antyczne korzenie renesansu. Leon Battista Alberti, Leonardo da Vinci.
8. Immanuel Kant i autoteliczność sztuki. Bezinteresowność i subiektywny charakter sądów smaku. Transcendentalna koncepcja piękna i wzniosłości. Autonomiczność i wyjątkowość przedmiotów estetycznych.
9. Estetyka G.W. F. Hegla.
10. Nietzscheańskie podstawy współczesnej krytyki estetycznej. Modernizm jako zapowiedź ponowoczesnych problemów - estetyczna i antropologiczna perspektywa tragiczności. Żywioł appoliński i dionizyjski.

Metody kształcenia

Wykład (metoda audytoryjna)

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Aktywny udział w zajęciach. Kolokwium zaliczeniowe potwierdzające znajomość treści wykładu, rozumienie problemu sztuki oraz umiejętność teoretycznego ujęcia fenomenu sztuki i jego dziejów w obszarze kultury. Przygotowanie prezentacji.

 

Literatura podstawowa

1. W. Tatarkiewicz, Historia estetyki, (T. 1: Estetyka starożytna, T. 2: Estetyka średniowieczna, T. 3: Estetyka nowożytna),  Warszawa 1985-1991.

2. M. Gołaszewska, Estetyka i antyestetyka, Warszawa 1984.

3. I. Lorenc, Logos i mit estetyczności, Warszawa 1993.

4. H. Read, Sens sztuki,  Warszawa 1982.

5. Myśliciele kronikarze i artyści o sztuce. Od starożytności do 1500 roku, wyb. i oprac. J. Białostocki, Gdańsk 2001.

6. Teoretycy, pisarze i artyści o sztuce 1500-1600 , wyb. i oprac. J. Białostocki, Warszawa 1985.

7. Teoretycy, artyści i krytycy o sztuce 1700-1870, wyb. E. Grabska i M. Poprzęcka, Warszawa 1974.

8. E. Grabska, Moderniści o sztuce, Warszawa 1971.

9. F. Nietzsche, Narodziny tragedii czyli hellenizm i pesymizm, Kraków 2005.

10. U. Eco, Historia piękna, Poznań 2005.

Literatura uzupełniająca

1. M. Bachtin, Estetyka twórczości słownej, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1986.

2. J. Margolis, Czym, w gruncie rzeczy, jest dzieło sztuki?, Wyd. TAiWPN Universitas, Kraków 2004.

3. P. Kawiecki, Kulturowe pojmowanie sztuki, Warszawa 1996

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr hab. Helena Kardasz, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 22-06-2017 20:14)