1. SylabUZ
2. Wydział Artystyczny
3. semestr zimowy 2017/2018
4. Sztuki wizualne - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Teoria kultury

Wygeneruj PDF dla tej strony

Teoria kultury - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zapoznanie studentów z reprezentatywnymi teoretycznymi ujęciami kultury, zaznajomienie z podstawowymi pojęciami wiedzy o kulturze oraz skonfrontowanie z odmiennym rozumieniem i stosowaniem pojęcia kultury w ramach różnych dyscyplin naukowych, jak również analiza ciągłości i zmienności w kulturze przy wykorzystaniu kategorii określających jej dynamikę, wielość oraz różnorodność. Istotne będzie także wskazanie miejsca sztuki w kulturze XX i XXI wieku, tym samym związanie przemian w obszarze działań artystycznych z kontekstem historycznym i kulturowym.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Wiedza na poziomie ogólnokształcącym.

Zakres tematyczny

1. Definicje kultury versus klasyczne teorie kultury.
2. Kultura jako przedmiot badań - różnorodność strategii badawczych (filozofia, socjologia, psychologia, antropologia i inne nauki o kulturze).
3. Typy refleksji o kulturze - najważniejsze paradygmaty badawcze. Ewolucjonizm, dyfuzjonizm, funkcjonalizm, marksizm, teorie symboliczne, socjobiologia, teoria krytyczna, strukturalizm, poststrukturalizm, postmodernizm.
4. Człowiek i kultura. Teorie pochodzenia kultury. Filozoficzne podstawy teorii kultury. Kultura i poznanie.
5. Społeczne konstruowanie rzeczywistości. Regularność zjawisk kulturowych i jej uwarunkowania - powszechność, trwałość, normy. Kulturalizm, materializm kulturowy.
6. Tożsamość a kultura. Etniczność, rasa, narodowość.
7. Teorie hegemonii kulturowej. Problem ideologii i dominujących dyskursów.
8. Współczesne modele przemian kulturowych. Globalizacja i międzykulturowość. Imperializm i postkolonializm.
9. Teorie kulturowej tożsamości płci - gender i seksualność. Problematyka queer.
10. Koncepcja habitusu oraz „pola produkcji kulturowej” Pierre’a Bourdieu.
11. Praktyka interpretacji i semiologia Rolanda Barthesa.
12. Antropologia interpretatywna Clifforda Geertza.

Metody kształcenia

Wykład (metoda audytoryjna)

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Napisanie pracy dotyczącej problematyki kultury współczesnej.

Literatura podstawowa

1. A. Barnard, Antropologia. Zarys teorii i historii, Warszawa 2006
2. C. Geertz, Interpretacja kultur. Wybrane eseje, Kraków 2005
3. E. Nowicka, Świat człowieka - świat kultury, Warszawa 2009
4. Ch. Barker, Studia kulturowe. Teoria i praktyka, Kraków 2005
5. W. Burszta, Antropologia kultury, Poznań 2008
6. A. Mencwel (red.), Wiedza o kulturze. Antropologia kultury, Warszawa 2005
7. G. Godlewski (red.), Wprowadzenie do wiedzy o kulturze. Zagadnienia i wybór tekstów, Warszawa 1998
8. M. Krajewski, Kultury kultury popularnej, Poznań 2003
9. J. Kmita, Kultura i poznanie, Warszawa 1985
10. L. Irigaray, Ta płeć (jedną) płcią niebędąca, Kraków 2010
11. E. Cassirer, Esej o człowieku. Wstęp do filozofii kultury, Warszawa 1977

Literatura uzupełniająca

1. W. Burszta, Różnorodność i tożsamość. Antropologia jako kulturowa refleksyjność, Poznań 2004
2. H. Bhabha, Miejsca kultury, Kraków 2010
3. A. Kroeber, Istota kultury, Warszawa 2002
4. Z. Bauman, Kultura w płynnej nowoczesności, Warszawa 2011
5. A. Kłoskowska, Kultura masowa. Krytyka i obrona, Warszawa 2005
6. R. Benedict, Wzory kultury, Warszawa 2008
7. A. Mencwel, Wyobraźnia antropologiczna, Warszawa 2006
8. D. Bell, Kulturowe sprzeczności kapitalizmu, Warszawa 1994
9. A. Kuper, Kultura. Model antropologiczny, Kraków 2005
10. M. Berman, „Wszystko co stałe rozpływa się w powietrzu”. Rzecz o doświadczeniu nowoczesności, Kraków 2006
11. R. Barthes, Mitologie, Warszawa 2000

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr hab. Helena Kardasz, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 22-06-2017 20:14)