SylabUZ

Generate PDF for this page

Warsztaty językoznawcze: Nowe wyzwania historii języka - course description

General information
Course name Warsztaty językoznawcze: Nowe wyzwania historii języka
Course ID 08.0-WH-T-WJ-NWHJ-S16
Faculty Faculty of Humanities
Field of study Linguistics
Education profile academic
Level of studies PhD studies
Beginning semester winter term 2017/2018
Course information
Semester 4
ECTS credits to win 5
Course type obligatory
Teaching language polish
Author of syllabus
  • dr hab. Magdalena Hawrysz, prof. UZ
Classes forms
The class form Hours per semester (full-time) Hours per week (full-time) Hours per semester (part-time) Hours per week (part-time) Form of assignment
Tutorial 30 2 - - Exam

Aim of the course

Przemiany współczesnej humanistyki determinują przeobrażanie się poszczególnych jej dyscyplin. To zjawisko dotyczy również historii języka. Zmianie ulegają cele badawcze, do głosu dochodzą nowe metody. Warsztaty mają w zamierzeniu zapoznać słuchaczy z wyzwaniami (wybranymi), jakie stoją przed nowoczesną historią języka oraz wdrożyć ich do samodzielnego podejmowania analiz z wykorzystaniem nowych paradygmatów badawczych. Tak zorientowane zajęcia pozwolą spojrzeć na dzieje polszczyzny w ścisłym połączeniu z jej użytkownikami i zaakcentować jej funkcje jako narzędzia społecznej komunikacji, tworzywa kultury, zwierciadła procesów poznawczych. Tym samym zajęcia ukażą historię języka jako dyscyplinę par excellence humanistyczną.

 

Prerequisites

brak

 

Scope

1.       Tradycyjne i nowe narzędzia w warsztacie historyka języka.

2.       Podstawa materiałowa badań. Problem źródeł jako czynnik determinujący zakres i wyniki badań historycznojęzykowych.

3.       Nowe paradygmaty w językoznawstwie historycznym – wzajemne oddziaływanie, możliwości i ograniczenia.

  • Przełom komunikacyjny w lingwistyce historycznej.
  • Perspektywa socjolingwistyczna w badaniach diachronicznych.
  • Diachronia wobec gatunków mowy.
  • Lingwistyka kulturowa, czyli konceptualizacja wiedzy o świecie w przeszłości.
  • Dyskurs – najnowszy przedmiot badań językoznawstwa diachronicznego.

 

Teaching methods

Wykład konwersacyjny, heureza, praca w grupach, praca z tekstem, praca z wykorzystaniem narzędzi informatycznych.

 

Learning outcomes and methods of theirs verification

Outcome description Outcome symbols Methods of verification The class form

Assignment conditions

Obecność na zajęciach, aktywny udział w zajęciach, głos w dyskusji, prezentacja analizy tekstu, pozytywna ocena z egzaminu końcowego.

 

Recommended reading

Wybory tekstów źródłowych

Borawski S., Furdal A., Wybór tekstów do historii języka polskiego, Warszawa 1980.

Skubalanka T., Wojtak M., Bartmiński J., Wybór tekstów nowopolskich z XVIII-XX wieku, cz. 1-3, Lublin 1978.

Siatkowska E., Wybór tekstów zachodniosłowiańskich w ujęciu porównawczym, Warszawa 1991.

Taszycki W., Wybór tekstów staropolskich XVI-XVIII wieku, Warszawa 1969.

Vrtel-Wierczyński S., Wybór tekstów staropolskich. Czasy najdawniejsze do roku 1543, Warszawa 1977.

Wybór tekstów z dziejów języka polskiego. Do połowy XIX w., red. M. Cybulski, Łódź 2015.

Wybór tekstów z dziejów języka polskiego. Od połowy XIX w., red. M. Cybulski, Łódź 2015.

Wydra W., Rzepka W. R., Chrestomatia staropolska. Teksty do r. 1543, Wrocław 1984.

Opracowania

Anusiewicz J., Lingwistyka kulturowa. Zarys problematyki, Wrocław 1995.

Badania historycznojęzykowe. Stan, metodologia, perspektywy, red. B. Dunaj, M. Rak, Kraków 2011.

Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S., Tekstologia, Warszawa 2009.

Borawski S., Podstawy idei poznawczej studiów nad dziejami używania języka. Esej o diachronii, [w:] Rozprawy o historii języka polskiego, red. S. Borawski, Zielona Góra 2005.

Lubaś W., Studia socjolingwistyczne, Opole 2013.

Perlin J., Metodologia językoznawstwa diachronicznego, Warszawa 2004.

Tekst i dyskurs, red. Z. Bilut-Homplewicz, Warszawa 2009.

Wierzbicka A, Język – umysł – kultura, Warszawa 1999.

Witosz B., Dyskurs i stylistyka, Katowice 2009.

Witosz B., Genologia lingwistyczna. Zarys problematyki, Katowice 2005.

Further reading

Borawski S., Odmiana języka i gatunek mowy jako pojęcia sterujące w opisie dziejów języka, [w:] Zielonogórskie seminaria polonistyczne 2005, red. S. Borawski, M. Hawrysz, Zielona Góra 2006, s. 11-30.

Cybulski M., Obyczaje językowe dawnych Polaków. Formuły werbalne w dobie średniopolskiej, Łódź 2003.

Dubisz S., Polski dyskurs odrodzeniowy – kultura, polityka, religia, język, „Przegląd Humanistyczny” 2004, nr 4, 26-42.

Hawrysz M., Język miejskiej wspólnoty Opola na przełomie XVII i XVIII wieku. Studium pragmalingwistyczne „Księgi wójtowskiej”, Wrocław 2003.

Hawrysz M., Polemiczna twórczość Marcina Czechowica w perspektywie genologii lingwistycznej, Zielona Góra 2012.

Lingwistyka tekstu w Polsce i w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy, red. Z. Bilut-Homplewicz, W. Czachur, M. Smykała, Wrocław 2009.

Młynarczyk E., Polskie słownictwo handlowe XVI i XVII wieku (na materiale krakowskich ksiąg praw miejskich i lustracji królewszczyzn), Kraków 2010.

Niewiara A., Kształty polskiej tożsamości. Potoczny dyskurs narodowy w perspektywie etnolingwistycznej (XVI–XX w.), Katowice 2009.

Piotrowska A., Zmysły a procesy mentalne. Historia słownictwa z rodziny czasownika baczyć w języku polskim, Warszawa 2009.

Rejter A., Kształtowanie się gatunku reportażu podróżniczego w perspektywie stylistycznej i pragmatycznej, Katowice 2000.

Rejter A., Leksyka ekspresywna w historii języka polskiego. Kulturowo-komunikacyjne konteksty potoczności. Katowice 2006.

Rzepka W.R., Walczak B., Socjolekt szlachecki XVII wieku [w:] Barok w polskiej kulturze, literaturze i języku, Krakowie 1987, red. M. Stępień i S. Urbańczyk, Warszawa 1992, s. 179-199.

Siuciak M., Kształtowanie się kategorii gramatycznej liczebnika w języku polskim, Katowice 2008.

Siuciak M., Przejawy dyskursu publicznego w dawnych tekstach prawnych, "Język Polski" 2011, z.1, s. 50-57.

Stąpor I., Kształtowanie się normy dotyczącej fleksji liczebników polskich od XVI do XIX wieku, Warszawa 2008.

Tekst. Problemy teoretyczne, red. J. Bartmiński, B. Boniecka, Lublin 1998.

Umińska-Tytoń E., Polszczyzna dziewiętnastowiecznych salonów, Łódź 2011.

Woźniak E., 2007, Ofiary i krzywdziciele. Studium postaci w przedtrydenckim piśmiennic­twie pasyjnym, Łódź.

Zajda A., Staropolska terminologia prawnicza, Kraków 1990.

Żydek-Bednarczuk U., Wprowadzenie do lingwistycznej analizy tekstu, Kraków 2005.

Notes

brak


Modified by dr hab. Anna Wojciechowska, prof. UZ (last modification: 20-09-2017 15:32)