1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2017/2018
4. Pedagogika / Pedagogika opiekuńczo-wychowawcza i profilaktyka - drugiego stopnia z tyt. magistra
5. Pedagogika specjalna

Wygeneruj PDF dla tej strony

Pedagogika specjalna - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Poznanie przez studentów wieloaspektowej problematyki niepełnosprawności: ujęcie pedagogiczno-psychologiczno-socjologiczne. Poznanie wspólnych i swoistych cech poszczególnych rodzajów niepełnosprawności oraz wspólnych i swoistych zasad edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością. Poznanie uwarunkowań i form integracji społecznej i edukacyjnej osób z niepełnosprawnością.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Od studenta oczekuje się podstawowej wiedzy pedagogicznej, psychologicznej i socjologicznej.

Zakres tematyczny

Wykłady

Pedagogika specjalna jako nauka – podstawy metodologiczne: miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk, historia dyscypliny, przedmiot, cel i zadania, systematyka (subdyscypliny). Paradygmaty współczesnej pedagogiki specjalnej. Podstawowa terminologia pedagogiki specjalnej. Znaczenie i zakres pojęcia dziecko z niepełnosprawnością. Psychospołeczna sytuacja dzieci z niepełnosprawnością – stadialność procesu adaptacji dziecka do niepełnosprawności. Problemy rodzin z dzieckiem niepełnosprawnym – fazy procesu przystosowania rodziców do niepełnosprawności dziecka. Zasady i kierunki pomocy pedagogiczno-terapeutycznej dla dzieci z niepełnosprawnością oraz ich rodzin.

Ćwiczenia

Specyfika rozwoju, proces rehabilitacji i edukacji dzieci z niepełnosprawnością intelektualną. Dzieci z wadą wzroku – specyfika procesów orientacyjno-poznawczych, emocjonalno-motywacyjnych, funkcjonowania społecznego; zasady rehabilitacji, formy edukacji. Dzieci z wadą słuchu – charakterystyka rozwoju, procesu rehabilitacji oraz form edukacji. Dzieci przewlekle chore w środowisku rodzinnym, edukacyjnym oraz w placówce leczniczej (w szpitalu, sanatorium): charakterystyka wybranych chorób przewlekłych i ich konsekwencji dla psychospołecznego funkcjonowania dziecka, zasady oddziaływań opiekuńczo-wychowawczych. Dzieci z niepełnosprawnością ruchową: charakterystyka wybranych dysfunkcji narządu ruchu oraz ich wpływu na rozwój i proces edukacji dziecka, możliwości i zasady rehabilitacji.

 

Metody kształcenia

Wykłady – wykład konwencjonalny, wykład problemowy, pokaz.

Ćwiczenia – dyskusja, praca z tekstem źródłowym, klasyczna metoda problemowa, metody aktywne.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wyłady

Egzamin pisemny z problematyki wykładów i ćwiczeń (90% poprawnych odpowiedzi – ocena bdb, 75% db, 60% dst).

Ćwiczenia

Średnia arytmetyczna oceny przygotowania, aktywnego udziału w zajęciach, pracy zaliczeniowej oraz oceny z kolokwium (90% poprawnych odpowiedzi – ocena bdb, 75% db, 60% dst).

Ocena ostateczna

Średnia arytmetyczna oceny z egzaminu i z ćwiczeń.

Literatura podstawowa

1. Dykcik W., red., Pedagogika specjalna, Poznań 2007.
2. Dykcik W., Tendencje rozwoju pedagogiki specjalnej: osiągnięcia naukowe i praktyka (z perspektywy
   50-lecia pracy pedagogicznej z osobami z niepełnosprawnością, Poznań 2010.
3. Obuchowska I., red., Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, Warszawa 1990.
4. Kirenko J., Oblicza niepełnosprawności, Lublin 2006.
5. Maciarz A., Uczniowie niepełnosprawni w szkole powszechnej, Warszawa 1992.
6. Wyczesany J., Pedagogika upośledzonych umysłowo: wybrane zagadnienia, Kraków 2009.

Literatura uzupełniająca

1.      Borkowska M., Derulska I., Eysymont-Barańska H., red., Dziecko z niepełnosprawnością ruchową: jak wspomagać rozwój psychoruchowy, Warszawa 2012.

2.      Dykcik W., Pedagogika specjalna wobec aktualnych sytuacji i problemów osób niepełnosprawnych, Poznań 2005.

3.      Gorajewska D., red., Rodzina: normalność w niepełnosprawności, Warszawa 2007.

4.      Korzon A., Kształcenie zintegrowane uczniów niesłyszących w teorii i praktyce edukacyjnej, Kraków 2010.

5.      Kowalik S., Psychologia rehabilitacji, Warszawa 2007.

6.      Kuczyńska-Kwapisz J., Kwapisz J., Rehabilitacja osób niewidomych i słabo widzących, Warszawa 1996.

7.      Lipińska-Lokś J., Zmiany stosunków między dziećmi pełnosprawnymi i dziećmi i dziećmi z niepełnosprawnością w klasach integracyjnych, Zielona Góra 2011.

8.      Maciarz A., Pedagogika lecznicza i jej przemiany: wybrane problemy, Warszawa 2001.

9.      Maciarz A., Janiszewska-Nieścioruk Z., Współczesne problemy pedagogiki osób z niepełnosprawnością intelektualną, Kraków, 2006

10.   Majewski T., Tyflopsychologia rozwojowa, Warszawa 2002,

11.   Nowicka A., Psychospołeczna integracja dzieci przewlekle chorych w szkole podstawowej, Kraków 2001.

12.   Ochonczenko H., Czerwińska M., Garbat M., Osoby z niepełnosprawnością w szkole wyższej, Zielona Góra 2011.

13.   Pedagogika specjalna: różne poszukiwania – wspólna misja, Pamięci Profesora Jana Pańczyka, Warszawa 2009.

14.   Piekut-Brodzka D.M., Kuczyńska-Kwapisz J., red., Pedagogika specjalna dla pracowników specjalnych, Warszawa 2009.

15.   Pilecka W., red., Psychologia zdrowia dzieci i młodzieży: perspektywa kliniczna, Kraków 2011.

16.   Sękowska Z., Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej, Warszawa 2001.

17.   Sowa J., Pedagogika specjalna w zarysie, Rzeszów 1997.

18.   Szczepankowski B., Niesłyszący, głusi, głuchoniemi: wyrównywanie szans, Warszawa 1999.

19.   Woynarowska A., Niepełnosprawność intelektualna w publicznym i prywatnym dyskursie, Kraków-Gdańsk 2010.

20.   Zamkowska A., Wsparcie edukacyjne uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim w różnych formach kształcenia na I etapie edukacji, Radom 2009.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr hab. Jarosław Bąbka, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 09-05-2017 12:19)