SylabUZ
Nazwa przedmiotu | Problemy rehabilitacji i niepełnosprawności w edukacji |
Kod przedmiotu | 14.0-WP-PSChM-PRiNwE |
Wydział | Wydział Nauk Społecznych |
Kierunek | Psychologia |
Profil | ogólnoakademicki |
Rodzaj studiów | jednolite magisterskie |
Semestr rozpoczęcia | semestr zimowy 2019/2020 |
Semestr | 8 |
Liczba punktów ECTS do zdobycia | 4 |
Występuje w specjalnościach | Psychologia edukacyjna i wychowawcza |
Typ przedmiotu | obowiązkowy |
Język nauczania | polski |
Sylabus opracował |
|
Forma zajęć | Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) | Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) | Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) | Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) | Forma zaliczenia |
Wykład | 15 | 1 | - | - | Egzamin |
Ćwiczenia | 15 | 1 | - | - | Zaliczenie na ocenę |
Zapoznanie studentów z istotą, wymiarami i perspektywami procesu rehabilitacji i edukacji osób z niepełnosprawnością oraz modelami i rodzajami niepełnosprawności człowieka. Wyposażenie studenta w umiejętności rozpoznawania potrzeb, możliwości i ograniczeń osób z niepełnosprawnością. Ukształtowanie właściwej postawy wobec osób z niepełnosprawnościami.
Wiedza z zakresu przedmiotów: pedagogika dla psychologów, psychologia rozwoju człowieka w ciągu życia, psychologia wychowawcza, kliniczna i społeczna.
Tematyka wykładów:
Wielowymiarowość procesu rehabilitacji osób z niepełnosprawnością oraz współczesne systemy ich kształcenia; istota, cele, zasady, zadania rehabilitacji. Ekologiczny i edukacyjny kontekst procesu rehabilitacji.Kwestie prawne rehabilitacji i niepełnosprawności. Prawa osób z niepełnosprawnością - wdrażanie Konwencji Praw Osób z Niepełnosprawnościami w Polsce.
Modele niepełnosprawności człowieka, ich konsekwencje dla polityki społecznej, rehabilitacji, edukacji osób z niepełnosprawnością. Systematyka osób z niepełnosprawnością. Podmiotowość osoby z niepełnosprawnością w procesie rehabilitacji i edukacji.
Proces rehabilitacji w kontekście normalizacji, społecznej integracji i inkluzji osób z niepełnosprawnościami; założenia, koncepcje, zasady, uwarunkowania, możliwości i formy realizacji.
Wiodące nurty zmian w procesie edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami. Problematyka specjalnych potrzeb i niepełnosprawności w edukacji.
Mapa problemów w dyskursie na temat społecznej i edukacyjnej integracji i inkluzji osób z niepełnosprawnością w Polsce. Ograniczenia i słabości współczesnej oferty edukacyjnej dla osób z niepełnosprawnością.
Zasady systemowego, proekologicznego ujmowania procesu rehabilitacji i edukacji osób z niepełnosprawnością oraz możliwości ich wielozakresowego wspierania w tym procesie.
Współczesne cywilizacyjne zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi, jako swoiste wyzwanie dla procesu rehabilitacji i edukacji. Znaczenie wczesnej interwencji i wczesnego wspomagania rozwoju w procesie rehabilitacji i inkluzji społecznej dzieci z niepełnosprawnością.
Tematyka ćwiczeń:
Zagadnienia wprowadzające: wyjaśnienie podstawowych pojęć, np. rehabilitacja, rewalidacja, niepełnosprawność, specjalne potrzeby, edukacja specjalna, ntegracyjna, inkluzyjna czy włączająca; przemiany w systemie rehabilitacji i kształcenia osób z niepełnosprawnością. Proces rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami w ujęciu historycznym; dorobek "Polskiej szkoły rehabilitacji".
Współczesny system rehabilitacji, jego interdyscyplinarność, właściwości, cele i rodzaje. Rola osoby z niepełnosprawnością i jej rodziny w procesie rehabilitacji.
Kształcenie segregacyjne - cele i zadania edukacji specjalnej, formy organizacyjne kształcenia specjalnego, jego efektywność w kontekście badań absolwentów.
Prointegracyjne rozwiązania w rehabilitacji i edukacji osób z niepełnosprawnością – charakterystyka organizacyjnych form, możliwości i ograniczenia tych form.
Koncepcje edukacji włączającej. Problemy włączania uczniów z niepełnosprawnościami czy o specjalnych potrzebach w przestrzeń ogólnodostępnej edukacji. Inkluzja społeczna osób z niepełnosprawnościami w poedukacyjnym okresie.
Diagnostyka i orzecznictwo w sprawach zaburzeń rozwojowych (niepełnosprawności). Rola psychologów, pedagogów, pedagogów specjalnych, nauczycieli i innych specjalistów w rozpoznawaniu odchyleń i zagrożeń rozwojowych dzieci.
Podmiotowa rola rodziny w rehabilitacji osoby z niepełnosprawnością oraz możliwości jej wspierania. Rodzina osób z niepełnosprawnością w świetle społecznych przemian.
Wykład problemowy, dyskusja problemowa, praca w grupach, praca z tekstem
Opis efektu | Symbole efektów | Metody weryfikacji | Forma zajęć |
Ćwiczenia (zaliczenie na ocenę) – aktywność studenta na zajęciach: opracowanie i prezentacja w czasie ćwiczeń zagadnień, problemów przewidzianych w programie przedmiotu (metody kształcenia: praca w grupach, z tekstem i dyskusja problemowa),
Narzędzie weryfikacji: przygotowane, adekwatnie do danego tematu zajęć zagadnienia problemowe;
przykładowe problemy dyskutowane na zajęciach podejmujących kwestie niepełnosprawności:
Skala ocen za aktywność: ndst (0 pkt.), dostateczny (3,0 pkt.), dostateczny plus (3,5 pkt.), dobry (4,0 pkt.), dobry plus (4,5 pkt.), bardzo dobry (5,0 pkt.);
Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest uzyskanie pozytywnych ocen z aktywności na zajęciach.
Wykład (egzamin pisemny) - ocena pozytywna z egzaminu – od 75% poprawnych odpowiedzi.
Ocena końcowa, to średnia arytmetyczna ocen uwzględniająca ocenę za aktywności na zajęciach (ćwiczenia) i ocenę za egzamin pisemny (wykład).
Janiszewska-Nieścioruk Z., Grzegorzewska I., Herberger J., i in. (2015) Człowiek wobec wyzwań i zagrożeń współczesności. Rozwój-rodzina-edukacja, Zielona Góra, Oficyna Wydawnicza UZ
Krause A. (2010) Współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej, Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls
Kowalik S. (2018) Stosowana psychologia rehabilitacji, Wydawnictwo Naukowe Scholar
Kowalik S. (2015) Uśpione społeczeństwo, Warszawa, Wydawnictwo SEDNO
Kowalik S.,(2007) Psychologia rehabilitacji, Warszawa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne
Olszewski S., Parys K. (2016) Rozumieć chaos. Rzecz o terminach i znaczeniach im nadawanych w pedagogice specjalnej. Kraków, UP
Ossowski R. (1999) Teoretyczne i praktyczne podstawy rehabilitacji, Bydgoszcz, WSP
Gałkowski T. Pisula E. (red.) (2006) Psychologia rehabilitacyjna. Wybrane zagadnienia, Warszawa, Wyd. Instytutu Psychologii PAN
Zeidler W.(red.) (2007) Niepełnosprawność. Wybrane problemy psychologiczne i ortopedagogiczne, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
Speck O., (2005) Niepełnosprawni w społeczeństwie, Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczn
Wojciechowski F. (2007) Niepełnosprawność, rodzina, dorastanie, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”
Smith D.D. (2008) Pedagogika specjalna, Warszawa, PWN, t.1 i 2
Gajdzica Z. (red.) (2013) Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni publicznej. Kraków, Impuls
Konarska J. (2003) Zmiana wartości czy moralności ? (Niesprawność nabyta), Mysłowice, GWSP
Konarska J., (2010) Rozwój i wychowanie rehabilitujące dziecka niewidzącego w okresie wczesnego i średniego dzieciństwa, Kraków, Wyd. Nauk. Uniwersytetu Pedagogicznego
Twardowski A. (2012) Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci z niepełnosprawnościami w środowisku rodzinnym, Poznań, UAM
Wosińska W. (2010) Oblicza globalizacji, Sopot, Smak Słowa
Frąckiewicz L. (red.) (2008) Przeciw wykluczeniu społecznemu, Warszawa, GWSP
Olszewski S., Parys K. (2016) Rozumieć chaos. Rzecz o terminach i znaczeniach im nadawanych w pedagogice specjalnej. Kraków, UP
Paszkowicz M.A. (2009) Wybrane aspekty funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami, Zielona Góra, UZ
Zmodyfikowane przez dr hab. Iwona Grzegorzewska, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 21-03-2024 11:43)