1. SylabUZ
2. Faculty of Social Sciences
3. winter term 2020/2021
4. Sociology - First-cycle studies leading to Bachelor's degree
5. Wymiary wykluczenia społecznego

Generate PDF for this page

Wymiary wykluczenia społecznego - course description

Aim of the course

Celem przedmiotu jest przekazanie studentom kompleksowej wiedzy na temat wymiarów wykluczenia społecznego (w nawiązaniu do istniejących teorii socjologicznych i wyników badań). Dodatkowym celem jest przygotowanie studentów do socjologicznej analizy procesów wykluczania i marginalizacji społecznej oraz formułowania samodzielnych sądów na temat wybranych zagadnień z zakresu omawianej problematyki.

Prerequisites

Save changes

Podstawy wiedzy socjologicznej. Znajomość podstawowych kategorii socjologicznych oraz umiejętność wykorzystywania ich w opisie zjawisk społecznych.

Scope

1. Zróżnicowanie społeczne. Nierówności społeczne.
2. Wykluczenie społeczne – ujęcia teoretyczne i problemy definicyjne.
3. Marginalizacja i marginalność społeczna. Koncepcje marginalizacji społecznej.
4. Procesy wykluczania i marginalizacji społecznej a problemy społeczne. Problemy społeczne jako przedmiot zainteresowania socjologii.
5. Ubóstwo jako przykład wykluczenia społecznego. Koncepcja kultury ubóstwa O. Lewisa.
6. Starość jako problem społeczny. 
7. Społeczne wyizolowanie bezdomnych.
8. Edukacja jako obszar społecznego zróżnicowania i wykluczenia.
9. Zróżnicowanie religijne i etniczne jako źródło marginalizacji społecznej.
10. Problemy zdrowotne i niepełnosprawność jako przejawy społecznej marginalizacji i ekskluzji.
11. Inne formy i źródła ekskluzji społecznej – nierówność płci, uczestnictwo w kulturze, wykluczenie cyfrowe i technologiczne i in.

Teaching methods

Podstawowe metody wykorzystywane na ćwiczeniach to praca z książką, dyskusja.

Learning outcomes and methods of theirs verification

Outcome description	Outcome symbols	Methods of verification	The class form

Assignment conditions

Forma zaliczenia ćwiczeń	Uwagi
Zaliczenie na ocenę	Tak
Przygotowanie pracy pisemnej.	Praca pisemna (lub prezentacja multimedialna) na temat wybranego zagadnienia z zakresu omawianej problematyki (w procesie oceniania  szczególny nacisk położony zostanie na umiejętne stosowanie poznanych kategorii pojęciowych i wykorzystanie zróżnicowanych źródeł, a także sposób zaprezentowania tematu podczas zajęć).
Aktywność podczas zajęć.	Merytoryczne przygotowanie, umiejętność podania przykładów, umiejętność wykorzystania omawianych tekstów.
Proporcje zadań i ich wpływ na ocenę końcową z ćwiczeń.	Ocena z ćwiczeń stanowić będzie średnią ważoną z oceny z pracy pisemnej (prezentacji) (80%) i aktywności na zajęciach (20%).

Recommended reading

1. Kaźmierczak-Kałużna I., Ubóstwo jako problem społeczny. Kwestie terminologiczne i ustalenia empiryczne, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 1, 2012.
2. Kaźmierczak-Kałużna I., Dwa oblicza biedy. Subiektywne i obiektywne aspekty sytuacji życiowej ubogich, Zielona Góra 2012.
3. Kaźmierczak-Kałużna I., Na krętych ścieżkach edukacji. Edukacyjne szanse i ograniczenia dzieci z rodzin wspieranych przez instytucjonalną pomoc społeczną, [w:] E. Czerka i in, (red.), Zasoby rodziny - wychowanie, poradnictwo, praca socjalna, Wydawnictwo Katedra, Gdańsk 2016.  
4. Karwacki A., Błędne koło. Reprodukcja kultury podklasy społecznej. Toruń 2006.
5. Oliwa-Ciesielska M., W poszukiwaniu kultury ubóstwa. Poznań 2013.
6. Klebaniuk J., (red.), Fenomen nierówności społecznych. Nierówności społeczne w refleksji humanistycznej, Warszawa 2007.
7. Jarosz M. (red.), Wykluczeni. Wymiar społeczny, materialny i etniczny, Warszawa 2008.
8. Tarkowska E. (red.), Zrozumieć biednego. O dawnej i obecnej biedzie w Polsce, Warszawa 2000.
9. Grotowska- Leder J., Fenomen wielkomiejskiej biedy. Od epizodu do underclass, Wydawnictwo UŁ, Łódź 2002.
10. Palska H., Bieda i dostatek. O nowych stylach życia w Polce końca lat dziewięćdziesiątych, Wydawnictwo IFiS PAN. Warszawa 2002. 
11. Golinowska S., O polskiej biedzie w latach 1990-2015. Definicje, miary, wyniki, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2018.

Further reading

1. Bauman Z., Zbędni, niechciani odtrąceni – czyli o biednych w zamożnym świecie, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 2/1998.
2. Bugajska B. (red.), Młodość i starość - integracja pokoleń, Szczecin 2010.
3. Dahrendorf R., Nowoczesny konflikt społeczny. Esej o polityce wolności, Wydawca „Czytelnik”,  Warszawa 1993.
4. Domański H., Ubóstwo w społeczeństwach postkomunistycznych, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2002.
5. Frysztacki K., Problemy społeczne [w:] Encyklopedia Socjologii, tom. 3, Warszawa 2000.
6. Gans R. J., O niektórych funkcjach ubóstwa, „Polityka społeczna”, nr 9/1993.
7. Grotowska-Leder J., Rokicka E., Przemiany społeczne we współczesnej Polsce i ich konsekwencje. Perspektywa socjologiczna, Łódź 2015.
8. Kawczyńska-Butrym Z., Zdrowie jako kategoria analizy sytuacji społeczno-ekonomicznej mieszkańców osiedli [w:] Mieszkańcy osiedli byłych pegeerów o swojej sytuacji życiowej. Raport z badań, (red.) Z. Kawczyńska-Butrym , Wydawnictwo „SQL”, Olsztyn 2001.
9. Titkow A. (red.), Szklany sufit. Bariery i ograniczenia karier kobiet, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2003.
10. Warzywoda-Kruszyńska W. (red.), (Żyć) Na marginesie wielkiego miasta, IS, Łódź 2001

Notes

Modified by dr Izabela Kaźmierczak-Kałużna (last modification: 23-04-2020 16:09)