1. SylabUZ
2. Faculty of Social Sciences
3. winter term 2020/2021
4. Arteterapia - First-cycle studies leading to Bachelor's degree
5. Special Needs Education

Generate PDF for this page

Special Needs Education - course description

Aim of the course

Zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami z zakresu teorii i praktyki pedagogiki specjalnej; jej podmiotem i przedmiotem zainteresowań, subdyscyplinami oraz praktyką edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami czy o specjalnych potrzebach.

Prerequisites

Save changes

Zaliczenie przedmiotów: wprowadzenie do psychologii, wstęp do pedagogiki, biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania.

Scope

• Zagadnienia wprowadzające w problematykę pedagogiki specjalnej: terminologia, powiązania pedagogiki specjalnej z innymi naukami, podmiot i przedmiot zainteresowań, subdyscypliny;
• Rozwój teorii i praktyki pedagogiki specjalnej: aspekty historyczne, uwarunkowania i perspektywy, współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej i ich znaczenie dla rozwiązań w edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami;
• Charakterystyka populacji osób z niepełnosprawnością: kryteria niepełnosprawności, klasyfikacje osób z zaburzeniami w rozwoju i funkcjonowaniu, charakterystyka przyczyn niepełnosprawności. Niepełnosprawność i specjalne potrzeby – wskazanie różnic;
• Charakterystyka osób z wybranymi zaburzeniami rozwojowymi, chorobami, niepełnosprawnością; trudności poznawcze i przystosowawcze oraz możliwości terapii, edukacji i społecznej integracji osób z niepełnosprawnością wzrokową, słuchową, intelektualną, z autyzmem itp.;
• Problem opóźnień i zaburzeń w rozwoju mowy, ich przyczyny, konsekwencje i terapia. Czynniki optymalnego kształtowania mowy dziecka;
• Diagnostyka i orzecznictwo w sprawach zaburzeń rozwojowych (niepełnosprawności). Rola pedagogów, nauczycieli, terapeutów w rozpoznawaniu odchyleń i zagrożeń rozwojowych u dzieci/uczniów;
• Podmiotowa rola rodziny w rehabilitacji i edukacji osób z niepełnosprawnością oraz możliwości jej wspierania, jak też wspierania osób z niepełnosprawnościami, zaburzeniami w rozwoju i funkcjonowaniu przez pedagogów, nauczycieli, terapeutów, w tym arteterapeutów.
• Proboloński model kształcenia pedagogów, w tym pedagogów specjalnych, nauczycieli, terapeutów w Polsce; zagrożenia i możliwości przygotowania profesjonalistów do pracy z osobami z niepełnosprawnością, o specjalnych potrzebach.

Teaching methods

Wykłady: wykład problemowy.

Ćwiczenia: praca w grupach, dyskusja wielokrotna.

Learning outcomes and methods of theirs verification

Outcome description	Outcome symbols	Methods of verification	The class form

Assignment conditions

Ćwiczenia - na ocenę z ćwiczeń składają się oceny przygotowania i prezentacji w czasie zajęć zagadnień przewidzianych w ich programie (oceny aktywnego uczestnictwa) oraz odbycie wizytacji jednej z proponowanych placówek dla osób z niepełnosprawnością (szkoły/klasy integracyjnej i ogólnodostępnej, ośrodka specjalnego, WTZ).

Aktywność studenta na zajęciach – opracowanie i prezentacja w czasie ćwiczeń zagadnień, problemów przewidzianych w programie przedmiotu (metody kształcenia: praca w grupach, z tekstem i dyskusja problemowa)

narzędzie weryfikacji: przygotowane, adekwatnie do danego tematu zajęć zagadnienia problemowe; przykładowe problemy dyskutowane na zajęciach::

• charakterystyka zaburzeń rozwoju dzieci; możliwości wspierania rodziny wychowującej dziecko z niepełnosprawnością
• problemy dorosłości osób z niepełnosprawnością – instytucjonalizacja, niedostatek wsparcia, infantylizacja itp.
• możliwe pola/zakresy współpracy rodziców i specjalistów angażujących się w proces terapii dziecka/osoby z niepełnosprawnością

Skala ocen: ndst (0 pkt.) dost.(3,0 pkt.), dost. plus (3,5 pkt.), dobry (4,0 pkt.), dobry plus (4,5 pkt.), bardzo dobry (5,0 pkt.); zaliczenie od uzyskania co najmniej oceny dost. – 33 pkt.

 

Wykłady - egzamin ustny z zagadnień programowych wykładów opracowanych w formie pytań (student losuje 3 pytania); warunkiem zaliczenia jest 60% poprawnych odpowiedzi na pytania (punktowane: 1-5 pkt.). Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest pozytywna ocena ćwiczeń.

Ocena końcowa - na ocenę z przedmiotu składa się ocena z ćwiczeń (50%) i z egzaminu (50%). Warunkiem zaliczenia przedmiotu są pozytywne oceny z ćwiczeń i egzaminu.

Recommended reading

1. Cytowska, Wilczura B., Stawarski A., (2008) (red.) Dzieci chore, niepełnosprawne i z utrudnieniami w rozwoju, Kraków, Impuls
2. Chrzanowska I., (2015) Pedagogika specjalna, Kraków, Impuls
3. Dykcik W., (2009) (red.) Pedagogika specjalna, Poznań, UAM
4. Janiszewska-Nieścioruk Z. , Maciarz A., (2006) Współczesne problemy pedagogiki osób z niepełnosprawnością intelektualną, Kraków, Impuls
5. Janiszewska-Nieścioruk Z., (2010) (red.) Uczeń o specjalnych potrzebach w przestrzeni współczesnego systemu edukacji, Zielona Góra, Oficyna Wydawnicza UZ 
6. Kosakowski (2003) Węzłowe problemy pedagogiki specjalnej, Toruń, Akapit
7. Kowalik S., (2007) Psychologia rehabilitacji, Warszawa, Wyd. AiP
8. Krause A., (2010) Współczesne paradygmaty pedagogiki specjalnej, Kraków, Impuls
9. Obuchowska I., (2009) (red.) Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, Warszawa, WSiP
10. Sękowska Z., (2001) Pedagogika specjalna, Warszawa, APS
11. Smith D., (2008) Pedagogika specjalna, Warszawa, PWN, t.1 i 2
12. Speck O., (2005) Niepełnosprawni w społeczeństwie, Gdańsk, GWP

Further reading

1. Bartnikowska U., Żyta A., (2007) Żyjąc z niepełnosprawnością. Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość, Toruń, Akapit
2. Dykcik W., Szychowiak B., (2001) (red.) Nowatorskie i alternatywne metody w teorii i praktyce pedagogiki specjalnej, Poznań, UAM
3. Gardner H., (2009) Inteligencje wielorakie, Warszawa, MT Biznes
4. Harris J.R. (2010) Każdy inny, Sopot, Smak Słowa
5. Janiszewska-Nieścioruk Z., Mróz A., Gembara U. (2019) (red.) (Nie)nowe problemy rozwoju, edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, Zielona Góra, Oficyna Wydawnicza UZ
6. Kościelska M., (2004) Niechciana seksualność, Warszawa, Wyd. Jacek Santorski & Co.
7. Krause, A. Żyta A., Nosarzewska S., (2010) Normalizacja środowiska społecznego osób z niepełnosprawnością intelektualną, Toruń, Akapit
8. Paszkowicz M., A., (2009) Wybrane aspekty funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami, Zielona Góra, UZ
9. Robinson K., Aronica L., (2012) Uchwycić żywioł, Kraków, Element
10. Robinson K., Aronica L., (2015) Kreatywne szkoły, Then Publishing
11. Szumski G., (2010) Wokół edukacji włączającej, Warszawa, APS
12. Wosińska W., (2010) Oblicza globalizacji, Sopot, Smak Słowa
13. Zawiślak A., (2010) Wybrane zagadnienia z pedagogiki specjalnej, Kraków, Impuls

Notes

W ramach ćwiczeń studenci wizytują jedną z placówek dla osób z niepełnosprawnością, np. Warsztat Terapii Zajęciowej (dla osób dorosłych), Ośrodek Szkolno-Wychowawczy (dla dzieci i młodzieży) lub szkołę (klasę) integracyjną bądź ogólnodostępną.

Modified by dr hab. Zdzisława Janiszewska-Nieścioruk, prof. UZ (last modification: 04-05-2020 14:10)