SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Dialektologia polska z elementami etnolingwistyki - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Dialektologia polska z elementami etnolingwistyki
Kod przedmiotu 09.3--FiPlP-DPzEE-S20
Wydział Wydział Humanistyczny
Kierunek Filologia polska
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów pierwszego stopnia z tyt. licencjata
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2021/2022
Informacje o przedmiocie
Semestr 3
Liczba punktów ECTS do zdobycia 4
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr hab. Katarzyna Węgorowska, prof. UZ
  • dr hab. Magdalena Hawrysz, prof. UZ
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Konwersatorium 30 2 - - Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

Starannie wyekscerpowana i dobrana dialektalno-etnolingwistyczna problematyka stanowi reprezentatywną ilustrację dawnej i współczesnej wielokulturowości Polski, do której poznania i charakterystyki niezbędna jest interdyscyplinarna i erudycyjna wiedza z zakresu szeroko pojętych i ujętych: językoznawstwa, etnografii, historii, muzyki, malarstwa, etnochoreoligii, geografii. Zajęcia wzbogacają eksponaty, pomoce – desygnaty oraz nagrania zgromadzone w Pracowni Języka i Kultury Ludowej Uniwersytetu Zielonogórskiego.

WIEDZA: Zapoznanie studentów z bogactwem językowym i kulturowym różnych regionów Polski. Podczas cyklu dialektalno-etnolingwistycznych spotkań studenci zgłębią prymarne i sekundarne cechy dystynktywne rodzimych dialektów i współtworzących je gwar, oraz kulturowe aspekty różnych regionów Polski. 

UMIEJĘTNOŚCI: Kształcenie umiejętności analizy tekstów gwarowych, wskazania ich przynależności do poszczególnych dialektów (lub języka regionalnego), dostrzegania i nazywania najważniejszych zjawisk fonetycznych i morfologicznych.
 

Wymagania wstępne

brak

Zakres tematyczny

1. Przedmiot, historia, zadania, metody i podstawowe terminy dialektologii.
2. Najważniejsze cechy fonetyczne i morfologiczne dialektów polskich. 
3. Specyfika etnosu i języka Kaszubów.
4. Bogactwo i różnorodność Kresów Wschodnich. 
5. Tajniki wielkopolskiego kozła białego i czarnego.
6. Językowo-kulturowa niepowtarzalność Białego Dunajca.
7.  Sekrety spiskiej Kuroszówki.
8. Zależności między papieżem Janem Pawłem II a Orawą.
9. Związki Księżaków Łowickich z Wł. S. Reymontem,
10. Problematyka ludowych stereotypów językowo-kulturowych.
11. Ludowe tabu językowo-kulturowe.

Metody kształcenia

Praca z tekstem, praca z materiałami audiowizualnymi, praca z mapą, praca w grupach, wykład konwersatoryjny.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Aktywny udział w zajęciach; przygotowanie dialektalno-etnolingwistyczno-kulturowej  prezentacji; sprawdzian semestralny.

Literatura podstawowa

Anusiewicz J., Lingwistyka kulturowa, Wrocław 1995.

Dejna K. , Atlas polskich innowacji dialektalnych, Warszawa 1981.

Dejna K., Dialekty polskie, Wrocław 1973 (i następne wydania).

Dubisz S., Karaś H., Kolis N., Dialekty i gwary polskie, Warszawa 1995.

Encyklopedii języka polskiego, Wrocław (i in.) 1992 (i kolejne wydania).

Kokocińska T., Żyburtowicz Z., Polski rok. Tradycje i obyczaje, Warszawa 2009.

Michalec B., Polska ginąca, Warszawa 2009.

Sobierajski Z., Dialekty polskie i folklor z różnych regionów, Poznań 1991.

Urbańczyk S., Zarys dialektologii polskiej, Warszawa 1968.

Reichan J., Gwary polskie w końcu XX wieku, [w:] Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, pod red. W. Pisarka, Kraków 1999, s. 262-278.

Wskazane pozycje z serii „Ocalić od zapomnienia”.

Zalecone monografie z serii „A to Polska właśnie”.

Rekomendowane numery kwartalnika „Kultura Wsi”.

Literatura uzupełniająca

Publikacje systematycznie polecane przez wykładowcę.

Uwagi

Każde zajęcia wzbogacą artefakty zgromadzone w Pracowni Języka i Kultury Ludowej Uniwersytetu Zielonogórskiego.


Zmodyfikowane przez dr Krystian Saja (ostatnia modyfikacja: 17-05-2021 13:53)