SylabUZ

Generate PDF for this page

Philosophy of Culture with Elements of Esthetics - course description

General information
Course name Philosophy of Culture with Elements of Esthetics
Course ID 08.1-WH-FP-FKE-S16
Faculty Faculty of Humanities
Field of study Philosophy
Education profile academic
Level of studies First-cycle studies leading to Bachelor's degree
Beginning semester winter term 2021/2022
Course information
Semester 6
ECTS credits to win 6
Course type obligatory
Teaching language polish
Author of syllabus
  • dr hab. Roman Sapeńko, prof. UZ
Classes forms
The class form Hours per semester (full-time) Hours per week (full-time) Hours per semester (part-time) Hours per week (part-time) Form of assignment
Lecture 30 2 - - Exam
Class 30 2 - - Credit

Aim of the course

Celem przedmiotu jest przekazanie studentom podstawowej wiedzy na temat kluczowych teorii z zakresu filozofii kultury i estetyki.

Prerequisites

Wiedza na zakresu historii kultury, historii filozofii; umiejętność posługiwania się podstawowymi pojęciami filozoficznymi.

Scope

Wykład:

1. Próby definiowania kultury.

2. Specyfika filozofii kultury i jej miejsce pośród innych dziedzin badań nad kulturą.

3. Główne paradygmaty badawcze w teorii kultury: ewolucjonizm, dyfuzjonizm, funkcjonalizm, konfiguracjonizm, strukturalizm, podejście lingwistyczne, krytyczne, neodarwinizm, i.in.

4. Wybrane problemy filozofii kultury: relacja natura-kultura, kultura a poznanie, rozwój kultury, kultura a świadomość, rola sacrum i profanum w kulturze, kulturotwórcza rola technologii i mediów, władza a kultura, kulturowe czynniki budowania tożsamości (gender, narodowość, religia, itp.), kulturowe formowanie ciała.

5. Społeczne miejsce sztuki, jej rola w obrębie kultury współczesnej (kultura masowa, dystans, dehumanizacja sztuki).

6.Klasyczne koncepcje estetyczne.

7. Estetyka nowożytna.

8. Klasyczna estetyka niemiecka – od Kanta do Hegla.

 

Ćwiczenia:

I. Wybrane koncepcje filozofii kultury:

- Spengler i zmierzch zachodniej cywilizacji;

- Psychoanaliza i kultura ograniczająca naturę;

- Plessner i Gehlen — kultura wspomagająca naturę;

- Cassirer — neokantyzm i teoria form symbolicznych

- Szkoła Frankfurcka, Ortega y Gasset — krytyczna teoria kultury, kultura masowa

- Heidegger, Gadamer, Ricoeur - hermeneutyczne ujęcie kultury

- Levi-Strauss — ukryte struktury kultury

- Bourdieu — habitus, pole i kapitał symboliczny jako determinanty kultury

- Foucault, Habermas, Fairclough — kultura w ujęciu teorii dyskursu

- Baudrillard, Zizek, Agamben — strategie krytyki kultury współczesnej

- McLuhan, Ong, Ulmer, Flusser — medialne determinanty kultury

- Kristeva, Haraway — feministyczna krytyka kultury’

II. Główne problemy estetyki współczesnej.

Dwudziestowieczne estetyki filozoficzne - fenomenologia, psychoanaliza, egzystencjalizm, marksizm i Szkoła Frankfurcka, hermeneutyka.

Inspiracje postmodernistyczne w teorii sztuki. Próby przełamania kryzysu współczesnej estetyki. Nietzscheańskie podstawy współczesnej krytyki estetycznej.

Modernizm jako zapowiedź ponowoczesnych problemów w ujęciu Zygmunta Baumana.

Dekonstrukcja modernizmu – Jaques Derrida, Jonathan Culler, Paul de Man.

Wzniosłość w koncepcji Jean-Francoisa Lyotarda.

Ustanowienie nowego pola współdziałania filozofii i sztuki. Propozycja Wolfganga Welscha

 

 

Teaching methods

Wykład: wykład syntetyczny, opisowy, analityczny, problemowy.

Ćwiczenia: dyskusja, praca z tekstem źródłowym, praca ze źródłami cyfrowymi

Learning outcomes and methods of theirs verification

Outcome description Outcome symbols Methods of verification The class form

Assignment conditions

Egzamin pisemny, dyskusja problemowa,

Ćwiczenia: weryfikacja przygotowania do zajęć, punkty za aktywność na zajęciach, krytyczne notatki o tekstach źródłowych.

Recommended reading

Literatura podstawowa:

1. Baldwin Elain i inni, Wstęp do kulturoznawstwa, Zysk i spółka, Poznań 2007.

2. Dziemidok Bogdan, Główne kontrowersje estetyki współczesnej, Warszawa 2002.

2. Godlewski Grzegorz, Antropologia słowa.

3. Godlewski Grzegorz i in., Wprowadzenie do wiedzy o kulturze.

4. Gołaszewska Maria, Estetyka i antyestetyka

5. Konersmann Ralf,,Filozofia kultury. Wprowadzenie.

6. Mencel Andrzej, Antropologia kultury.

7. Morawski Stefan, Na zakręcie: od sztuki do posztuki.

8. Nowicka Ewa, Świat człowieka - świat kultury

9. Rosińska Zofia, Joanna Michalik, Co to jest filozofia kultury.

10.Tatarkiewicz Władysław, Historia estetyki, (T.1: Estetyka starożytna, T.2: Estetyka średniowieczna, T.3: Estetyka nowożytna).

11. Wilkoszewska Krystyna, Estetyki filozoficzne XX w.

Further reading

  1. Carroll Noel, Filozofia sztuki masowej. Gdańsk 2011.
  2. Postmodernizm. Wybór tekstów, red. R. Nycz.
  3. Teoretycy, pisarze  artyści o sztuce. Od starożytności do 1500. Wyb. i oprac. Jan Białostocki.  Warszawa 1985.
  4. Teoretycy, pisarze  artyści o sztuce. 1500 - 1600. Wyb. i oprac. Jan Białostocki.  Warszawa 1988.

Notes


Modified by dr Dariusz Sagan (last modification: 22-04-2021 15:18)