uzupełnienie wiedzy z zakresu psychologii o filozoficzne źródła i inspiracje wybranych koncepcji uznanych polskich i zagranicznych psychoterapeutów oraz ukazanie znaczenia refleksji filozoficznej na gruncie psychoterapii,
zapoznanie z wybranymi problemami filozofii psychoterapii,
rozwinięcie umiejętności problematyzacji treści z zakresu psychopatologii zgodnie z porządkiem płaszczyzn refleksji filozoficznej,
wypracowanie postawy tolerancji i szacunku wobec poglądów innych uczestników zajęć.
Wymagania wstępne
Brak.
Zakres tematyczny
Wstęp: Użyteczność filozofii dla praktyki psychoterapeutycznej według Ludwika Fineltaina. Pojęcie psychoterapii filozoficznej; charakter postępowania mentaloterapeutycznego. Neutralność/pozytywność/negatywność interpretowanych doświadczeń. Psychiatria a hermeneutyka. Trudności wyznaczenia kryteriów choroby psychicznej. Urojenia jako forma solipsyzmu.
Społeczno-kulturowa neopsychoanaliza: Polemika Ericha Fromma z biologizmem w psychoanalizie Zygmunta Freuda. Fromm i teoria osobowości autorytarnej (sadomasochistycznej).
Analityczna teoria Carla Gustava Junga: Filozoficzny rodowód myśli Junga. Jungowska psychologia religii jako pierwotny system psychoterapeutyczny. Zjawisko przeniesienia i przeciwprzeniesienia w psychoterapii analitycznej.
Psychoterapia humanistyczna i egzystencjalna:
Teoria fenomenologiczna i podejście niedyrektywne C. Rogersa.
Fritz Perls i filozoficzne podstawy psychoterapii Gestalt: uwarunkowania ontologiczne, epistemologiczne, metodologiczne, antropologiczne i etyczne.
Podstawowe troski egzystencjalne (dane doświadczenia) według Irvina Yaloma.
Problem psychoterapii w Allgemeine Psychopathologie Relacja terapeutyczna w ujęciu egzystencjalnym.
Kliniczne zastosowanie logoterapii Viktora E. Frankla.
Teorie osobowości polskich psychiatrów-filozofów:
Teoria dezintegracji pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego. Zdrowie psychiczne jako dynamiczny proces psychiczny; choroba jako stan wyłączenia się jednostki z procesu transgresji. Pięć etapów rozwoju i główne wskaźniki rozwoju osobowego według Dąbrowskiego.
Teoria metabolizmu informacyjnego Antoniego Kępińskiego. Istota psychiatrii aksjologicznej. Swoistość badania psychiatrycznego. Idealna relacja psychiatra – pacjent jako synteza poznania przyrodniczego i humanistycznego. Psychoterapia jako integralna część psychiatrii. Schizofrenia i melancholia – filozoficzne aspekty koncepcji zaburzeń psychicznych Kępińskiego.
Najnowsze spory w filozofii psychoterapii.
Metody kształcenia
analiza tekstów, dyskusja dydaktyczna, praca w parach i grupach, film i prezentacja multimedialna.
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Obecność i aktywność na zajęciach, zakładająca znajomość literatury przedmiotu i systematyczne przygotowywanie się do zajęć; pozytywnie oceniona rozmowa sprawdzająca przyswojenie treści zakładanych w programie kształcenia.
Ocena końcowa to średnia z oceny określonej przez punkty zdobyte przez Studenta w trakcie obserwacji ciągłej jego aktywności podczas zajęć, a także oceny odpowiedzi podczas zaliczenia ustnego (podstawą rozmowy zaliczeniowej jest wybrana przez Studenta jedna pozycja książkowa z literatury uzupełniającej, a także terminowe dostarczenie konspektu – wyciągu z tej pracy).
Literatura podstawowa
(wybrane fragmenty – ustalane na bieżąco w trakcie trwania semestru):
Dąbrowski K., Dezintegracja pozytywna, Warszawa 1979.
Frankl V. E., Homo patiens, tłum. Z. Jaroszewski, R. Czernecki, Warszawa 1998, wyd. 4.
Fromm E., Rewizja psychoanalizy, tłum. R. Saciuk, Kraków 2015.
Jaspers K., Filozofia egzystencji. Wybór pism, (wyb.) S. Tyrowicz, tłum. D. Lachowska, A. Wołkowicz, Warszawa 1990.
Jung C. G., Praktyka psychoterapii.Przyczynki do problematyki psychoterapii i do psychologii przeniesienia, tłum. R. Reszke, Warszawa 2010.
Jung C. G., Typy psychologiczne, tłum. R. Reszke, Warszawa 2013.
Kapusta A., Szaleństwo i metoda. Granice rozumienia w filozofii i psychiatrii
Kępiński A., Melancholia, Kraków 2014.
Kępiński A., Schizofrenia, Kraków 2012.
Mellibruda J., Siedem ścieżek integracji psychoterapii. Ślady dziecięcych traum i toksycznych relacji jako wyzwanie, Warszawa 2011.
Ostasz L., Psychoterapia filozoficzna. O usprawnianiu rozumu i leczeniu psychiki, Warszawa 2011, wyd. 2.
Paruzel-Czachura M., Między psychologią, psychoterapią i filozofią praktyczną. Poszukiwanie autentycznego życia w nurcie Gestalt, Katowice – Sopot 2015.
Rogers C. R., O stawaniu się osobą. Poglądy terapeuty na psychoterapię, tłum. M. Karpiński, Poznań 2002.
Rogers C. R., Terapia nastawiona na klienta. Grupy spotkaniowe, tłum. A. Dodziuk, E. Knoll, Wrocław 1991.
Yalom I. D., Psychoterapia egzystencjalna
Żelazny M., Filozofia i psychologia egzystencjalna, Toruń 2011.
Literatura uzupełniająca
Deurzen E., van, Psychoterapia a poszukiwanie szczęścia, tłum. A. Wilkin-Day, Warszawa 2010.
Frankl V. E., Człowiek w poszukiwaniu sensu, tłum. A. Wolnicka, Warszawa 2015.
Fromm E., Anatomia ludzkiej destrukcyjności, tłum. J. Karłowski, Poznań 2008, wyd. 2.
Fromm E., O byciu człowiekiem, tłum. M. Barski, Ł. Kozak, Kraków 2017.
Fromm E., O sztuce słuchania. Terapeutyczne aspekty psychoanalizy, tłum. R. Saciuk, T. Rzepa, Warszawa 2006, wyd. 4.
Fromm E., Patologia normalności. Przyczynek do nauki o człowieku, tłum. S. Baranowski, R. Palusiński, Kraków 2016, wyd. 2.
Fromm E., Ucieczka od wolności, tłum. A. Ziemilski, O. Ziemilska, Warszawa 2008, wyd. 13.
Fromm E., Suzuki D. T., Martino R., de, Buddyzm zen i psychoanaliza, tłum. M. Macko, Poznań 2011, wyd. 2.
Jung C. G., Archetypy i symbole, tłum. J. Prokopiuk, Warszawa – Kraków 1993, wyd. 3.
Jung C. G., O psychologii i patologii tak zwanych zjawisk tajemnych, tłum. E. Sadowska, Warszawa 1991.
Jung C. G., Symbole przemiany. Analiza preludium do schizofrenii, tłum. R. Reszke, Warszawa 2012.
Kępiński A., Lęk, Kraków 2012.
Kępiński A., Podstawowe zagadnienia współczesnej psychiatrii, Kraków 2003.
Kępiński A., Poznanie chorego, Kraków 2013.
Kępiński A., Psychopatie, Kraków 2013.
Kępiński A., Psychopatologia nerwic, Kraków 2002.
Kępiński A., Z psychopatologii życia seksualnego, Kraków 2003.
Murawski K., Jaźń i sumienie. Filozoficzne zagadnienia rozwoju duchowego człowieka w pracach Carla Gustawa Junga i Antoniego Kępińskiego, Wrocław 1983.
Opoczyńska M., Kim jestem? Doświadczenie choroby psychicznej a stawanie się sobą, Kraków 2002, wyd. 2.
Popielski K., Noo-logoterapia. Elementy wprowadzenia, Lublin – Kielce 2004.
Rogers C. R., Sposób bycia, tłum. M. Karpiński, Poznań 2002.
Wprowadzenie do psychologii egzystencjalnej, (red.) M. Opoczyńska, Kraków 1999.
Yalom I. D., Kat miłości i inne opowieści psychoterapeutyczne dla wszystkich, którzy kiedykolwiek brali udział w terapii po którejkolwiek ze stron, Warszawa 2000.
Yalom I. D., Kuracja według Schopenhauera, tłum. A. Tanalska-Dulęba, Warszawa 2006.
Żelazny M., Jaspersowska wizja psychoterapii, „Studia z Historii Filozofii” 2010, nr 1, s. 119–134.
Uwagi
Zmodyfikowane przez dr Dariusz Sagan (ostatnia modyfikacja: 22-04-2021 15:17)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.