SylabUZ

Generate PDF for this page

Introduction to Linguistics - course description

General information
Course name Introduction to Linguistics
Course ID 09.3-WH-FRMP-WJZ-Ć-S14_genCZ4IE
Faculty Faculty of Humanities
Field of study Filologia francuska z drugim językiem romańskim
Education profile academic
Level of studies First-cycle studies leading to Bachelor's degree
Beginning semester winter term 2021/2022
Course information
Semester 2
ECTS credits to win 2
Course type obligatory
Teaching language french
Author of syllabus
  • dr Ewa Tichoniuk-Wawrowicz
Classes forms
The class form Hours per semester (full-time) Hours per week (full-time) Hours per semester (part-time) Hours per week (part-time) Form of assignment
Class 30 2 - - Credit with grade

Aim of the course

Nadrzędnym zadaniem przedmiotu jest wprowadzenie studentów w obszar podstawowych zagadnień
językoznawczych w celu nabycia wiedzy i umiejętności niezbędnych do dalszego kształcenia językoznawczego, poprzez:

  • zapoznanie się ze statusem językoznawstwa stosowanego oraz z aparatem pojęciowym, komponentami i metodologią badań;
  • przyswojenie bazowych pojęć z zakresu: fonologii, morfologii, składni, słownictwa;
  • prześledzenie specyfiki języka w działaniu;
  • umiejscowienie językoznawstwa wśród innych nauk;
  • rozpoznanie różnych dyscyplin językoznawczych.

Prerequisites

Brak.

Scope

1. Językoznawstwo a inne nauki
- humanistyka i cechy nauk humanistycznych
- nauki nomotetyczne, idiograficzne, normatywne (aksjologiczne)
- dyscypliny językoznawcze:
- językoznawstwo wewnętrzne i zewnętrzne
- językoznawstwo synchroniczne i diachroniczne
- językoznawstwo konfrontatywne
- zewn.: etnolingwistyka, psycholingwistyka, socjolingwistyka
- pragmatyka jęz.
2. Język jako system znaków na tle innych systemów znakowych
- pojęcie znaku
- pojęcie języka naturalnego
- cechy istotne języka naturalnego
- hierarchiczna budowa języka
- system a użycie systemu (jego granice)
3. Język w działaniu

- akt komunikacji
- funkcje języka i wypowiedzi
- akty mowy (asertywy, dyrektywy, komisywy, ekspresywy, deklaratywy)
- pośrednie i bezpośrednie, teoria implikatur
- tekst, wypowiedź, dyskurs – tekstologia, analiza dyskursu
- funkcje tekstu
- budowa systemu językowego: podziały językoznawstwa
4. Podsystem fonologiczny
- fonetyka a fonologia
- głoska a fonem
- typy opozycji fonologicznych i ich neutralizacje
- koartykulacja (antycypacja, perseweracja, upodobnienia wewnątrz- i międzywyrazowe) + procesy koartykulacyjne
- samogłoska, spółgłoska, spółgłoska sylabiczna
- prozodia (akcent, intonacja, iloczas)
- transkrypcja a transliteracja
5. Podsystem morfologiczny.
- morf, morfem, alomorf
- typy morfemów (swobodne i związane)
- fleksja, flektyw
- kategorie gramatyczne imienne i werbalne
- podziały części mowy
6. Podsystem składniowy
- zdanie jako podstawowa jednostka składniowa
- schematy zdaniowe
- rodzaje wypowiedzeń werbalnych i niewerbalnych
- temat a remat
- części zdania
- zdania złożone parataktyczne i hipotaktyczne
7. Podsystem leksykalny
- leksykologia, leksykografia
- wyraz, leksem, lemma
- klasy funkcjonalne leksemów
- charakterystyka części mowy
8. Struktura semantyczna słownictwa
- semantyka, etymologia
- onomazjologia a semazjologia
- struktura semantyczna słownictwa (pola semantyczne)
- rozwój semantyczny wyrazu
- stosunki systemowe w leksyce
9. Słowotwórstwo i frazeologia
- relacje semantyczne między leksemami: polisemia, homonimia, synonimia, antonimia (enantiosemia, komplementarność, konwersja), hiponimia, hiperonimia, kohiponimia
- mechanizmy nazwotwórcze (derywacja, kalki, zapożyczenia)
- łączliwość wyrazów
- frazeologizmy (frazy, zwroty, wyrażenia), kolokacje, idiomy
- frazematyka
10. Językoznawstwo historyczne
- zmiana językowa
- metody badan diachronicznych
- pokrewieństwo językowe
- prajęzyk
- wyodrębnianie jęz. słowiańskich i romańskich z wcześniejszych wspólnot językowych

11. Językoznawstwo typologiczne
- najważniejsze grupy jęz. świata
- typologia fonologiczna (np. języki samogłoskowe i spółgłoskowe)
- typologia syntaktyczna (języki koncentryczne/inkorporujące i ekscentryczne; pozycyjne i niepozycyjne, SVO, SOV, VSO…)
- typologia morfologiczna (fleksyjne, aglutynacyjne, izolujące, inkorporacyjne)
12. Językoznawstwo kulturowe
- różnice w zakresie
- znaczeń zgramatykalizowanych
- sposobach liczenia
- kategoryzacjach świata
- kulturowe ukształtowanie pojęć i uwarunkowanie aktów mowy
- uniwersalizm językowy
- hipoteza Sapira-Whorfa (prawo relatywizmu językowego)

Teaching methods

Pogadanka, wykład konwersatoryjny, opis wyjaśniający, projekt (prezentacja multimedialna).

Learning outcomes and methods of theirs verification

Outcome description Outcome symbols Methods of verification The class form

Assignment conditions

Zaliczenie na ocenę: na podstawie obecności i aktywności na zajęciach (w tym prezentacja) oraz końcowego sprawdzianu wiedzy i umiejętności.

Recommended reading

1. Renata Grzegorczykowa, Wstęp do językoznawstwa, PWN, Warszawa 2008.
2. Czesław Lachur, Zarys językoznawstwa ogólnego, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2004.
3. Tadeusz Milewski, Językoznawstwo, PWN, Warszawa 2004

Further reading

1. Christian Baylon, Paul Fabre, Initiation à la linguistique - Cours et applications corrigés, Armand Colin, Paris 2005.
2. Jacek Fisiak, Wstęp do współczesnych teorii lingwistycznych, WSiP, Warszawa 1985.
3. Jean-Marie Klinkenberg, Des langues romanes: Introduction aux études de linguistique romane, De Boeck Supérieur, Bruxelles 1999.
4. Marina Yaguello, Alice au pays du langage. Pour comprendre la linguistique, Seuil, Paris 1981.
 

Notes


Modified by dr Witold Kowalski (last modification: 30-04-2021 14:39)