1. SylabUZ
2. Faculty of Social Sciences
3. winter term 2016/2017
4. Pedagogy / Social assistance and sociotherapy - Second-cycle studies leading to MS degree
5. Cultural anthropology

Generate PDF for this page

Cultural anthropology - course description

Aim of the course

Wdrożenie treści antropologicznych przydatnych dla pedagogów różnych specjalności w praktyce zawodowej. Zapoznanie studentów z przełomowymi wydarzeniami historyczno-kulturowymi w dziejach Europy oraz ze współczesnymi zjawiskami społeczno-kulturowymi w Europie oraz na obszarach jej wpływów w celu poprawnego diagnozowania sytuacji społecznej, bytowej i etnicznej (kulturowej) podopiecznych oraz ułatwienia komunikacji z nimi. Uświadomienie i eliminacja europocentrycznych mitów oraz przesądów etnicznych na rzecz poglądów i postaw typowo relatywistycznych. Umiejętność dyskutowania w zespołach nad wskazanymi zagadnieniami z użyciem profesjonalnych pojęć i charakterystyk współczesnych zjawisk kulturowych. 

Prerequisites

Save changes

Brak

Scope

Wykłady

Podstawowe zagadnienia, zadania i obszary badawcze dyscyplin antropologicznych, podzielone według kryterium teoretycznego i opisowego (typy kultur tradycyjnych i współczesnych: nowe miejskie diaspory, grupy tubylcze, protonarody, postkolonialne państwa wieloetniczne, kultury ponowoczesne, tradycjonalistyczne). Spotykane formy etnocentryzmu i europocentryzmu, stereotypów i mitów na temat „obcych” (od megalomanii przez ksenofobię do etnocydu). Światopoglądowa reakcja relatywistów kulturowych. Przełomowe wydarzenia w dziejach kultury euro-atlantyckiej implikujące zmianę formuły światopoglądowej. Kolejne „odczarowania świata”: archaiczna Grecja, okres odkryć geograficznych, Reformacja, Oświecenie, globalizacja, ponowoczesność. Charakterystyka wybranych nowych zjawisk kulturowych w skali globu: kreolizacja i indygenizacja a homogenizacja, tradycja wynaleziona, folkloryzm a postfolkoryzm, nowoplemienność, turystyka zarobkowa, peryferyzacja centrum, kompresja czasu i przestrzeni, hiperrzeczywistość, symulakry i symulacje, karnawalizacja życia i kultury. Pokoleniowe formy osobowości kulturowych według Davida Riesmana (osobowość tradycjonalna, wewnątrzsterowna, zewnatrzsterowna i nowe modele osobowości) a współczesny problem światopoglądowego dryfowania jednostek.

Ćwiczenia

Podstawowe dychotomie w antropologii: kultura/natura, swój/obcy, orbis interior/orbis exterior, tradycja/modernizacja kulturowa (nowoczesność), sacrum/profanum, symbol/rzecz, kultura/ cywilizacja. Dewiant i dewiacja kulturowa a relatywizm kulturowy i tolerancja społeczna w świetle antropologii kulturowej. Polacy o „obcych” w świetle badań Ewy Nowickiej i jej zespołu a problemy asymilacji i akulturacji mniejszości etnicznych i narodowych w Polsce (z uwypukleniem problemów w lubuskim). Praktyczne rozpoznawanie nowych współczesnych zjawisk kulturowych oraz umiejętność praktycznego ich diagnozowania. Odszukiwanie odpowiedników tych zjawisk w Polsce na przykładach zaczerpniętych z polskiej prasy lub autopsji i próby rozwiązywania edukacyjnych i społecznych problemów wokół nich. Pedagogie kodu kolekcji i integracji w społeczno-kulturowej interpretacji Basila Bernsteina.

Teaching methods

Wykłady – wykład konwencjonalny, wykład konwersatoryjny.

Ćwiczenia – praca w grupach na bazie literatury antropologicznej i etnograficznych materiałów źródłowych z wyznaczonymi przez prowadzącego zadaniami do realizacji, quizy, zestawienia tabelaryczne. Samodzielna lektura prac antropologicznych i etnograficznych (artykułów podręczniki, monografie) oraz dyskutowanie ich treści w czasie ćwiczeń i konsultacji.

Learning outcomes and methods of theirs verification

Outcome description	Outcome symbols	Methods of verification	The class form

Assignment conditions

Wyklady

Egzamin ustny z materiału wykładów i lektur obowiązkowych. Dwie lektury obowiązkowe na egzamin do wyboru z podanych: Benedict R., Wzory kultury, Warszawa 2001; Mead M., Kultura i tożsamość, Warszawa 1978; Hall E., Ukryty wymiar, Warszawa 19871; Hall E., Poza kulturą, Warszawa 1984; Redliński E., Konopielka, Warszawa 2006; Kosiński J., Malowany ptak, Warszawa 1988; Stomma L., Antropologia kultury wsi polskiej XIX wieku, Warszawa 1986; Stomma L., Słońce rodzi się 13 grudnia, Łódź 1981; Golka M., Imina wielokulturowości, Warszawa 2010; Burszta W. J., Kuligowski W., Sequel: aalsze przygody kultury w globalnym świecie, Warszawa 2005; Fromm E., Mieć czy być, Warszawa 1999; Lewenstein B. i in. (red.), Partycypacja społeczna i aktywizacja w rozwiązywaniu problemów społeczności lokalnych, Warszawa 2010.

Ćwiczenia

Zaliczenie z ćwiczeń na podstawie pracy w grupach i kolokwiów.

Ocena końcowa

Ocena końcowa jest średnią z uzyskanych ocen cząstkowych.

Recommended reading

1. Barnard A., Antropologia: teoria i historia, Warszawa 2005.
2. Burszta W. J., Antropologia kultury, Poznań 1998.
3. Deliege R., Historia antropologii: szkoły, teorie, autorzy, Warszawa 2011.
4. Janks C., Kultura, Poznań 2000

Further reading

1. Barth F., Gingrich A. i in., Antropologia: jedna dyscyplina, cztery tradycje: brytyjska, niemiecka, francuska i amerykańska, Kraków 2007.
2. Paluch A.K., Mistrzowie antropologii społecznej, Warszawa 1990.
3. Świat człowieka – świat kultury: antologia tekstów klasycznej antropologii, red. E. Nowicka, M. Głowacka-Grajper, Warszawa 2007.

Notes

Modified by dr Anita Famuła-Jurczak, prof. UZ (last modification: 29-08-2016 22:16)