Celem zajęć jest próba dotarcia do utrwalonej w języku kultury poprzez analizę różnych tekstów. Analizami będzie sterować dążenie do odpowiedzi na pytanie, czy i na ile utrwalona w języku dawna kultura jest aktualna we współczesnym świecie, na ile dzisiejszy użytkownik języka korzysta z dawnych formuł i konstrukcji, na ile podobnie myśli o otaczającej go rzeczywistości i na ile podobnie ją wartościuje.
Wymagania wstępne
brak
Zakres tematyczny
Zależności między językiem a kulturą.
Determinizm językowy.
Językowy obraz świata.
Konceptualizacja świata w języku.
Antropocentryzm języka.
Historyczno-kulturowe podstawy androcentryzmu języka polskiego.
Językowo-kulturowy wizerunek płci – obraz kobiety i mężczyzny (tradycja i współczesność).
Cybulski M., Obyczaje językowe dawnych Polaków. Formuły werbalne w dobie średniopolskiej, Łódź 2003.
Drabik B., Komplement i komplementowanie jako akt mowy i komunikacyjna strategia, Kraków 2004.
Grzegorczykowa R., Obelga jako akt mowy, „Poradnik Językowy” 1991, z. 5–6, s. 193–200.
Język a Kultura, tom 13, Językowy obraz świata i kultura, Wrocław 2000.
Język a Kultura, tom 16, Świat roślin w języku i kulturze, Wrocław 2000.
Język a Kultura, tom 2, Zagadnienia leksykalne i aksjologiczne, Wrocław, 1991.
Język a Kultura, tom 6, Polska etykieta językowa, Wrocław 1991.
Język a Kultura, tom 9, Płeć w języku i kulturze, Wrocław 1994.
Karwatowska M., Szpyra-Kozłowska J., Lingwistyka płci. Ona i on w języku polskim, Lublin 2005.
Maćkiewicz J., Co to jest „językowy obraz świata”, „Etnolingwistyka” 1999, s. 7-24.
Marcjanik M., Polska grzeczność językowa, Kielce 2002.
Sapir E., Kultura, język, osobowość. Wybrane eseje, Warszawa 1978.
Wierzbicka A., Język - umysł – kultura, Warszawa 1999.
Hawrysz M., Zmienność znaczenia wyrazów jako świadectwo systemu wartości, „Rozprawy Komisji Językowej WTN” XXIII, Wrocław 1997, s. 95 - 112.
Literatura uzupełniająca
Grybosiowa A., Przyczyny zmian w polskim systemie adresatywnym, [w:] Język wtopiony w rzeczywistość. Katowice 2003, s. 65-69.
Hawrysz M., Językowe i kulturowe aspekty spraw o zniesławienie w świetle Księgi wójtowskiej Opola, [w:] Staropolszczyzna piękna i interesująca. Zbiór studiów, t. 2. Kielce 2006, 249-259.
Język a Kultura, tom 15, Opozycja homo - animal w języku i kulturze, Wrocław 2003.
Kempf Z., Wyrazy gorsze dotyczące zwierząt, Język Polski 1985, z. 2-3, s. 125-144.
Kita M., Mizoginia i uwielbienie kobiety w aforyzmach francuskich i polskich drugiej połowy XIX wieku, Stylistyka VI.
Kowalikowa J., Od męża do palanta, czyli płci „mocnej” osłabianie, [w:] Język trzeciego tysiąclecia II, Kraków 2003, s. 243-250.
Krawczyk A., Język źródłem wiedzy o człowieku, Etnolingwistyka 2, Lublin 1989, s. 29-38.
Maćkiewicz J., Świat widziany poprzez język, Gdańskie Zeszyty Humanistyczne nr 30, Gdańsk 1983, s. 131-150.
Majewska M., Akty deprecjonujące siebie i innych. Studium pragmalinwistyczne, Kraków 2005.
Nowakowska-Kempna I., Konceptualizacja uczuć w języku polskim, Warszawa 1995.
Ożóg K., O współczesnych wyrazach obraźliwych, „Język Polski” 1981, z. 3–5, s. 179–187.
Pajdzińska A., Antropocentryzm frazeologii potocznej, Etnolingwistyka 3, Lublin 1990, s. 59-68.
Peisert M., Formy i funkcje agresji werbalnej. Próba typologii, Wrocław 2004.
Szpyra-Kozłowska J., Karwatowska M., Klient nasz pan a wszyscy ludzie są braćmi – seksizm we współczesnej polszczyźnie, „Etnolingwistyka” 15 (2003), s. 195—218.
Umińska-Tytoń E., Z badań nad polszczyzną salonów XIX i początku XX wieku, Studia Językoznawcze, t. 3 (2004), s. 109-120.
Uwagi
brak
Zmodyfikowane przez dr hab. Tomasz Ratajczak, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 28-09-2016 23:32)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.