Przedmiot ma za zadanie przedstawienie ustroju Unii Europejskiej, jej głównych organów i procesu decyzyjnego. Jest on pomyślany jako dający studentowi obraz wzajemnych powiązań pomiędzy podmiotami administrującymi UE ze szczególnym uwzględnieniem takich elementów jak czynnik międzyrządowy i ponadnarodowy, a także równowaga międzyinstytucjonalna. W tym celu w ramach przedmiotu uwzględnione są zarówno elementy dotyczące kompetencji poszczególnych organów i instytucji, jak i procesu stanowienia prawa europejskiego i innych procedur decyzyjnych. W ramach przedmiotu studentowi zostaną przedstawione także główne zasady i relacje między prawem europejskim a prawem poszczególnych krajów członkowskich.
Wymagania wstępne
Brak.
Zakres tematyczny
wykład
Wprowadzenie do problematyki struktur UE jako specyficznej organizacji międzynarodowej. Analiza czynników międzyrządowego i ponadnarodowego jako podstawowych determinant procesów integracyjnych. 2) Klasyfikacja podmiotów składających się na strukturę instytucjonalną UE. Podział na instytucje, inne organy, organy pomocnicze, agencje. 3) Ogólna charakterystyka źródeł prawa UE. 4) Rada Europejska – jej kompetencje i zakres działania. 5) Rada UE jako organ UE. 6) Komisja Europejska. 7) Parlament Europejski. 8) Trybunał Sprawiedliwości UE, Sąd i Sąd Służby Publicznej – analiza kompetencji i zakresu jurysdykcji. 9) Europejski Bank Centralny i ESBC. 10) Trybunał Obrachunkowy. 11) Pozycja Europejskiego Ombudsmana. 12) Podmioty realizujące Wspólną Politykę Zagraniczną UE. 13) Specyfika podmiotów odpowiedzialnych za działania UE w ramach obszaru bezpieczeństwa i sprawiedliwości. 14) Problem równowagi instytucjonalnej w systemie UE i analiza procesów decyzyjnych podsumowująca całokształt ustroju UE.
ćwiczenia
Analiza relacji pomiędzy strukturami UE a parlamentami narodowymi na podstawie Protokołu dot. roli parlamentów narodowych. Problem poszanowania zasady pomocniczości oraz proporcjonalności. 2) Funkcjonowanie agencji europejskich na przykładzie Frontex oraz Europejskiej Agencji Praw Podstawowych. 3) Organy pomocnicze i ich rola jako podmiotów współuczestniczących w procedurach podejmowania decyzji – Komitet Regionów i Komitet Ekonomiczno-Społeczny. 4) Analiza dokumentów Rady Europejskiej (praca analityczna nad konkluzjami z ostatniego półrocza). 5) Analiza procedur podejmowania decyzji w Radzie Unii Europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem działania jej organów pomocniczych. 6) Komisja Europejska jako inicjator procesu prawodawczego i organ wykonawczy – praca nad dokumentami konsultacyjnymi (zielone księgi, procedury komitologiczne). 7) Procedury stanowienia prawa a) zmiany traktatów, b) zwykła procedura prawodawcza, c) specjalne procedury prawodawcze. 8) Akty delegowane i wykonawcze. 9) Analiza porozumień międzyinstytucjonalnych i aktów wewnętrznych poszczególnych organów. 10) Karta Praw Podstawowych i jej znaczenie dla UE. 11) TSUE a ETPC – porównanie zakresu jurysdykcji. Problem przystąpienia UE do Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. 12) UE w środowisku międzynarodowym – analiza wybranych dokumentów przyjętych w ramach WPZiB. 13) Europol jako element współpracy w zakresie bezpieczeństwa i sprawiedliwości. 14) Europejska sieć sądowa i inne elementy współpracy pomiędzy sądami poszczególnych państw członkowskich.
Metody kształcenia
wykład: prowadzony w formie konwencjonalnej z jednoczesnym wykorzystaniem metody problemowej i przypadków w celu przedstawienia określonych problemów politycznych w perspektywie
ćwiczenia: praca z dokumentem źródłowym – analiza tekstów aktów prawnych, praca w grupach, metoda sytuacyjna, klasyczna metoda problemowa
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Warunkiem uzyskania zaliczeń jest:
wykład obecność studenta na wykładach
ćwiczenia obecność na zajęciach. Kolokwium problemowe w formie kazusów mających celu weryfikację rozumienia przez studenta zależności i powiązań pomiędzy instytucjami i organami UE
Literatura podstawowa
Brodecki Z., Prawo integracji w Europie, Warszawa 2009.
Cała-Wacinkiewicz E., System instytucji Unii Europejskiej z uwzględnieniem postanowień Traktatu Lizbońskiego, Warszawa 2009.
Instytucje i prawo Unii Europejskiej. Podręcznik dla kierunków zarządzania i administracji, red. A. Wyrozumska, J. Barcz, Warszawa 2012.
Prawo ustrojowe Unii Europejskiej, red. M. Pyka, B.Wojtyniak, Warszawa 2010.
Literatura uzupełniająca
Jurczyk T., Prawa jednostki w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, Warszawa 2009.
Wróbel A., Karta Praw Podstawowych w europejskim i krajowym porządku prawnym, Warszawa 2009.
Uwagi
Brak
Zmodyfikowane przez dr hab. Andrzej Gillmeister, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 05-06-2017 20:42)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.