SylabUZ

Generate PDF for this page

Fonetyka i fonologia języka polskiego - course description

General information
Course name Fonetyka i fonologia języka polskiego
Course ID 09.0-WP-PEDP-FiF
Faculty Faculty of Social Sciences
Field of study Pedagogy / Speech therapy
Education profile academic
Level of studies First-cycle studies leading to Bachelor's degree
Beginning semester winter term 2018/2019
Course information
Semester 3
ECTS credits to win 3
Course type obligatory
Teaching language polish
Author of syllabus
  • dr hab. Marzanna Uździcka, prof. UZ
Classes forms
The class form Hours per semester (full-time) Hours per week (full-time) Hours per semester (part-time) Hours per week (part-time) Form of assignment
Lecture 15 1 - - Credit with grade
Class 30 2 - - Credit with grade

Aim of the course

Nabycie przez studenta:

- szczegółowej wiedzy z zakresu współczesnego systemu fonetycznego i fonologicznego języka polskiego oraz zasad poprawnej wymowy,

- umiejętności rozpoznawania cech artykulacyjnych i akustycznych głosek, wyodrębniania opozycyjności fonologicznych, określania przyczyn i rozpoznawania artykulacji niepoprawnej i zaburzonej, właściwego akcentowania logicznego i psychologicznego.

Prerequisites

- pozytywna weryfikacja logopedyczna wymowy.

Scope

Wykład

1. Pojecie i funkcje języka (akt mowy i jego elementy). Pojecie znaku językowego. Dźwięki jako zjawisko fizyczne.

2. Charakterystyka współczesnego podsystemu fonologicznego języka polskiego:

-  fonetyka a fonologia, fonem a głoska;

- inwentarz fonemów spółgłoskowych;

- inwentarz fonemów samogłoskowych,

- warianty fonemu: pozycyjne i fakultatywne.

- cechy dystynktywne i redundantne języka;

- pojęcie opozycji fonologicznej i jej typy;

- kategorie fonologiczne. 

3. Akcent w języku. Akcent wyrazowy. Klityki. Zestrój akcentowy. Akcent zdaniowy.

Ćwiczenia

1. Charakterystyka artykulacyjna spółgłosek (konsonantyzm).

2. Charakterystyka artykulacyjna samogłosek (wokalizm).

3. Artykulacja dźwięków obcych.

4. Spółgłoski palatalne i spalatalizowane (synchroniczna i asynchroniczna wymowa głosek zmiękczonyc)h.

5. Odmianki spółgłoskowe.

6. Zjawisko koartykulacji. Antycypacja i perseweracja artykulacyjna. Rodzaje upodobnień fonetycznych (ubezdźwięcznienie, udźwięcznienia, udziąsłowienie, wokalizacja, uszczelinowienie, rozsunięcie artykulacyjne).

7. Istota upodobnień międzywyrazowych.

8. Upodobnienia a uproszenie grup spółgłoskowych.

9. Zasady ortofoniczne we współczesnym języku polskim.

10. Wymowa samogłosek nosowych.

 

 

Teaching methods

 

wykład,  opis wyjaśniający, opis klasyfikujący, opis uzasadniający,  dyskusja,  dyskusja punktowa,  klasyczna metoda problemowa, prezentacja

Learning outcomes and methods of theirs verification

Outcome description Outcome symbols Methods of verification The class form

Assignment conditions

Ćwiczenia – na ocenę z ćwiczeń składają się wyniki osiągnięte na kolokwiach (50%) oraz praca samodzielna (50%)

Wykład – kolokwia. Ocena końcowa z wykładów stanowi średnią ocen z kolokwium.

Na ocenę z przedmiotu składa się ocena z ćwiczeń (50%) i wykładów (50%). Warunkiem zaliczenia przedmiotu są pozytywne oceny z ćwiczeń i wykładów.

Recommended reading

1.   Markowski A., Nowy słownik poprawnej polszczyzny, Warszawa  2003. 

2.    Nagórko A., Podręczna gramatyka języka polskiego, Warszawa 2010.

3.    Ostaszewska D., Tambor J., Fonetyka i fonologia języka polskiego, Warszawa 2004.

4.    Strutyński J., Zarys gramatyki współczesnej, Cz. I. Fonetyka i fonologia, Kraków 1992.

5.      Wierzchowska D., Fonetyka i fonologia języka polskiego, Wrocław 1980.

6.     Wierzchowska D., Opis fonetyczny języka polskiego, Warszawa 1967.

Further reading

1.     Benni T., Fonetyka opisowa języka polskiego (z obrazami głosek polskich,  Wrocław 1959.

2.     Dobrzyński E, Zasady poprawnej wymowy polskiej. Sztuka mówienia, Kraków 1997.

3.     Gramatyka współczesnego języka polskiego. Fonetyka i fonologia, pod red. H. Wróbla Warszawa 1995.

Notes

brak


Modified by dr hab. Marzanna Uździcka, prof. UZ (last modification: 27-04-2018 11:46)