1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2020/2021
4. Pedagogika specjalna - jednolite magisterskie
5. Instytucjonalne wsparcie dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną

Wygeneruj PDF dla tej strony

Instytucjonalne wsparcie dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zapoznanie studentów z zagadnieniami dotyczącymi wspomagania instytucjonalnego i pozainstytucjonalnego (formami opieki i wsparcia) dorosłych osób z niepełnsprawnością intelektualną w różnych sferach ich funkcjonowania (rodzinnej, społecznej, zawodowej) . Uzyskanie wiedzy nt, zasad i norm prawnych i etycznych obowiązujących w ww.sferze.Poznanie praktycznych implikacji w zakresie wsparcia osób z niepełnosprawnością intelektualną, w szczególności w świetle koncepcji vulnerability. Zachęcenie do wdrażania działań innowacyjnych w obszarze wsparcia (instytucjonalnego i pozainstytucjonalnego) dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Wiedza z zakresu pedagogiki specjalnej w szczególności - zagadnień dot. niepełnosprawności intelektualnej człowieka.

Zakres tematyczny

Wykłady:

• Osoby z niepełnosprawnością w polityce społecznej państwa (zakres działań różnych podmiotów( na szczeblu centralnym, regionalnym, lokalnym), podstawowe zobowiązania, cele)
• Ramy prawne powoływania i funkcjonowania instytucji wspierających osoby z niepełnosprawnością (w tym z niepełnosprawnością intelektualną) w różnych sferach życia (Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, Ustawa  o pomocy społecznej, Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego)
• Formy opieki i wsparcia dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną (instytucje opiekuńcze i alternatywne formy życia w Polsce i innych państwach: domy pomocy społecznej, mieszkalnictwo chronione, asysta osobista).
• Programy wsparcia (przykładowe) realizowane w Polsce i innych państwach (ukierunkowane na realizację potrzeb i społecznego uczestnictwa życia dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną)
• Wybrane problemy dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną dot. sfery wsparcia (instytucjonalnego i pozainstytucjonalnego): problem przemocy w kontekście formalnych i nieformalnych relacji opiekuńczych, koncepcja vulnerability i jej praktyczne implikacje w zakresie wsparcia osób z niepełnosprawnością intelektualną, problem marginalizacji i wykluczenia społecznego ww. grupy osób i ich rodzin)

Ćwiczenia:

• Instytucje opieki zdrowotnej i rehabilitacji medycznej (NFZ, wydziały zdrowia urzędów administracji publicznej wszystkich szczebli, publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej, zakłady opiekuńczo-lecznicze)
• Instytucje zabezpieczenia społecznego w zakresie orzecznictwa (ZUS, KRUS, sektorowe zakłady ubezpieczeń społecznych MON i MSW, powiatowe centra pomocy rodzinie)
• Instytucje opieki i pomocy społecznej (powiatowe centra pomocy rodzinie, miejskie i gminne ośrodki pomocy społecznej, domy pomocy społecznej, mieszkania chronione, organizacje trzeciego sektora)
• Instytucje aktywizacji zawodowej (PFRON, powiatowe urzędy pracy, zakłady aktywizacji zawodowej, warsztaty terapii zajęciowej, ośrodki szkoleń zawodowych, szkoły zawodowe, szkoły wyższe, organizacje trzeciego sektora)
• Instytucje rynku pracy (PFRON, powiatowe urzędy pracy, organizacje pracodawców, zakłady pracy chronionej, spółdzielnie inwalidów i przedsiębiorstwa społeczne - centra integracji społecznej, kluby integracji społecznej)
• Instytucje odpowiedzialne za likwidację barier w przestrzeni publicznej (wydziały architektury i wydziały transportu publicznego urzędów wszystkich szczebli administracji publicznej, nadzór budowlany, przedsiębiorstwa transportu publicznego, nadzór komunikacji elektronicznej, kierownicy instytucji publicznych wszystkich szczebli, PFRON)
• Instytucje oświatowe (kuratoria, szkoły publiczne i niepubliczne, szkoły specjalne, szkoły wyższe, ośrodki szkolno-wychowawcze, ośrodki poradnictwa psychologicznego i pedagogicznego).

Metody kształcenia

Wykład konwencjonalny, problemowy z prezentacją multimedialną, dyskusja, praca w grupach, projekt - prezentacja wybranej formy i instytucji wsparcia

 

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykłady

Egzamin z całości materiału w formie testu składającego się z pytań zamkniętych i otwartych z progami punktowymi  (60% maksymalnej liczby punktów – ocena dost., 70% dst+; 80% db; 90% db+; 100% bdb) lub w formie ustnej – wybór studenta.

Ćwiczenia

Ćwiczenia z przedmiotu kończą się zaliczeniem z oceną. Metodami weryfikacji efektów kształcenia są: ocena indywidualnej aktywności w toku zajęć (na każdych ćwiczeniach), ocena prezentacji  określonego zagadnienia programowego – praca grupowa, kolokwium z treści zrealizowanych na ćwiczeniach (progi punktowe jw.). Podstawą zaliczenia ćwiczeń będzie średnia arytmetyczna wszystkich ocen.

Ocena końcowa

Ocena końcowa – średnia arytmetyczna ocen cząstkowych z ćwiczeń i wykładów.

Literatura podstawowa

1. Bobińska K., Pietras T., Gałecki P., (red.), Niepełnosprawność intelektualna - etiopatogeneza, epidemiologia, diagnoza, Wrocław 2012.
2. Cytowska B., Dorośli z niepełnosprawnością intelektualną w labiryntach codzienności Analiza badań – krytyka podejść – propozycje rozwiązań, Toruń 2011.
3. Gąciarz B., Kubicki P., Rudnicki S ., System instytucjonalnego wsparcia  osób niepełnosprawnych w Polsce – diagnoza, Kraków 2014.
4. Głodkowska J., Giryński, A. (red)., Osobowość, Samorealizacja, Odpowiedzialność, Autonomia - teoria, empiria i praktyka rehabilitacji osób z niepełnosprawnością
intelektualną, Warszawa 2004.
5. Janiszewska-Nieścioruk Z.,(red.), Człowiek z niepełnosprawnością intelektualną, Wybrane problemy społecznego funkcjonowania oraz rehabilitacji osób z
niepełnosprawnością intelektualną. Tom 2, Kraków 2004.
6. Kołaczek B., Męcina J., Podstawowe i specyficzne formy pomocy i rozwiązania instytucjonalne na rzecz osób niepełnosprawnych w wybranych krajach Unii
Europejskiej (w:): Balcerzak-Paradowska B. (red.), Sytuacja osób niepełnosprawnych w Polsce, Raport, Warszawa 2002.
7. Kawczyńska-Butrym Z., Niepełnosprawność – specyfika pomocy społecznej, Katowice 1998.
8. Mrugalska K., Orientacja zawodowa oraz poradnictwo i szkolenie zawodowe dla osób z upośledzeniem umysłowym. „Problemy Rehabilitacji Społecznej i Zawodowej nr
4, 1998.
9. Otrębski W.,Osoby z niepełnosprawnością umysłową w sytuacji pracy. Lublin 2001.
10. Sowa J., Znaczenie instytucji wspomagających proces rewalidacji w okresie transformacji ustrojowej państwa. „Nasze Forum”, nr 1, 2000.

Literatura uzupełniająca

1. Brągiel J., Badora S ., Formy opieki, wychowania i wsparcia w zreformowanym systemie pomocy społecznej, Opole 2005.
2. Firkowska-Mankiewicz A., Zmiana paradygmatu w postrzeganiu  osoby z niepełnosprawnością intelektualną, [w:] Z Warsztatów Terapii Zajęciowej do pracy. Rozwiązania
systemowe, Warszawa 2006.
3. Holecki T., Wsparcie osoby niepełnosprawnej przez ogniwa samorządu terytorialnego , „Polityka społeczna” nr 4, 2001
4. Rzedziecka K.D., Kobylańska A. (red.), Dorosłość, niepełnosprawność, czas współczesny. Na pograniczu pedagogiki specjalnej, Kraków 2003.
5. Speck O., Niepełnosprawni w społeczeństwie, Gdańsk 2006.
6. Żuraw, H., Udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, Warszawa 2008.

 

Uwagi

Pełniejszy wykaz literatury oraz wykaz obowiązujących aktualnie aktów prawnych dot. ww. zagadnień otrzymuje student na pierwszych zajęciach.

Zmodyfikowane przez dr Jarosław Wagner (ostatnia modyfikacja: 16-04-2020 09:52)