Zapoznanie studentów z zagadnieniami dotyczącymi wspomagania instytucjonalnego i pozainstytucjonalnego (formami opieki i wsparcia) dorosłych osób z przewlekłą chorobą i z niepełnosprawnością ruchową i w różnych sferach ich funkcjonowania (rodzinnej, społecznej, zawodowej) . Uzyskanie wiedzy nt, zasad i norm prawnych i etycznych obowiązujących w ww.sferze. Poznanie praktycznych implikacji w zakresie wsparcia osób z przewlekłą chorobą oraz z niepełnosprawnością ruchową, w szczególności w świetle koncepcji vulnerability. Zachęcenie do wdrażania działań innowacyjnych w obszarze wsparcia (instytucjonalnego i pozainstytucjonalnego) dorosłych osób z przewlekłą chorobą oraz z niepełnosprawnością ruchową.
Wymagania wstępne
Wiedza z zakresu pedagogiki specjalnej w szczególności - zagadnień dot. chorób przewlekłych i niepełnosprawności ruchowej człowieka.
Zakres tematyczny
Wykłady:
Osoby z niepełnosprawnością w polityce społecznej państwa (zakres działań różnych podmiotów( na szczeblu centralnym, regionalnym, lokalnym), podstawowe zobowiązania, cele)
Ramy prawne powoływania i funkcjonowania instytucji wspierających osoby z niepełnosprawnością (w tym z niepełnosprawnością ruchową) w różnych sferach życia (Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, Ustawa o pomocy społecznej, Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego)
Formy opieki i wsparcia dorosłych osób z niepełnosprawnością narządu ruchu i przewlekle chorych (instytucje opiekuńcze i alternatywne formy życia w Polsce i innych państwach: domy pomocy społecznej, asysta osobista; instytucje opieki paliatywnej i hospicyjnej, zakres wsparcia społecznego pacjenta i jego rodziny).
Programy wsparcia (przykładowe) realizowane w Polsce i innych państwach (ukierunkowane na realizację potrzeb i społecznego uczestnictwa życia dorosłych osób z niepełnosprawnością narządu ruchu i z chorobami przewlekłymi)
Wybrane problemy dorosłych osób z niepełnosprawnością narządu ruchu i przewlekle chorych dot. sfery wsparcia (instytucjonalnego i pozainstytucjonalnego): problem przemocy w kontekście formalnych i nieformalnych relacji opiekuńczych, koncepcja vulnerability i jej praktyczne implikacje w zakresie wsparcia osób z niepełnosprawnością narządu ruchu i chorobą przewlekłą, problem marginalizacji i wykluczenia społecznego ww. grupy osób i ich rodzin, problemy kliniczne i terapeutyczne ww. grup osób)
Ćwiczenia:
Instytucje opieki zdrowotnej i rehabilitacji medycznej (NFZ, wydziały zdrowia urzędów administracji publicznej wszystkich szczebli, publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej, zakłady opiekuńczo-lecznicze)
Instytucje zabezpieczenia społecznego w zakresie orzecznictwa (ZUS, KRUS, sektorowe zakłady ubezpieczeń społecznych MON i MSW, powiatowe centra pomocy rodzinie)
Instytucje opieki i pomocy społecznej (powiatowe centra pomocy rodzinie, miejskie i gminne ośrodki pomocy społecznej, domy pomocy społecznej, mieszkania chronione, organizacje trzeciego sektora)
Instytucje aktywizacji zawodowej (PFRON, powiatowe urzędy pracy, zakłady aktywizacji zawodowej, warsztaty terapii zajęciowej, ośrodki szkoleń zawodowych, szkoły zawodowe, szkoły wyższe, organizacje trzeciego sektora)
Instytucje rynku pracy (PFRON, powiatowe urzędy pracy, organizacje pracodawców, zakłady pracy chronionej, spółdzielnie inwalidów i przedsiębiorstwa społeczne - centra integracji społecznej, kluby integracji społecznej)
Instytucje odpowiedzialne za likwidację barier w przestrzeni publicznej (wydziały architektury i wydziały transportu publicznego urzędów wszystkich szczebli administracji publicznej, nadzór budowlany, przedsiębiorstwa transportu publicznego, nadzór komunikacji elektronicznej, kierownicy instytucji publicznych wszystkich szczebli, PFRON)
Instytucje oświatowe (kuratoria, szkoły publiczne i niepubliczne, szkoły specjalne, szkoły wyższe, ośrodki szkolno-wychowawcze, ośrodki poradnictwa psychologicznego i pedagogicznego.
Metody kształcenia
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Wykłady
Egzamin z całości materiału w formie testu składającego się z pytań zamkniętych i otwartych z progami punktowymi (60% maksymalnej liczby punktów – ocena dost., 70% dst+; 80% db; 90% db+; 100% bdb) lub w formie ustnej – wybór studenta.
Ćwiczenia
Ćwiczenia z przedmiotu kończą się zaliczeniem z oceną. Metodami weryfikacji efektów kształcenia są: ocena indywidualnej aktywności w toku zajęć (na każdych ćwiczeniach), ocena prezentacji określonego zagadnienia programowego – praca grupowa, kolokwium z treści zrealizowanych na ćwiczeniach (progi punktowe jw.). Podstawą zaliczenia ćwiczeń będzie średnia arytmetyczna wszystkich ocen.
Ocena końcowa
Ocena końcowa – średnia arytmetyczna ocen cząstkowych z ćwiczeń i wykładów.
Literatura podstawowa
Bidzan M., Bieleninik Ł., Szulman-Wardal A. (red.), Niepełnosprawność ruchowa w ujęciu bio-psycho -społecznym. Wyzwania diagnozy rehabilitacji i terapii, Gdańsk 2015.
Bręczewski G., Niepełnosprawność i zachowania pomocowe w procesie rehabilitacji. Analiza jakości pomocy udzielanej osobom niepełnosprawnym, Warszawa 2019.
Byra S ., Przystosowanie do życia z niepełnosprawnością ruchową i chorobą przewlekłą, Lublin 2012.
Chrzanowska I., Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności, Kraków 2015.
Głodkowska, J., Giryński, A.(red.). Rehabilitacja społeczna i zawodowa - od bierności do aktywności, Krakó w 2006.
Magnuszewska-Otalak G., Uczestnictwo osób niepełnosprawnych w życiu społecznym. Warszawa 2009.
Polityka społeczna gmin i powiatów. Kompendium wiedzy o instytucjach i procedurach, Warszawa 2011.
Gąciarz B., Kubicki P., Rudnicki S ., System instytucjonalnego wsparcia osób niepełnosprawnych w Polsce – diagnoza, Kraków 2014.
Kołaczek B., Męcina J., Podstawowe i specyficzne formy pomocy i rozwiązania instytucjonalne na rzecz osób niepełnosprawnych w wybranych krajach Unii Europejskiej (w:): Balcerzak-Paradowska B. (red.), Sytuacja osób niepełnosprawnych w Polsce, Raport, Warszawa 2002.
Kawczyńska-Butrym Z., Niepełnosprawność – specyfika pomocy społecznej, Katowice 1998.
Literatura uzupełniająca
Brągiel J., Badora S ., Formy opieki, wychowania i wsparcia w zreformowanym systemie pomocy społecznej, Opole 2005.
Holecki T., Wsparcie osoby niepełnosprawnej przez ogniwa samorządu terytorialnego , „Polityka społeczna” nr 4, 2001.
Hulek A., Teoria i praktyka w rehabilitacji inwalidów, Warszawa 1986.
Kijak R., Niepełnosprawność - w zwierciadle dorosłości, Kraków 2017.
Rzedziecka K.D., Kobylańska A. (red.), Dorosłość, niepełnosprawność, czas współczesny. Na pograniczu pedagogiki specjalnej, Kraków 2003.
Sowa J., Znaczenie instytucji wspomagających proces rewalidacji w okresie transformacji ustrojowej państwa. „Nasze Forum”, nr 1, 2000.
Speck O., Niepełnosprawni w społeczeństwie,Gdańsk 2006.
Żuraw, H., Udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, Warszawa 2008.
Uwagi
Pełniejszy wykaz literatury oraz wykaz obowiązujących aktualnie aktów prawnych dot. ww. zagadnień otrzymuje student na pierwszych zajęciach.
Zmodyfikowane przez dr hab. Jarosław Bąbka, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 19-04-2020 12:03)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.