dr hab. Zdzisława Janiszewska-Nieścioruk, prof. UZ
Formy zajęć
Forma zajęć
Liczba godzin w semestrze (stacjonarne)
Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne)
Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne)
Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne)
Forma zaliczenia
Wykład
-
-
10 (w tym jako e-learning)
0,67 (w tym jako e-learning)
Zaliczenie na ocenę
Cel przedmiotu
Zapoznanie słuchaczy z problematyką rozwoju, edukacji, rehabilitacji, społecznej integracji, inkluzji i normalizacji życia dzieci, młodzieży i dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną oraz zagadnieniami dotyczącymi istoty, koncepcji, etiologii, diagnozy, profilaktyki niepełnosprawności intelektualnej.
Wymagania wstępne
Znajomość podstaw pedagogiki specjalnej, psychologii rozwoju oraz psychologii klinicznej.
Zakres tematyczny
Pedagogika osób z niepełnosprawnością intelektualną, jej przedmiot zainteresowań, cele, zadania i rys historyczny. Przemiany w społecznych postawach wobec osób z niepełnosprawnością intelektualną i możliwości ich edukacji, rehabilitacji, integracji, inkluzji czy normalizacji warunków życia. Prawa osób z niepełnosprawnością intelektualną w kontekście Założeń Konwencji o Prawach Osób z Niepełnosprawnościami.
Współczesne interpretacje istoty niepełnosprawności intelektualnej, koncepcje i perspektywy badawcze z uwzględnieniem koncepcji inteligencji wielorakiej. Analiza ujęć istoty i kryteriów diagnostycznych tej niepełnosprawności w klasyfikacjach ICD-10 i ICD-11(Międzynarodowej Klasyfikacji Statystycznej Chorób i Problemów Zdrowotnych WHO), DSM-5 (Klasyfikacji Zaburzeń Psychicznych APA), ICF (Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia WHO) oraz AAiDD (Amerykańskiego Towarzystwa Niepełnosprawności Intelektualnej i Rozwojowej). Charakterystyka osób z niepełnosprawnością intelektualną z uwzględnieniem charakterystyki procesów orientacyjno-poznawczych, zaburzeń rozwoju sfery intelektualnej, rozwoju mowy itp. Wybrane zespoły zaburzeń genowych i chromosomowych, np. zespół Downa, Williamsa, Aperta.
Społeczno-ekologiczny wymiar niepełnosprawności intelektualnej i znaczenie zindywidualizowanego/spersonalizowanego wsparcia dla funkcjonowania osób z niepełnosprawnością intelektualną; problemy diagnozy i określania zakresu wsparcia oraz warunków niezbędnych dla jego udzielania (kwestia ustalania profilu wsparcia).Etiologia i profilaktyka niepełnosprawności intelektualnej; wiązanie etiologii z zapobieganiem i wsparciem.
Organizacja edukacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, jej wielotorowość i zróżnicowanie (analiza kryteriów owego zróżnicowania, np. ze względu na zakres i miejsce udzielania specjalnego pedagogicznego wsparcia). Krytyczna analiza organizacyjnych rozwiązań w edukacji osób z NI; kwestia realizacji konceptu szkoły, jako (samo)uczącej się organizacji oraz budowy jej kapitału społecznego.
Problemy rodzin osób z niepełnosprawnością intelektualną i formy ich wspierania. Funkcjonowanie placówek dla osób dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną - krytyczna analiza.
Wskazanie najistotniejszych współczesnych problemów w życiu osób z niepełnosprawnością intelektualną w celu ich eliminowania, np. ubóstwa, instytucjonalizacji, infantylizacji, marginalizacji, wykluczania itp. Konieczność uwrażliwiania społeczeństwa na potrzeby tych osób, usuwania negatywnych postaw i uprzedzeń, wskazywanie możliwości normalizacji życia we wszystkich jego sferach (edukacyjnej, rodzinnej, zawodowej itp.).
Metody kształcenia
Wykład problemowy, konwersatoryjny.
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Wykłady - zaliczenie na ocenę (sprawdzian pisemny) z zagadnień programowych wykładów opracowanych w formie pytań (słuchacz losuje 3 pytania); warunkiem zaliczenia jest 60% poprawnych odpowiedzi na pytania (punktowane: 1-5 pkt.). Aktywność słuchacza na zajęciach - udział w dyskusji (co najmniej 3-krotny udział w dyskusji - podniesienie oceny za sprawdzian o 0,5 pkt.)
Literatura podstawowa
Bobińska K., Pietras K., Gałecki K. (red.) (2012), Niepełnosprawność intelektualna – etiopatogeneza, epidemiologia, diagnoza, terapia, Wrocław, Wyd. Continuo.
Janiszewska-Nieścioruk, Z., Maciarz, A. (2006), Współczesne problemy pedagogiki osób z niepełnosprawnością intelektualną, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Janiszewska-Nieścioruk Z., Mróz A., Gembara U. (red.) (2018), (Nie)nowe problemy rozwoju, edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością intelektualną, Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza UZ
Kościelska, M. (2000), Oblicza upośledzenia, Warszawa: PWN
Olechnowicz H. (2019), Terapia dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, Warszawa: PWN
Literatura uzupełniająca
.
Sadowska, S. (2006). Jakość życia uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”
Smith, D., D. (2008), Pedagogika specjalna, Warszawa: PWN.
Speck O. (2015), Osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Podręcznik dla celów wychowawczych i edukacyjnych, Wydawnictwo Harmonia
Zasępa E. (2017), Osoba z niepełnosprawnością intelektualną. Procesy poznawcze, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls
Wyczesany, J. (2011), Pedagogika upośledzonych umysłowo, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impu
Uwagi
Oferta dla chętnych: opracowanie IPET-u dla ucznia z niepełnosprawnością intelektualną
Zmodyfikowane przez dr hab. Jarosław Bąbka, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 16-04-2020 08:31)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.