Przedmiot wprowadza w tematykę stratyfikacji i funkcjonowania społeczeństwa w średniowiecznej Polsce. Dotyczy takich zagadnień jak: geneza podziałów społecznych, ewolucja relacji międzygrupowych, kondycja prawna poszczególnych grup jako czynnik kształtowania elity.
Wymagania wstępne
Zakres tematyczny
Stratyfikacja polskiego społeczeństwa w średniowieczu. 2. Elita polityczna a elita władzy i jej podziały wewnętrzne. 3. Ród rycerski jako sposób organizacji wyższych grup społecznych. 4. Geneza rycerstwa i warunki jego funkcjonowania społecznego oraz przemiany w szlachtę. 5. Kryteria przynależności do elity szlacheckiej. 6. Stratyfikacja stanu szlacheckiego – „nobilis, generosus, magnificus”. 7. Kręgi klientarne i próby ich odtworzenia. 8 Majątek szlachecki i jego składniki (model klucza majątkowego). 9. Episkopat jako elita duchowieństwa. 10. Miasto- wspólnota „obywateli miejskich”, elity mieszczańskie w średniowieczu. 11. Modele kariery w średniowieczu
Metody kształcenia
Praca ze źródłem historycznym, prezentacje multimedialne, rozmowa nauczająca, dyskusja.
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
Warunkiem zaliczenia jest umiejętność zaprezentowania wybranego zagadnienia z zakresu tematycznego zajęć w formie multimedialnej. Aktywność na zajęciach.
Literatura podstawowa
Bieniak J., Polskie rycerstwo średniowieczne, t. 1-2, Kraków 2002-2005.
Bogucka M., Samsonowicz. H., Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej, Warszawa 1986.
Genealogia, red. J. Wroniszewski i in., Toruń 1982-2003.
Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 1-11, red. S. Kuczyński
Literatura uzupełniająca
1 Dygdała J., Mikulski K., Zmiany w elicie włądzy Prus królewskich w XV –XVIII wieku. Czynniki awansu, trwania i upadku, w: szlachta i ziemiaństwo na pomorzu w dobie nowożytnej XVI-XVIII w. (przemiany struktur wewnętrznych), red. J. Dygdała, Toruń 1993.
Gąsiorowski A., Urzędnicy zarządu lokalnego w późnośredniowiecznej Wielkopolsce, Poznań 1970.
Gzella J., Małopolska elita władzy w okresie rządów Ludwika Węgierskiego w Polsce w latach 1370-1382, Toruń 1994.
Karczewska J., Własność szlachecka na pograniczu wielkopolsko-kujawskim w I połowie XV wieku, Kraków 2010.
Koczerska M., Zbigniew Oleśnicki i Kościół krakowski w czasach jego pontyfikatu 1423-1455, arszawa 2004.
Kolory i struktury średniowiecza, red. W. Fałkowski, Warszawa 2004.
Kurtyka J., Posiadłość, dziedziczność, prestiż. Badania nad późnośredniowieczną i wczesnonowożytną własnością możnowładczą w Polsce XIV-XVI wieku, Roczniki Historyczne, 1999, t. 65.
Kurtyka J. ,Tęczyńscy. Studium z dziejów polskiej elity możnowładczej w średniowieczu, Kraków 1997.
Mączak A., Rządzący i rządzeni, Warszawa 1986.
Radzimiński A. , Duchowieństwo kapitulne w Polsce średniowiecznej i wczesnonowożytnej. Studia nad pochodzeniem i funkcjonowaniem elity kościelnej, 2000.
Wroniszewski J., Szlachta ziemi sandomierskiej w średniowieczu. Zagadnienia społeczne i gospodarcze, Wrocław 2001.
Uwagi
Zmodyfikowane przez dr hab. Marceli Tureczek, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 19-06-2020 13:29)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.
