1. SylabUZ
2. Faculty of Humanities
3. winter term 2021/2022
4. Polish Philology - Second-cycle studies leading to MS degree
5. PDW: Kresy w literaturze XIX i XX wieku

Generate PDF for this page

PDW: Kresy w literaturze XIX i XX wieku - course description

Aim of the course

Zasadniczym celem przedmiotu jest wprowadzenie studentów w świat literatury kresowej XIX i XX wieku, funkcjonującej jako swoisty fenomen kulturowy, obszar pamięci literackiej oraz dziedzina historii, a także pokazanie pogranicza jako kategorii interpretacyjnej. W perspektywie swoistego dialogu kultur przedstawiona zostanie również problematyka regionalizmu, obecnego zarówno w życiu literackim jak i w kulturze pogranicza.

Prerequisites

Save changes

brak

Scope

Przedmiot obejmuje wybrane utwory dziewiętnastowieczne  i teksty powstałe w XX wieku, od romantyków (kresowe „szkoły literackie”) poprzez twórców drugiej połowy XIX  wieku ( F. Rawita-Gawroński, M. Rodziewiczówna)  aż do Cz. Miłosza, T. Konwickiego, W. Odojewskiego, J. Wołoszynowskiego. Tworzy to inny kanon historii literatury polskiej, dla której kluczem jest pogranicze.

1. Zagadnienia wstępne. Pojęcie kresowości.
2. Od tradycji staropolskich do "kresów" Mohorta.
3. Temat ukraiński. Od "szkoły ukraińskiej" do współczesności (W. Odojewski).
4. Tematyka litewska (Od romantyzmu do C. Miłosza i T. Konwickiego).
5. Romantyczna Białoruś w poezji polskiej (W. Syrokomla).
6. Zagadnienia regionalizmu w życiu literackim i w kulturze pogranicza.
7. Mit dworu szlacheckiego w powieściach E. Orzeszkowej i M. Rodziewiczówny.
8. Heroiczne wzorce postaci w powieści kresowej (Z. Kossak-Szczucka).
9. "Kresy" jako obszar pamięci literackiej i dziedzina historii.
10. Dialog kultur.
11. Motywy i symbole kultury kresowej.
12. Zaliczenie i podsumowanie zajęć.

Teaching methods

Tradycyjna metoda problemowa, dyskusja, prezentacja.

 

Learning outcomes and methods of theirs verification

Outcome description	Outcome symbols	Methods of verification	The class form

Assignment conditions

Przygotowanie do zajęć i aktywny w nich udział, przygotowanie referatu.

Recommended reading

Dutka E., Ukraina w twórczości Włodzimierza Odojewskiego i Włodzimierza Paźniewskiego, „Prace Naukowe UŚ w Katowicach”, nr 1931, Katowice 2000.

Hadaczek B., Historia literatury kresowej, Kraków 2011.

Janion M., „Szkoła białoruska” w poezji polskiej, [w:] tejże, Projekt krytyki fantazmatycznej. Szkice o egzystencjach ludzi i duchów, Warszawa 1991.

Kolbuszewski J., Kresy, Wrocław 1999.

Kresowianki. Krąg pisarek heroicznych, red. K. Stępnik i M. Gabryś, Lublin 2006.

Kresy w literaturze. Twórcy dwudziestowieczni, red. E. Czaplejewicz i E. Kasperski, Warszawa 1996.

Uliasz S., Literatura Kresów-kresy literatury. Fenomen Kresów Wschodnich w literaturze polskiej dwudziestolecia międzywojennego, Rzeszów 1994.

Uliasz S., O literaturze Kresów i pograniczu kultur. Rozprawy i szkice, Rzeszów 2001.

Zajas K., Nieobecna kultura. Przypadek Inflant Polskich, Kraków 2008.

Życie literackie i literatura w Wilnie XIX i XX wieku, red. T. Bujnicki i A. Romanowski, Kraków 2000.

Further reading

Bujnicki T., W Wielkim Księstwie Litewskim i w Wilnie, Warszawa 2010.

Kultura pogranicza wschodniego. Zarys encyklopedyczny, red. T. Budrewicz, T. Bujnicki i J. S. Ossowski, Warszawa 2011.

Na pograniczach literatury, red. J. Fazan, K. Zajas, „Biblioteka Literatury Pogranicza”, red. A. Romanowski, t. 21, Kraków 2012.

Ruszczyńska M., Pogranicze. Studia i szkice literackie, Zielona Góra  2015.

Rybak A., Smółka A., Wieża Eiffla nad Piną. Kresowe marzenia II RP, Wołowiec 2018.

Sowa J., Fantomowe ciało króla. Peryferyjne zmagania z nowoczesną formą, Kraków 2011.

Notes

Jest to przedmiot opcjonalny, wybierany z oferty przedmiotów do wyboru Instytutu Filologii Polskiej; przedmiot zostanie uruchomiony w zależności od potrzeb i zainteresowania w danym semestrze studiów (na podstawie deklaracji studentów/elektronicznego wyboru przedmiotów).

Modified by dr Krystian Saja (last modification: 07-05-2021 14:02)