1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2021/2022
4. Dziennikarstwo i komunikacja społeczna - drugiego stopnia z tyt. magistra
5. Tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny

Wygeneruj PDF dla tej strony

Tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zapoznanie studentów z najważniejszymi procesami i zjawiskami, jakie można obserwować we współczesnym języku. Ćwiczenia pozwalają dostrzec czynniki społeczne, polityczne i kulturowe oddziałujące na język. Skłaniają do rozważań nad stanem polszczyzny przełomu wieków i najnowszymi przeobrażeniami. 

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

brak

Zakres tematyczny

1. Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku – charakterystyczne tendencje, zjawiska i procesy.
2. Przemiany polszczyzny na tle przemian kultury współczesnej.
3. Mediatyzacja języka.
4. Zmiany w zasobie leksykalnym najnowszej polszczyzny. Nowe słownictwo.
5. Ślady przemian po roku 1989 w języku ogólnym.
6. Internacjonalizacja polszczyzny.
7. Ekspansja potoczności w polszczyźnie przełomu XX i XXI wieku.
8. Brutalizacja języka. Agresja w języku.
9. Zmiany w modelu grzeczności językowej. Etykieta językowa a współczesne formy zachowań.
10. Najnowsze przemiany nazewnicze.     
11. Najważniejsze tendencje we współczesnym języku: ekspansja i zanikanie określonych typów słowotwórczych.
12. Najważniejsze tendencje we współczesnym języku: zmiany fleksyjne.
13. Najważniejsze tendencje we współczesnym języku: nowe tendencje w składni.
14. Najważniejsze tendencje we współczesnym języku: zmiany fonetyczne.

Metody kształcenia

Opis wyjaśniający, dyskusja dydaktyczna, praca z tekstem.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Praca pisemna na temat współczesnych zjawisk językowych. Przygotowanie przez studenta co najmniej jednego referatu. Aktywne uczestnictwo w zajęciach. Bieżące przygotowanie do zajęć.

Literatura podstawowa

Bugajski M., Niektóre tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny i ich przyczyny, [w:] Język polski – 25 lat po przełomie/ Die polnische Sprache – 25 Jahrenach der Wende, red. D. Scheller-Boltz, Hildesheim, Zürich, New York 2014, s. 77–101.

Kaczor M., Marketyzacja języka, czyli wpływ zmian społecznych na tworzenie się nowych określeń leksykalnych, [w:] Dynamika spoločenských zmien a stratifikácia národného jazyka, Banská Bystrica 2012, s. 153–161.

Kowalikowa J., O wulgaryzacji i dewulgaryzacji we współczesnej polszczyźnie, [w:] Język a Kultura, t. 20 jubileuszowy, red. A. Dąbrowska, Wrocław 2008, s. 81–88. 

Marcjanik M., Ślady przemian obyczajowych w języku XXI wieku. Próba interpretacji nowych form i znaczeń, „Język a Kultura”, t. 26, 2016, s. 11–23.

Ostromęcka-Frączak B., Dokąd zmierza polszczyzna?, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN” LXII, 2016, s. 81-89, dostępne online: http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight-3a98b260-9d8e-4e5d-8f1c-e1a513387aec/c/08_Ostromecka.pdf.

Ożóg K., Zmiany we współczesnym języku polskim i ich kulturowe uwarunkowania, „Język a Kultura”, t. 20, 2008, s. 59–79.

Przyszłość polszczyzny – polszczyzna przyszłości, red. K. Kłosińska, R. Zimny, Warszawa 2017.

Rada Języka Polskiego – https://rjp.pan.pl/

Sobczak B., Oblicza agresji językowej w dyskursie publicznym. Próba uporządkowania pojęć (RJP), https://rjp.pan.pl/images/G./Oblicza_agresji_jezykowej_na_stronę.pdf.

 

Literatura uzupełniająca

Kłosińska K., Istnienie i kształt normy językowej po przełomie cyfrowym, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” LXXIII, 2017, s. 81–90.

Marcjanik M., Demokratyzacja obyczajów − słowo kluczowe współczesnej kultury polskiej?, „Przegląd Humanistyczny”, 2016, nr 3, s. 111–122.

Marcjanik M., Współczesna etykieta językowa − zmierzch wartości?, „Studia Medioznawcze”, 2015, nr 4, s. 115–119. 

Ożóg K., Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, Rzeszów 2007.

Uwagi

brak

Zmodyfikowane przez dr Krystian Saja (ostatnia modyfikacja: 06-05-2021 18:37)