1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2021/2022
4. Historia - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Antyczne korzenie współczesnej Europy

Wygeneruj PDF dla tej strony

Antyczne korzenie współczesnej Europy - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Przedmiot ma za zadanie ukazanie głównych linii rozwojowych w dziejach starożytnej Europy kręgu śródziemnomorskiego z uwzględnieniem powstania i rozwoju cywilizacji grecko-rzymskiej; przedstawienie kształtowania się pierwszych zorganizowanych społeczeństw i państw; kształtowania się religii pogańskich i chrześcijaństwa oraz jego ekspansji i ewolucji w stosunku do pogańskiego dorobku cywilizacyjnego; ukazanie znaczenia antycznego dorobku kulturowego i zdobyczy cywilizacyjnych dla współczesnej Europy.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Brak

Zakres tematyczny

1. Grecja mityczna. Tradycje antyczne w religiach i kulturze Europy.
2. Rzym mityczny. Tradycje antyczne w religiach i kulturze Europy.
3. Tożsamość grecka. Idea greckiej polis. Kultury miasta-państwa w dziejach Europy.
4. Antyczne ustroje polityczne od demokracji ateńskiej do republiki rzymskiej. Wzór obywatela i żołnierza.
5. Miasto w starożytności. Przestrzeń miejska i sztuka - wzór dla urbanistyki Europy.
6. Wzorce wychowania w Grecji i Rzymie. Trwałość grecko-rzymskiej paidei.
7. Grecko-rzymska duchowość w filozofii i w literaturze i wpływ tych dziedzin na dalszy rozwój kultury Europy
8. Kultura życia codziennego Greków i Rzymian: obyczajowość, sport i teatr. Współczesne odniesienia.
9. Cesarz rzymski. Wizerunek i ideologia władzy. Próba nawiązywania do rzymskiego wzorca na przestrzeni wieków.
10. Cesarstwo rzymskie i jego uniwersalizm kulturowy. Konsekwencje kulturowe podboju rzymskiego. Rola miast i prowincji. Język i prawo łacińskie.
11. Nowe tendencje religijne okresu cesarstwa. Chrześcijaństwo dziedzictwem antyku.
12. Antyk we współczesnej kulturze i polityce.

Metody kształcenia

Rozmowa nauczająca, dyskusja, praca pod kierunkiem nad tekstem źródłowym i tekstem naukowym.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie minimum 3 pkt. za aktywność na zajęciach, która polega na udziale w dyskusji i/lub prezentacji referatu oraz na zaliczeniu czterech wybranych przez prowadzącego esejów z listy literatury uzupełniającej. Punkty, które można otrzymać: 1 – aktywność w dyskusji, 1 – za prezentację referatu. W przypadku braku aktywności, student zobowiązany jest uzyskać te punkty w ramach sprawdzianu.

Ocena końcowa:

3 pkt. – dostateczny; 3,5 pkt.  – dostateczny plus; 4 pkt. – dobry; 5 pkt. – dobry plus; 6 pkt. – bardzo dobry.

Literatura podstawowa

1. Stabryła S., Historia kultury europejskiej, t. I, Starożytność, Kraków 2013.
2. Stabryła S., Zarys kultury starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 2007.

Literatura uzupełniająca

1. Antropologia antyku greckiego. Zagadnienia i wybór tekstów, pod red. W. Langauera, L. Trzcionkowskiego, Warszawa 2011.
2. Ciechanowicz J., Rzym, ludzie i budowle, Warszawa 1987.
3. Człowiek Grecji, pod red. J. P. Vernant, Warszawa 2000.
4. Człowiek Rzymu, pod red. A. Giardina, Warszawa 1997.
5. Europa rzymska, pod red. E. Bisphama, Warszawa 2010.
6. Gillmeister A., Między historiografią a historiozofią. Tadeusza Zielińskiego wizja religii rzymskiej, Kraków 2015.
7. Gillmeister A., Musiał D., W cieniu Kapitolu. Religia starożytnych Rzymian, Kraków 2012.
8. Grant M., Mity rzymskie, Warszawa 1993.
9. Graves R., Mity greckie, Warszawa 1967 i n.
10. Hansen M.H., Polis. Wprowadzenie do dziejów greckiego miasta-państwa w starożytności, Warszawa 2011.
11. Kocur M., Teatr antycznej Grecji, Wrocław 1991.
12. Kolb F., Ideał późnoantycznego władcy, Poznań 2008.
13. Kolb F., Zmanipulowana „Troja”. Historia – mity – polityka, Gniezno 2016.
14. Łanowski J., Święte igrzyska olimpijskie, Warszawa 1981.
15. Łukaszewicz A., W słońcu Egiptu. Z dziejów podróży nad Nil, Warszawa 2020
16. Makowiecka E., Sztuka grecka, Warszawa 2008.
17. Makowiecka E., Sztuka rzymska, od Augusta do Konstantyna, Warszawa 2010.
18. Miller S.G., Starożytni olimpijczycy: sportowe życie antycznej Grecji, Warszawa 2006.
19. Musiał D., Antyczne korzenie chrześcijaństwa, Warszawa 2001.
20. Ostrowski J.A., Starożytny Rzym. Polityka i sztuka, Warszawa-Kraków 1999.
21. Patzek B., Homer i jego czasy, Warszawa 2007.
22. Schumacher L., Faszystowska recepcja propagandy augustowskiej, Poznań 2003.
23. Świderkówna A., Hellenika. Wizerunek epoki od Aleksandra do Augusta, Warszawa 1974.
24. Veyne P., Imperium grecko-rzymskie, Kęty 2007.
25. Wipszycka E., Kościół w świecie późnego antyku, Warszawa 1994.
26. Wipszycka-Bravo E., O starożytności polemicznie, Warszawa 1994.
27. Zanker P., Apoteoza rzymskiego cesarza. Rytuał i przestrzeń miejska, Poznań 2005.
28. Zanker P., August i potęga obrazów, Poznań 1999.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr hab. Andrzej Gillmeister, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 28-04-2021 19:20)