1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2021/2022
4. Politologia / Politologia - 40 plus - pierwszego stopnia
5. Retoryka i argumentacja polityczna

Wygeneruj PDF dla tej strony

Retoryka i argumentacja polityczna - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Wiedza: z zakresu retoryki jako nauki (zapoznanie studenta z teorią na temat perswazji jako przedmiotu badań, antycznymi korzeniami retoryki, retoryką w Polsce, współczesnymi koncepcjami retorycznymi), z teorii retorycznego procesu tworzenia mowy (wiedza o typach, etapach tworzenia i stylach mów), z teorii stylistycznego i logicznego ukształtowania komunikatu (wiedza o stylach, środkach stylistycznych, typach argumentacji), z zakresu mnemotechniki (zapoznanie się z teorią periodu retorycznego, sposobami zapamiętywania tekstu). Wiedza z dziedziny retoryki powiązana została z następującymi zagadnieniami regionalnymi: 1. atrakcje turystyczne województwa lubuskiego, imprezy kulturalne województwa lubuskiego, sport w regionie; 2. współpraca regionów przygranicznych, polityka unijna a polityka regionalna, powiązanie przedsiębiorczości z nauką, wielokulturowość regionu a tendencje unifikacyjne i globalizacja; 3. gospodarcze i społeczne przekształcenia regionu; 4. znaczenie wiedzy i umiejętności komunikacyjnych w planowaniu działalności politycznej i sterowaniu pracą w regionie

Umiejętności: argumentacyjne i krasomówcze z zakresu stosowania odpowiednich formuł adresatywnych, budowy (kompozycji) tekstu, z uwzględnieniem technik zapamiętania i wygłoszenia, doboru argumentów właściwych typom mów, stosowania środków stylistycznych właściwych gatunkowi mowy, celowego doboru środków pozajęzykowych (kodu prozodycznego, proksemicznego, kinezycznego), opanowania stresu towarzyszące go wystąpieniom publicznym. Doskonalenie umiejętności komunikacyjnych oparto o wypowiedzi z zakresu zagadnień regionalnych wskazanych wyżej

Kompetencje: językowa – rozpoznawanie i dobór odpowiednich środków językowych, komunikatywna – stosowanie w środków językowych w celu tworzenia skutecznego komunikatu, społeczna – porozumiewanie się jako sposób łagodzenia konfliktów, zwyciężania w dyskusji, przekonywania do własnych celów. Słuchacz ocenia własną kompetencję, określa stopień posiadanych umiejętności i wyznacza obszary wymagające dopracowania. Ustala sposoby nabycia wyższych kompetencji i poznaje źródła pomocne w tym zakresie. Łączy wiedzę o przedmiocie z praktycznym stosowaniem jej w komunikacji

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Brak

Zakres tematyczny

Wiedza z zakresu retoryki ściśle powiązana jest z zajęciami praktycznymi, a szczególnie z analizą monologowych zachowań komunikatywnych i tworzeniem własnych wypowiedzi. Rytm poszczególnych zajęć i dobór tematu mów uzależniony jest od potrzeb i możliwości słuchaczy. Poszczególne ćwiczenia komunikacyjne poprzedzają drobne wprawki na materiale przygotowanym przez prowadzącego.

1.Zajęcia wprowadzające:

Retoryka jako nauka. Ideał moralny mówcy. Miejsce retoryki wśród innych nauk. Współczesna retoryka a pragmatyka tekstu, stylistyka i genologia. Część praktyczna: audycja telewizyjna. Ćwiczenie komunikacyjne: prezentacja, autoprezentacja.

2-3. Historia retoryki.Retoryka w antyku, retoryka w Polsce. Współczesne kompendia retoryczne. Etapy tworzenia mowy. Inwencja, dyspozycja, elokucja, pronuncjacja i memoria. Część praktyczna: ćwiczenie komunikacyjne - mowy pochwalne na tematy: (1) Przystanek Woodstock - lubuska stolica rocka. Mowa pochwalna lub Przystanek Woodstock - lubuska stolica zakłamania. Mowa naganna.

(2) Najlepszy klub sportowy (najlepszy trener) w województwie lubuskim - mowa pochwalna lub Sport w Lubuskiem - sukcesy jednostek, porażka systemu - mowa naganna.

4-7.

Rodzaje perswazji.Docere, delectare, movere. Perswazja a manipulacja. Ćwiczenie komunikacyjne - mowy doradcze na tematy:

(1) Partnerstwo - Odra otwiera możliwości współpracy regionalnej! Poznaj je i wykorzystaj!, 

(2) Powstanie największej winnicy w Polsce (w Zaborze) to wielka szansa dla województwa lubuskiego. Mowa doradcza lub Zielonogórskie wina nie mogą dorównać innym winom europejskim. Tworzenie winnicy w Zaborze to tylko chwyt marketingowy. Mowa odradzająca.

(3) Najpiękniejsza (atrakcja turystyczna) w województwie lubuskim! Poznaj, przeżyj, a zapamiętasz na całe życie! Mowa doradcza;

(4) Powiązanie nauki z przedsiębiorczością szansą dla Lubuskiego, Polski i Europy! Mowa doradcza lub Powiązanie nauki z przemysłem zniszczy niezależność i obiektywizm badawczy. Mowa odradzająca.

8-11. Tria genera dicendi.Mowy pochwalne, doradcze, sądowe - porównanie. Ćwiczenie komunikacyjne - mowy sądowe na tematy:

(1) Województwo lubuskie to najmniejszy, nietrwały i niekorzystny układ administracyjny dla mieszkańców ziem lubuskich. Mowa oskarżycielska lub Odrębność województwa lubuskiego gwarancją lepszego rozwoju tych ziem. Mowa obrończa;

(2) Polityka integracyjna Unii Europejskiej niszczy wielokulturowość i tradycje polskich ziem. Mowa oskarżycielska lub Polityka integracyjna UE wspiera rozwój tożsamości regionalnej w Polsce. Mowa obrończa;

(3) Jesteśmy zagrożeni powodzią, a władze lubuskie nic nie robią! Oskarżenie lub Inicjatywy w ramach państwowych i europejskich programów regionalnych zabezpieczają przed powodzią. Obrona;

(4) Szpital wojewódzki w Gorzowie umarł. Mowa oskarżycielska lub Sukces przekształconych lubuskich szpitali w prywatne spółki. Mowa obrończa.

12 - 14. Retoryka a erystyka: sztuka przekonywania a sztuka prowadzenia sporu. Argumentacja. Logiczne i emocjonalne sposoby przekonania lub pokonania rozmówcy i słuchacza. Debata publiczna - analiza dokumentu (nagrania debat politycznych, protokoły sejmiku lubuskiego 2012 r.). Ćwiczenie komunikacyjne - debata na temat

(1) Media lubuskie - posłuszne narzędzie władzy;

(2) Optymistyczny język władzy i autokreacyjne działanie organów administracyjnych a rzeczywistość;

(3) Wielokulturowość i wieloetniczność województwa lubuskiego jest mitem.

15. Sprawdzenie wiedzy i podsumowanie.

Metody kształcenia

Metody: wykład, heureza, dyskusja, praca w grupach, praca z tekstem, analiza przemówień, wygłaszanie przemówień, udział w debatach i polemikach, ćwiczenia w rozpoznawaniu i dobieraniu argumentów, ćwiczenia w rozpoznawaniu kompozycji komunikatu i modelowaniu celowej kompozycji wypowiedzi.

Środki: teksty źródłowe (papierowe i cyfrowe), nagrania dostępne on-line, audycje audio-video, fragmenty tekstów naukowych, prace twórcze studentów (analiza i korekta) 

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Ocena przemówień 50% wartości oceny; kolokwium 25% wartości oceny; aktywność na zajęciach 25 % wartości oceny

Literatura podstawowa

1. J. Ziomek, Retoryka opisowa, Wrocław, Warszawa, Kraków 2000.

2. J.J. Lichański, Co to jest retoryka?, Kraków 1996.

3. A. Schopenhauer, Erystyka czyli sztuka prowadzenia sporów, przeł. B. i Ł. Konorscy, Warszawa 1993.

4. M. Korolko, Sztuka retoryki: przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 1990.

5. S. Borawski, A. Furdal, Wybór tekstów do historii języka polskiego, Warszawa 1980.

Literatura uzupełniająca

1. M. Tokarz, Argumentacja, perswazja, manipulacja - wykłady z teorii komunikacji, Gdańsk 2006.

2. J. Borg, Perswazja: sztuka wpływania na ludzi, przeł. Radosław Madejski, Warszawa 2006.

3. M. Korolko, Przekonuj i daj się przekonać : dialektyka, retoryka, erystyka z ćwiczeniami - skrypt, Piotrków Trybunalski 2003. 

4. Ch. Perelman, Imperium retoryki: retoryka i argumentacja; przeł. M. Chomicz, Warszawa 2002. 

5. Retoryka dziś. Teoria i praktyka, red. R. Przybylska, W. Przyczyna, Kraków 2001.

6. K.F. Kumaniecki, Cyceron i jego współcześni, Warszawa 1989. 

Uwagi

Brak

Zmodyfikowane przez dr Anita Famuła-Jurczak, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 22-04-2021 15:01)