1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2021/2022
4. Politologia / Politologia - 40 plus - drugiego stopnia z tyt. magistra
5. Przedmiot do wyboru: (B) Mniejszości narodowe w polityce państwa

Wygeneruj PDF dla tej strony

Przedmiot do wyboru: (B) Mniejszości narodowe w polityce państwa - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Celem przedmiotu Mniejszości narodowe w polityce państwa jest poznanie przez studentów podstawowych zagadnień dotyczących polityki państwa wobec mniejszości narodowych i etnicznych. Zdefiniowanie podstawowych pojęć (obywatelstwo, tożsamość narodowa, naród, ojczyzna). Zapoznanie z występującymi na obszarze Polski i Europy mniejszościami narodowymi i występującymi w związku z tym wzajemnymi relacjami. Analiza stereotypów i uprzedzeń narodowych. Scharakteryzowanie rozwiązań normatywnych funkcjonujących w tym obszarze polityki. Ukazanie różnorodności występujących rozwiązań. Omówienie systemu międzynarodowej ochrony praw mniejszości. Poznanie problemów imigrantów w Europie oraz ich problemów z integracją, a także prowadzonej wobec nich polityki państw. Przedmiot ma charakter interdyscyplinarny (tematyka omawiana będzie z punktu widzenia politologicznego, socjologicznego, prawnego i historycznego).

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Brak

Zakres tematyczny

1.Podstawowe zagadnienia związane z socjologią narodu i mniejszości narodowych w polityce państwa.

2. Teorie dotyczące kwestii obywatelstwa, przynależności narodowej, narodu, grupy etnicznej, państwa narodowego, tożsamości narodowej, mniejszości narodowych.

3. Usytuowanie mniejszości narodowych. Rodzaje mniejszości narodowych i etnicznych.

4. Relacje mniejszości narodowych z państwami, w których występują.

5. Polityka państw w Europie wobec mniejszości narodowych i etnicznych.

6. Regulacje prawne o charakterze krajowym i międzynarodowym dotyczące ochrony mniejszości w stosunkach wielostronnych i dwustronnych.

7. Szczegółowe unormowania sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych w polityce państwa polskiego.

8. Analiza stereotypów i uprzedzeń narodowych.

9. Przedstawienie problematyki polonijnej i tzw. „nowych mniejszości”, będących efektem procesów migracyjnych.

10. Polityka państw wobec imigrantów.

11. Polityka wielokulturowości – przesłanki, realizacja prowadzenia tej polityki.

12. Perspektywy rozwoju mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce.

Metody kształcenia

Zajęcia będą prowadzone w formie warsztatów (burza mózgów, casy study, małe grupy rozwiązujące problemy bądź przygotowujące omówienie istotnych problemów
mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce i w Europie). Forma warsztatowa wymaga od studenta samodzielnego myślenia oraz analizy praktycznej z jednoczesnym wykorzystaniem teoretycznych treści. Wstępem do każdych zajęć będzie krótki wykład dotyczący omawianego zagadnienia. Podsumowaniem zajęć będzie w większości przypadków debata studentów nad problematyką mniejszości narodowych i etnicznych oraz analiza polityki państwa wobec konkretnych rozwiązań wpływających na funkcjonowanie mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Kolokwium zaliczeniowe (w formie ustnej bądź pisemnej) (50%). Wyniki prac grupowych realizowanych w trakcie semestru (20%). Weryfikacja efektów kształcenia nastąpi w trakcie prowadzonych zajęć warsztatowych (na bieżąco studenci będą oceniani z realizacji zadań). Pod uwagę brana będzie ich aktywność i obecność na zajęciach (30%).

Literatura podstawowa

1. Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce po II wojnie światowej. Wybrane elementy polityki państwa, pod red. S. Dudry i B. Nitschke, Wydawnictwo Nomos, Kraków 2010.

2. Michalik E., Chałupczak H., 2006, Mniejszości narodowe i etniczne w procesach transformacji oraz integracji, Lublin.

3. Budyta-Budzyńka M., 2003, Mniejszości narodowe - bogactwo czy problem? Instytucjonalizacja mniejszości narodowych w Polsce 1989-2002, Warszawa.

4. Adamczuk L., Łodziński S. (red.), 2006, Mniejszości narodowe w Polsce w świetle Narodowego Spisu Powszechnego z 2002 roku, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Polskie Towarzystwo Socjologiczne, Poznań.

5. Raport dla Sekretarza Generalnego Rady Europy z realizacji przez Rzeczpospolitą Polską postanowień Konwencji - Ramowej Rady Europy o Ochronie Mniejszości Narodowych.

6. Łodziński S., 2009, Obszary i formy wykluczenia etnicznego w Polsce: mniejszości narodowe, imigranci, uchodźcy, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa,

7. Łodziński S., 2005, Równość i różnica : mniejszości narodowe w porządku demokratycznym w Polsce po 1989 roku, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

8. Nijakowski L.M.(red.), 2005, Polityka państwa polskiego wobec mniejszości narodowych i etnicznych, Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmu RP, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.

9. Nijakowski L.M., Łodziński S.(red.), 2003, Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce. Informator 2003, , Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmu RP, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.

10. Szczygielski K., 2006, Geografia mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce. Ujęcie ilościowe, Opole.

11. Walas T., 1995, Narody i stereotypy, Kraków.

12. Lewowicki T.(red.), 2000, Społeczności pogranicza, Katowice.

13. Chałupczak H., Browarek T., Mniejszości narodowe w Polsce 1918-1945, Lublin 2000.

14. Wojciechowski A., 2000, Nacjonalizm w Europie Środkowo-Wschodniej, Wrocław.

15. Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 roku o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, Biuletyny Komisji Sejmowych w latach 2000-2011[fragmenty] oraz Sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu RP w latach 2000-2011 [fragmenty], Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej oraz Dzienniki Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej [wybrane fragmenty].

16. Konwencja Ramowa Rady Europy o Ochronie Mniejszości Narodowych, Informacja nr 293, BSE Kancelaria Sejmu, luty 1995.

Literatura uzupełniająca

1. Porębski A., Europejskie mniejszości etniczne. Geneza i kierunki przemian, Warszawa-Kraków 1991.

2. Wojciechowski A., Nacjonalizm w Europie Środkowo-Wschodniej, Wrocław 2000.

3. Żelazny W., 2006, Etniczność. Ład – Konflikt - Sprawiedliwość, Poznań.

4. Walas T., Narody i stereotypy, Kraków 1995.

5. Hroch M., Małe narody Europy Perspektywa historyczna, Wrocław 2003. 

6. Nijakowski L.M., Domeny symboliczne. Konflikty narodowe i etniczne w wymiarze symbolicznym, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2006.

7. Łodziński S., Ochrona praw członków mniejszości narodowych i etnicznych w Europie Środkowej i Wschodniej w świetle standardów międzynarodowych, [w:] Ochrona praw osób należących do mniejszości narodowych, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Warszawa 1995.

8. Mniejszości narodowe w Polsce. Informator 1994, Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmu RP, Warszawa 1995.

9. Berdychowska B.(red.), Mniejszości narodowe w Polsce. Praktyka po 1989 r., Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1998.

10. Źródła elektroniczne: Dane urzędów statystycznych państw europejskich - http://www.stat.gov.pl instytucje statystyczne; dalej: urzędy statystyczne państw Europy; www.stat.gov.lt , Organisation for the European Minorities - http://www.eurominority.org

11. Prawa mniejszości narodowych. Standardy Europejskie, Wspólnota Polska, Warszawa 1995.

12. Ochrona praw osób należących do mniejszości narodowych, Helsińska Fundacja Praw człowieka, Warszawa 1995.

13. L. Nijakowski (red.), „Konferencja: Europejskie i regionalne instrumenty ochrony języków zagrożonych”, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2014: http://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/988B9C60C56984A1C1257D50003FEDCD/$file/Jezyki_zagrozone.pdf

Uwagi

Brak

Zmodyfikowane przez dr Anita Famuła-Jurczak, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 22-04-2021 15:03)