1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2022/2023
4. Filologia polska - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Kultura języka polskiego

Wygeneruj PDF dla tej strony

Kultura języka polskiego - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zapoznanie studentów z narzędziami normatywistyki oraz teorią wspomagającą samodzielne rozstrzygnięcia zagadnień poprawnościowych. Kształcenie umiejętności świadomego i celowego posługiwania się polszczyzną w różnych sytuacjach komunikatywnych.

Podnoszenie poziomu sprawności językowej. Kształtowanie świadomości i wrażliwości językowej studentów.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

brak

Zakres tematyczny

1. Znaczenie terminu kultura języka. Kultura języka a językoznawstwo. Kultura języka jako jeden z podstawowych składników kultury narodowej. Troska o język w dziejach polszczyzny.
2. System języka, norma, uzus, tekst. Kodyfikacja i jej stosunek do uzusu i systemu. Typy innowacji językowych. Innowacja i błąd. Typy błędów językowych.
3. Zasady oceny normatywnej. Kryteria poprawności językowej.
4. Typologia odmian współczesnej polszczyzny, ich podstawowe właściwości i społeczne uwarunkowania.
5. Grzeczność językowa, etyka, estetyka, etykieta językowa.
6. Poradnictwo językowe w Polsce, podstawowe publikacje normatywne.
7. Przedmiot leksykologii, jej miejsce w językoznawstwie.
8. Kryteria klasyfikacji leksykalnych jednostek języka.
9. Zakres i treść wyrazu. Typy znaczeń wyrazu. Barwa i zasięg jednostek leksykalnych
10. Wybrane zagadnienia z leksykografii. Historia leksykografii polskiej i stan obecny. Słowniki a kultura.
11. Umiejętność pracy ze słownikiem. Charakterystyka wybranych słowników. Budowa artykułu hasłowego, sposoby definiowania leksemów.

Metody kształcenia

Dyskusja, praca z tekstem źródłowym, prezentacja.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Aktywny udział w zajęciach, pozytywne oceny ze sprawdzianów i prac pisemnych, opracowanie i prezentacja wybranego zagadnienia z zakresu współczesnych zjawisk językowych.

Literatura podstawowa

Bugajski M., Językoznawstwo normatywne, Warszawa 1993.

Bugajski M., Język w komunikowaniu, Warszawa 2007.

Jadacka H., Kultura języka polskiego, Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa 2014.

Kaczor M., Estetyka słowa a kultura języka, Zielona Góra 2009.

Karpowicz T., Kultura języka polskiego, Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa 2013.

Marcjanik M., Grzeczność w komunikacji językowej, Warszawa 2014.

Markowski A., Kultura języka polskiego, Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2014.

Nowe spojrzenie na kryteria poprawności językowej, red. A. Markowski, Warszawa 2012.

Wielki słownik ortograficzny PWN, red. E. Polański, Warszawa 2012. 

Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa 2012.

Literatura uzupełniająca

Bugajski M., Etyka, etykieta, kultura języka, [w:] Etyka i etykieta w komunikacji językowej, red. A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, K. Skibski, Poznań 2012, s. 7-21.

Bugajski M., Normatywista wobec problemów komunikacji językowej, [w:] Norma a komunikacja, red. M. Steciąg i M. Bugajski, Zielona Góra 2009, s. 15-26.

Formy i normy, czyli poprawna polszczyzna w praktyce, red. K. Kłosińska, Warszawa 2013.

Kita M., Językowe rytuały grzecznościowe, Katowice 2005.

Kołodziejek E., Poprawna polszczyzna w praktyce. Poradnik dla tych, którzy chcą dobrze mówić i pisać po polsku, Szczecin 1998.

Miodek J., Kultura języka w teorii i praktyce, Wrocław 1983.

Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin 2012.

Zgółkowa H., Zgółka T., Językowy savoir-vivre. Praktyczny poradnik posługiwania się polszczyzną w sytuacjach oficjalnych i towarzyskich, Warszawa 2004.

Poradniki językowe i słowniki (wybór); internetowe poradnie językowe

Komunikaty Rady Języka Polskiego, http://www.rjp.pan.pl/

Uwagi

brak

Zmodyfikowane przez dr hab. Monika Kaczor, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 29-04-2022 14:54)