SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

PDW: Językowy savoir-vivre w życiu publicznym - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu PDW: Językowy savoir-vivre w życiu publicznym
Kod przedmiotu 09.3-WH-FiPlP-JS-S16
Wydział Wydział Humanistyczny
Kierunek Filologia polska
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów pierwszego stopnia z tyt. licencjata
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2022/2023
Informacje o przedmiocie
Semestr 5
Liczba punktów ECTS do zdobycia 2
Typ przedmiotu obieralny
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr hab. Joanna Gorzelana, prof. UZ
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Ćwiczenia 30 2 - - Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

Wiedza: Student tłumaczy podstawową wiedzę na temat grzeczności i obyczajów językowych w komunikacji oraz wyjaśnia zasady stosowania tytulatury.

Umiejętności: Student umiejętnie przygotowuje i przedstawia wyczerpując zagadnienia dotyczące grzeczności językowej i pozajęzykowej.

Kompetencje: Student potrafi efektywnie pracować w grupie, przyjmując w niej różne  role; student wykazuje odpowiedzialność za zachowanie dziedzictwa kulturowego własnego kraju.

 

Wymagania wstępne

Student posiada podstawową wiedzę z zakresu semantyki języka polskiego  uzyskaną na zajęciach w szkole średniej i zajęciach realizowanych w czasie studiów  oraz wykazuje zainteresowanie szeroko pojętą kulturą.

Zakres tematyczny

  1. Podstawy grzeczności językowej (strategie grzecznościowe).
  2. Grzeczność w komunikacji bezpośredniej i korespondencji.
  3. Tytulatura (formy adresatywne) i relacje "na pan, pani", "na ty", relacje pośrednie, zmiana relacji.
  4. Polska grzeczność na tle innych kultur.
  5. Etykieta w dawnej  Polsce.
  6. Zmiany we współczesnych obyczajach grzecznościowych. Łamanie norm w wypowiedziach publicznych.

Metody kształcenia

Elementy wykładu informacyjnego, praca z tekstem, dyskusja, drama.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Przygotowanie do zajęć (referat) i aktywny w nich udział, zaliczenie kolokwium, przedstawienie prezentacji.

Literatura podstawowa

Marcjanik M., Mówimy uprzejmie. Poradnik językowego savoir – vivre’u, Warszawa 2009.

Marcjanik M., Polska grzeczność językowa, Kielce 1997.

Marcjanik M., Słownik językowego savoir vivre’u,  Warszawa 2015.

Język a Kultura, t. 6: Polska etykieta językowa, red. J.Anusiewicz, M.Marcjanik, Wrocław 1991.

Literatura uzupełniająca

Barbasiewicz M., Dobre maniery w przedwojennej Polsce, Warszawa 2012.

Boziewicz W.,  Polski kodeks honorowy, Warszawa-Kraków [br]: https://literat.ug.edu.pl/honor/kodeks.pdf

Grybosiowa A., Liberyzacja społecznej oceny wulgaryzmów [w:] Człowiek-dzieło-sacrum, red. S. Gajda, J. Sobeczko, Opole 1988.

Grybosiowa A., Formy „ty” i „pan” (i) w kontaktach społecznych, „Poradnik Językowy” 1990, z.2.

Bortnowski A.W., Współczesny savoir-vivre kluczem do sukcesu. Praktyczne rady dyplomaty, Toruń 2009.

Grzeczność na krańcach świata, red. M. Marcjanik, Warszawa 2007.

Huszcza R., Honoryfikatywność. Gramatyka. Pragmatyka. Typologia, Warszawa 2006.

Kamińska-Radomska I., Kultura biznesu. Normy i formy, Warszawa 2012.

Kowalikowa J., Wulgaryzmy we współczesnej polszczyźnie [w:] Język trzeciego tysiąclecia, red. G. Szpila, Kraków, s.121-132.

Marcjanik M., Wielkie zmiany przyjdą jutro. O przemianach w językowych obyczajach grzecznościowych [w:] Język a kultura, t.20. Jubileuszowy, red. A. Dąbrowska, Wrocław 2008, s.89-98.

Ożóg K., Uwagi o współczesnej polskiej grzeczności językowej, [w:] Tegoż, Polszczyzna  przełomu XX i XXI wieku.. wybrane zagadnienia, wyd. III Rzeszów 2011, s. 77-88.

Stępień T., O inwektywie, [w:] Język a Kultura, t.13: Językowy obraz świata i kultura, red. A. Dąbrowska, J. Anusiewicz, Wrocław 2000. 

Sztuka życia. Zasady dobrego zachowania. Etykieta o zmienności obyczaju w kulturze, pod red. K. Łeńskiej-Bak, M. Sztandry,  Opole, 2008.

Wierzbicka A., Akty mowy jako odbicie wartości kulturowych, [w:] tejże, Język-umysł-kultura, Warszawa 1999, s. 212-226.

Zgółkowie H.T., Językowy savoir-vivre: praktyczny poradnik posługiwania się polszczyzną w sytuacjach oficjalnych, towarzyskich, Warszawa 2001.

 

Uwagi

Jest to przedmiot opcjonalny, wybierany z oferty przedmiotów do wyboru Instytutu Filologii Polskiej; przedmiot zostanie uruchomiony w zależności od potrzeb i zainteresowania w danym semestrze studiów (na podstawie deklaracji studentów/elektronicznego wyboru przedmiotów).


Zmodyfikowane przez dr hab. Joanna Gorzelana, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 28-04-2022 17:26)