1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2022/2023
4. Filologia polska - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Stylistyka języka polskiego

Wygeneruj PDF dla tej strony

Stylistyka języka polskiego - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Wiedza: poznanie podstawowych zagadnień, pojęć i metod badawczych stylistyki (m.in. pojęcie stylu, typologia odmian stylowych, stylistyczne zróżnicowanie współczesnej polszczyzny, problemy stylizacji oraz błędu stylistycznego). 

Umiejętności: rozwój sprawności analizy oraz tworzenia tekstów reprezentujących różne odmiany funkcjonalne polszczyzny.

Kompetencje: podniesienie sprawności językowej i stylistycznej, rozwój świadomości znaczenia samodzielnego uzupełniania wiedzy z zakresu stylistyki.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Student posiada wiedzę o języku i stylu uzyskaną na zajęciach w szkole średniej oraz na zajęciach realizowanych w czasie studiów pierwszego stopnia. Potrafi interpretować teksty literackie i użytkowe oraz wykorzystywać zdobytą wcześniej wiedzę teoretyczną (językoznawczą i literaturoznawczą) do analizy stylistycznej rozmaitych tekstów.

Zakres tematyczny

1. Teoretyczno-metodologiczne podstawy stylistyki: status stylistyki we współczesnej i w dawnej systematyce wiedzy; przedmiot badań stylistyki, dominanta badawcza a rodzaje stylistyki; stosowane metody badawcze; dawne i dzisiejsze koncepcje stylu; związki i zależności między stylem a językiem, gatunkiem mowy, tekstem, kontekstem wypowiedzi.
2. Zróżnicowanie języka polskiego: kryteria wyodrębniania i przyczyny kształtowania się odmian polszczyzny.
3. Style funkcjonalne współczesnej polszczyzny: dynamika rozwojowa, główne funkcje, cechy stylowe, reprezentatywne gatunki. 
4. Style funkcjonalne dawnej polszczyzny: dynamika rozwojowa, główne funkcje, cechy stylowe, reprezentatywne gatunki.
5. Pojęcia funkcji stylistycznej, środka stylistycznego, cechy stylowej.
6. Cechy dobrego stylu, normy stylistyczne, błąd stylistyczny.
7. Analiza stylistyczna tekstów dawnych: zjawisko tzw. przesłony czasowej; rola kontekstu społecznego i historyczno-kulturowego w ocenie stylu badanej wypowiedzi.
8. Przykłady stylów indywidualnych.
9. Analiza i interpretacja wybranych tekstów artystycznych i użytkowych.
10. Zagadnienie stylizacji.

Metody kształcenia

Wykład informacyjny i problemowy. Metoda seminaryjna, metoda problemowa, praca z tekstem, analiza tekstu, prezentacja.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Obecność na wykładach i konwersatoriach. Aktywności studenta podczas konwersatoriów (udział w dyskusjach seminaryjnych, przygotowywanie referatów, rozwiązywanie problemów, analiza stylistyczna tekstów), zaliczenie prac pisemnych, zdanie egzaminu końcowego - forma ustna.

Literatura podstawowa

Bartmiński J., Folklor - język - poetyka, Wrocław 1990.

Kurkowska H., Skorupka S., Stylistyka polska: zarys, Warszawa 2001.

Maćkowiak K., Współczesna refleksja nad odmianami funkcjonalnymi polszczyzny, "Poradnik Językowy" 2017, z. 8.

Przewodnik po stylistyce polskiej, red. S. Gajda, Opole 1995.

Skubalanka T., Historyczna stylistyka języka polskiego: przekroje, Wrocław 1984.

Style współczesnej polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej, red. E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk, Kraków 2013.

Szczepankowska I., Semantyka i pragmatyka językowa, Białystok 2011.

Teksty staropolskie: analiza i interpretacja, red. W. Decyk-Zięba, S. Dubisz, Warszawa 2003.

Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Lublin 2014.

Witosz B., Dyskurs i stylistyka, Katowice 2009.

Zdunkiewicz-Jedynak D., Wykłady ze stylistyki, Warszawa 2008.

Literatura uzupełniająca

Dubisz S., O stylizacji językowej, "Język Artystyczny", T. 10: 1996.

Dubisz S., Z zagadnień historii języka, [w:] Nauka o języku dla polonistów, red.S. Dubisz, Warszawa 2002

Język i styl twórcy w kręgu badań współczesne humanistyki, red. K. Maćkowiak, C. Piątkowski, Zielona Góra 2009.

Język osobniczy jako przedmiot badań lingwistycznych, red. J. Brzeziński, Zielona Góra 1988.

Kida J., Stylistyka, styl i język artystyczny w edukacji polonistycznej, Rzeszów 1998.

Klemensiewicz Z., Historia języka polskiego, Warszawa 1974.

Skubalanka T.,  O stylu poetyckim i innych stylach języka: studia i szkice teoretyczne, Lublin 1995.

Skubalanka T., Podstawy analizy stylistycznej: rozważania o metodzie, Lublin 2002.

Stylistyka a leksykologia: związki, zależności, metody, red. K. Maćkowiak, C. Piątkowski, Zielona Góra 2008.

Urbańczyk S., Prace z dziejów języka polskiego, Wrocław 1979.

Wilkoń A., Dzieje języka artystycznego w Polsce: Średniowiecze, Katowice 2004; Renesans, Katowice 2004; Język i style literatury barokowej, Kraków 2002.

Uwagi

brak

Zmodyfikowane przez prof. zw. dr hab. Krzysztof Maćkowiak (ostatnia modyfikacja: 06-05-2022 12:51)