1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2022/2023
4. Filologia polska - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Język artystyczny

Wygeneruj PDF dla tej strony

Język artystyczny - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Wiedza: Student rozpoznaje i definiuje  językowe środki stylistyczne; charakteryzuje styl artystyczny na tle innych odmian funkcjonalnych polszczyzny;  rozpoznaje  typowe dla stylu  artystycznego  różnych epok gatunki literackie oraz zastosowaną w tekście stylizację.

Umiejętności: Student analizuje tekst artystyczny określając jego gatunek,  funkcje obecnych w nim językowych środków stylistycznych; potrafi określić rodzaj stosowanej stylizacji.

Kompetencje: Student pracuje  zarówno samodzielnie, jak i w zespole; docenia dziedzictwo kultury polskiej.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Student posiada podstawową wiedzę dotyczącą struktury języka polskiego i stylistyki (w zakresie programu szkoły średniej) oraz  wykazuje zainteresowanie literaturą.

Zakres tematyczny

1. Język artystyczny w systemie stylów funkcjonalnych  dawnej i współczesnej polszczyzny;
2. Pojęcie stylu artystycznego epoki;
3.  Język pisarza jako metodologiczny problem stylistyki;
4. Idiolekt a idiostyl - analiza wybranych  literackich stylów osobniczych;
5. Tekst artystyczny jako zdarzenie komunikacyjne;
6.  Środki stylistyczne;
7.  Kategoria poetyzmu językowego; 
8.  Pojęcie stylizacji i jej odmian;
9.  Rola wielkich pisarzy  na tle innych czynników kształtujących język i styl literacki;
10. Praktyczna analiza i interpretacja tekstów literackich.

Metody kształcenia

Elementy wykładu informacyjnego, referat, praca z tekstem, dyskusja, prezentacje.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Aktywność na zajęciach, przedstawienie referatu, praca pisemna, test końcowy.

Literatura podstawowa

Brzeziński J., Maćkowiak K., Piątkowski C., Historyczna stylistyka polszczyzny artystycznej : teoria, praktyka, konteksty, Wrocław 2003.

Dąbrowska E., Styl artystyczny – kondycja ponowoczesna [w:] Style współczesnej polszczyzny : przewodnik po stylistyce polskiej, Kraków 2013 red. E. Malinowska , J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk, s. 141-177.

Fliciński P.,  Idiostyl pisarza jako problem badawczy stylistyki, [w:] Studia nad polszczyzną współczesną i historyczną. Prace dedykowane Prof. Stanisławowi Bąbie w 65-lecie urodzin, red. J. Liberek, Poznań 2004,  s. 95–108.

Gajda S., Współczesna polszczyzna artystyczna, [w:] Ogród nauk filologicznych, red. M. Balowski, Opole 2005.

Język i styl twórcy w kręgu badań współczesnej humanistyki, red. K. Maćkowiak, C. Piątkowski, J. Gorzelana, Zielona Góra 2009.

Język osobniczy jako przedmiot badań lingwistycznych, red. J. Brzeziński, Zielona Góra 1988.

Język pisarzy jako problem lingwistyki, red. T. Korpysz, A. Kozłowska, Warszawa 2009.

Skubalanka T., Historyczna stylistyka języka polskiego, Wrocław 1984.

Skubalanka T., O stylu poetyckim i innych stylach języka, Lublin 1995.

Skubalanka T., Język artystyczny, [w:]: Najnowsze dzieje języków słowiańskich. Język Polski, red. S. Gajda. Opole 2001, s. 243—293 (współautorstwo B. Witosz, M. Wojtak).

Urbańczyk S., Rola wielkich pisarzy Odrodzenia na tle innych czynników kształtujących język literacki,  [w:] tegoż, Prace z dziejów języka polskiego, Wrocław 1969, s. 206-235.

 

Literatura uzupełniająca

Boleski A., Słownictwo Juliusza Słowackiego (1825-1849), Łódź 1956.

Brzeziński J., Język Franciszka Dionizego Kniaźnina, Zielona Góra 1975.

Brzeziński J., Piątkowski C., Kategoria poetyzmu leksykalnego w analizie lingwistycznej tekstu artystycznego, [w:] „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” 1998;

Brzeziński J., Wyznaczniki językowostylistyczne poezji sentymentalnej, Zielona Góra 1979.

Gorzelana J., Właściwości językowo-stylistyczne poezji religijnej Franciszka Karpińskiego, Zielona Góra 2006.

Jakobson R., Poetyka w świetle  językoznawstwa, „Pamiętnik Literacki” 1960, z. 1, s. 431- 473.

Język i styl gatunków literackich oświecenia i romantyzmu, pod red. J. Brzezińskiego, Zielona Góra 1995.

Kida J., Słownictwo obce w twórczości Stefana Żeromskiego, Rzeszów 1990.

Klemensiewicz Z., Jak charakteryzować język osobniczy,[w:] W kręgu języka literackiego i artystycznego, Warszawa, s. 204-214.

Kostkiewiczowa T., Horyzonty wyobraźni. O języku poezji czasów Oświecenia, Warszawa 1984

Kostkiewiczowa T., Problemy całościowej charakterystyki stylu pisarza, [w:] Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, red. H. Markiewicz, J. Sławiński, Kraków 1976.

Kozłowska A., Problemy z idiolektem, [w:] Język pisarzy jako problem lingwistyki, red. T. Korpysz, A. Kozłowska, Warszawa 2009, s. 111–131

Lubaś W., Osobliwości językowe poezji Ignacego Krasickiego, Kraków 1992.

Maćkowiak K., "Łzami by tu pisać potrzeba": leksykalne właściwości stylu polskiej dydaktyki wierszowanej czasów oświecenia, Zielona Góra: 1995,

Maćkowiak K., Słownik a poezja. Z zagadnień świadomości leksykalnostylistycznej polskiego oświecenia, Zielona Góra 2001,

O języku Adama Mickiewicza w dziejach języka polskiego, red. Z. Klemensiewicz. Warszawa 1959.

O języku poetyckim Jana Kochanowskiego. Wybór artykułów z ”Języka Polskiego”, red. M. Kucała Kraków 1984.

Praktyka językowo-stylistyczna w tekstach doby nowopolskiej, red. naukowa J. Brzeziński, pomoc naukowa redaktora K. Maćkowiak, C. Piątkowski, Zielona Góra 1997.

Przejawy potoczności w tekstach artystycznych, red. naukowa J. Brzeziński, pomoc naukowa redaktora K. Maćkowiak, C. Piątkowski, Zielona Góra 2001.

Rospond, S. Język i artyzm językowy Jana Kochanowskiego, Wrocław 1961.

Skubalanka T., Neologizmy w polskiej poezji romantycznej, Toruń 1962.

Skubalanka T., Słownictwo poezji miłosnej J. Słowackiego na tle tradycji, Toruń 1966.

Sławkowa E.,  O różnych sposobach językoznawczej refleksji nad językiem artystycznym, [w:]  Język pisarzy jako problem lingwistyki. red. A. Kozłowska , T. Korpysz. Warszawa 2009.

Studia nad słownictwem XIX w., T. 1, red. W. Kupiszewski, Warszawa 1960.

Stylistyka a leksykologia. Związki, zależności, metody, red. naukowa K. Maćkowiak, C. Piątkowski, Zielona Góra 2008.

Walczak B., O języku „Krzyżaków” Henryka Sienkiewicza [w:] Polska powieść historyczna XX wieku, Lublin 1990, s. 87-104.

Wilkoń A. Dzieje języka artystycznego w Polsce : Renesans, Kraków 2004.

Wilkoń A. Dzieje języka artystycznego w Polsce : średniowiecze, Kraków 2004.

Wilkoń A. Dzieje języka artystycznego w Polsce: język i style literatury barokowej, Kraków 2002.

Wilkoń A., Nazewnictwo w utworach Stefana Żeromskiego. Wrocław.., 1970.

Wilkoń A., O języku i stylu „Ogniem i mieczem” Henryka Sienkiewicza. Studia nad tekstem, „Prace Językoznawcze”, z. 50, Kraków 1976.

Wojtak M., O języku i stylu „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego, Lublin 1988.

Wyderka B., Przedziwny wszędzie: o stylu Mikołaja Sępa Szarzyńskiego na tle tendencji stylistycznych poezji polskiego renesansu, Opole 2002.

Uwagi

Jest to przedmiot obowiązkowy w ramach specjalności pisanie kreatywne.

Zmodyfikowane przez dr Krystian Saja (ostatnia modyfikacja: 14-05-2022 13:16)