1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2022/2023
4. Dziennikarstwo i komunikacja społeczna - drugiego stopnia z tyt. magistra
5. Lingwistyczna analiza dyskursu

Wygeneruj PDF dla tej strony

Lingwistyczna analiza dyskursu - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Wiedza: zapoznanie studenta z teorią dyskursu i metodologią jego analizy ze szczególnym uwzględnieniem lingwistycznej analizy dyskursu, przedstawienie najważniejszych uwarunkowań, mechanizmów, strategii, a także problemów współczesnej debaty publicznej oraz możliwości ich rozwiązywania na gruncie dyskursu.

Umiejętności: podnoszenie świadomości językowej, rozwijanie kompetencji dyskursywnej, czyli umiejętności posługiwania się językiem jako wyrazicielem i kreatorem postaw, dostrzegania, tworzenia i rozumienia wypowiedzi o różnym zabarwieniu ideologicznym.

Kompetencje: uwrażliwienie studenta na problem poprawności politycznej w języku i poszanowania wielości postaw dyskursywnych, znaczenia etyki słowa jako warunku jakości życia społecznego.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Znajomość kultury języka oraz zasad etyki wypowiedzi dziennikarskiej.

Zakres tematyczny

1. Co to jest dyskurs – przedmiot analizy dyskursu.
2. Kształt zmediatyzowanej debaty publicznej a wielość dyskursów.
3. Zaburzenia dyskursu - źródła i możliwości niwelowania.
4. Kompetencja dyskursywna jako warunek efektywnego udziału w życiu publicznym.
5. Lingwistyczna analiza dyskursu: metaforyka, gramatyka, wartościowanie. 
6. Uczestnicy dyskursu: tropienie tożsamości w języku.
7. Ramowanie dyskursu – ramy interpretacyjne i scenariusze komunikacyjne w analizie dyskursu.
8. Między dyskursami – łańcuchy intertekstualne w debacie publicznej.
9. Znaki w akcji, czyli semiotyczna analiza dyskursu.
10. Krytyczna analiza dyskursu: naturalizacja, ideologia, dialektyka.

Metody kształcenia

Metody: wykład problemowy, dyskusja, praca z tekstem źródłowym, studia przypadków.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Ocena aktywności na zajęciach i udziału w dyskusji, prezentacja zaliczeniowa „studium przypadku”. 

Literatura podstawowa

Czachur W., Lingwistyka dyskursu jako integrujący program badawczy, Wrocław 2020.

Jak analizować dyskurs? Perspektywy dydaktyczne, red. W. Czachur, A. Kulczyńska, Ł. Kumięga, Kraków 2016.

Steciąg M., Reprezentacja czy iluzja? Dyskurs manifestacji publicznych kobiet w Polsce, w: Reprezentacje świata w dyskursach (modele, obrazy, wizje), red. B. Ciesek-Ślizowska, B. Duda, E. Ficek, K. Sujkowska-Sobisz, Katowice 2019.

Steciąg M., Od "lingua nativa" do "lingua fracta": kulturowe wymiary dyskursu w analizie lingwistycznej, "Tekst i Dyskurs" 2019.

Steciąg M., Naturalizacja - ideologia - dialektyka, czyli co ujawnia krytyczna analiza dyskursu, w: Komunikacyjne aspekty badania języka, red. M. Hawrysz, M. Uździcka, Zielona Góra 2013.

Literatura uzupełniająca

Czyżewski M., Kowalski S., Piotrowski A., Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, Kraków 1997 (lub 2010).

Fairclough N., Language and Power, London – New York 1989.

Kloch Z., Odmiany dyskursu. Semiotyka życia publicznego w Polsce po 1989 roku, Wrocław 2006.

Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej, red. A. Duszak, N. Fairclogh, Kraków 2008.

 

Uwagi

Zmodyfikowane przez prof. dr hab. Magdalena Steciąg (ostatnia modyfikacja: 05-05-2022 19:26)