Zapoznanie z sytuacją psychologiczną uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Dostarczenie wiedzy dotyczącej konieczności dostosowania procesu kształcenia do specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów (przygotowanie diagnozy funkcjonalnej, projektowanie wsparcia, konstruowanie indywidulanego programu edukacyjno-terapeutycznych).
Zapoznanie z podstawami wiedzy o zaburzeniach genetycznych i niepełnosprawności sprzężonej.
Zapoznanie z pojęciami integracji i inkluzji, wyjaśnienie zróżnicowania pojęć.
Ukształtowanie umiejętności analizowania i wykorzystywanie wiedzy o zaburzeniach genetycznych i niepełnosprawnościach sprzężonych.
Prerequisites
Znajomość psychologii rozwoju człowieka w różnych fazach życia.
Scope
Wykłady:
Pedagogika specjalna jako nauka: geneza i ewolucja dyscypliny, interdyscyplinarność /powiązanie z naukami pedagogicznymi, medycznymi, biologicznymi, społecznymi, psychologią/. Subdyscypliny pedagogiki specjalnej. Podstawowe pojęcia pedagogiki specjalnej: niepełnosprawność, specjalne potrzeby edukacyjne.
Założenia pedagogiki integracyjnej i inkluzyjnej.
Rehabilitacja i jej rodzaje. Modele niepełnosprawności.
Formy edukacji uczniów z niepełnosprawnością: specjalna, integracyjna i inkluzyjna. Opieka, edukacja, terapia, wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnością. Uregulowania prawne. Diagnoza funkcjonalna.
Psychospołeczny proces przystosowania do niepełnosprawności, jego uwarunkowania i przebieg. Uwarunkowania wsparcia.
Psychospołeczny proces przystosowania rodziny do niepełnosprawności dziecka, jego przebieg i uwarunkowania. Wsparcie i współpraca z rodziną.
Ćwiczenia:
Niepełnosprawność intelektualna: pojęcie, klasyfikacja, specyfika psychospołecznego funkcjonowania osób/dzieci z niepełnosprawnością intelektualną poszczególnych stopni, system edukacji, system wsparcia dziecka z niepełnosprawnością intelektualną i jego rodziny. Uczeń z niepełnosprawnością intelektualną w edukacji inkluzyjnej.
Spektrum zaburzeń autystycznych: etiologia, symptomatyka, klasyfikacja, terapia. Uczeń z ASD w edukacji inkluzyjnej.
Dziecko przewlekle chore: istota choroby przewlekłej, problemy wychowawcze i edukacyjne. Dziecko przewlekle chore w szkole ogólnodostępnej. Dziecko przewlekle chore w rodzinie, grupie rówieśniczej i szpitalu. Postępowanie opiekuńczo-wychowawcze z dziećmi w wybranych jednostkach chorobowych.
Dziecko z dysfunkcją narządu ruchu w środowisku rodzinnym, rówieśniczym i w szkolnym: etiologia, symptomatyka, klasyfikacja uszkodzeń narządu ruchu, wyznaczniki procesu rewalidacji psychicznej i społecznej. Stymulacja procesów orientacyjno-poznawczych u dzieci z dysfunkcją narządu ruchu. Organizacja procesu kształcenia dzieci z dysfunkcją narządu ruchu.
Dziecko z niepełnosprawnością słuchu w szkole ogólnodostępnej: istota niepełnosprawności słuchowej, rehabilitacja, edukacja, komunikacja.
Dziecko z niepełnosprawnością wzroku w szkole ogólnodostępnej: istota niepełnosprawności wzroku, wyznaczniki rehabilitacji /nauka pisma punktowego L. Braille'a, nauka orientacji przestrzennej, nauka czynności samoobsługowych/, możliwości kształcenia.
Wybrane zaburzenia genetyczne: Zespół Downa, Zespół Turnera, Zespół Klinefeltera, Zespół Patau, Zespół Edwardsa, Zespół Williamsa, Zespół Retta. Etiologia, symptomatyka, terapia. Istota niepełnosprawności sprzężonej.
3) projekty (diagnoza funkcjonalna, program wsparcia ucznia, wywiad z rodzicami – do wyboru):
Kryteria oceny: od 2 do 5 za: poprawność merytoryczną i metodyczną pracy.
Ocena z przedmiotu
Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zaliczenie wykładów /pozytywna ocena z kolokwium/ i ćwiczeń. Oceną końcową jest średnia arytmetyczna ocen z kolokwium z treści wykładów i ćwiczeń.
Recommended reading
Bręczkowski A., Niepełnosprawność i zachowania pomocowe. Analiza jakości pomocy udzielanej osobom niepełnosprawnym, Warszawa 2018.
Chrzanowska I., Pedagogika specjalna – od tradycji do współczesności, Kraków 2015.
Kauffman J., Daniel M., Hallahan P., and Paige Pullen C., Handbook of Special Education, New York 2017.
Kowalik S., Stosowana psychologia rehabilitacji, Warszawa 2018.
Olechowska A., Specjalne potrzeby edukacyjne, Warszawa 2016.
Smith D.D., Pedagogika specjalna. Podręcznik akademicki, Warszawa 2008.
Uczniowie z chorobami przewlekłymi. Jak wspierać ich rozwój, zdrowie i edukację?, pod red. B. Wojnarowskiej, Warszawa 2010.
Winczura B., Dzieci z zaburzeniami łączonymi. Trudne ścieżki rozwoju. Kraków 2012.
Further reading
Czerwińska M., Alfabet Braill'a, (w:) Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku, pod red. T. Pilcha, Warszawa 2003.
Czerwińska M., Rehabilitacja osób niewidomych, (w:) Encyklopedia Pedagogiczna XXI Wieku, t. 5, pod red. T. Pilcha, Warszawa 2006.
Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, pod red. I. Obuchowskiej, Warszawa 1995.
O co pytają rodzice dzieci z niepełnosprawnością?, pod red A. Jakoniuk-Diallo, H. Kubiak, Warszawa 2010.
Pedagogika specjalna, pod red. W. Dykcika, Poznań 1997 i nast. wyd.
Notes
Modified by dr Anita Famuła-Jurczak, prof. UZ (last modification: 07-02-2024 10:26)
