Zasadniczym celem wykładów jest ukazanie wybranych problemów recepcji i oddziaływania utworów literackich z punktu widzenia różnych dziedzin wiedzy, w szczególności zaś: a/ logiki i metodologii nauk (budowa logiczna i wartość poznawcza interpretacji humanistycznej), b/ literaturoznawstwa (świadectwa odbioru, normy i style recepcji oraz ich historyczne przeobrażenia), c/ kulturoznawstwa (kulturowe uwarunkowania odbiorczego uczestnictwa w praktyce literackiej), d/ socjologii (zagadnienia tzw. socjologii odbioru), e/ psychologii (psychologiczne mechanizmy recepcji i oddziaływania utworów literackich) oraz f/ pedagogiki (uwarunkowania i swoistość szkolnego odbioru dzieł literackich). Zjawiska recepcji literatury próbuje się rozpatrywać zarówno na płaszczyźnie synchronicznej, jak też na płaszczyźnie diachronicznej (problemy historycznej zmienności sposobu odbioru dzieł).
Wymagania wstępne
brak
Zakres tematyczny
Odbiór dzieła literackiego jako przedmiot badań interdyscyplinarnych.
Rozwój badań literaturoznawczych nad odbiorem dzieł literackich: od tradycji retorycznej po hermeneutykę.
Rozwój badań literaturoznawczych nad odbiorem dzieł literackich: koncepcje poststrukturalistyczne i postmodernistyczne.
Kultura literacka – uczestnictwo – uwarunkowania uczestnictwa.
Dzieło literackie jako środek oddziaływań na odbiorcę.
Kategorie estetyczne a odbiór dzieła literackiego.
Dzieło literackie a emocje odbiorcy.
Źródła skuteczności oddziaływań utworu literackiego na odbiorcę – płaszczyzna świata przedstawionego.
Źródła skuteczności oddziaływań utworu literackiego na odbiorcę – płaszczyzna językowo-stylistyczna.
Perswazyjny charakter tekstu literackiego. Retoryczne środki oddziaływań.
Pojęcie i budowa logiczna interpretacji humanistycznej. Dwa typy interpretacji humanistycznej: historyczna i adaptacyjna.
Problemy wartościowania i oceny dzieła literackiego.
Funkcjonowanie odbiorcy kulturze oralnej, piśmiennej i w kulturze informatycznej.
Style lektury. Historyczny charakter reguł odbioru dzieła literackiego.
Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się
Opis efektu
Symbole efektów
Metody weryfikacji
Forma zajęć
Warunki zaliczenia
zaliczenie testu końcowego
Literatura podstawowa
Burzyńska A.,Retoryka jako sztuka uwodzenia, [w:]Ostrożnie z literaturą!, red. S. Balbus, W. Bolecki,Warszawa 2000.
Domańska E., „Zwrot performatywny” we współczesnej humanistyce, „Teksty Drugie” 2007, nr 5.
Głowiński M., Dzieło wobec odbiorcy: szkice z komunikacji literackiej, Kraków 1998.
Jarmuszkiewicz A., Recepcja literacka – jak może być rozumiana we współczesnym literaturoznawstwie?, „Pamiętnik Literacki” 2019, z. 1.
Jazownik L., Wyzwolić moc lektury. Aksjologiczno-dydaktyczny sens dzieła literackiego, Zielona Góra 2003.
Kmita J., Z metodologicznych problemów interpretacji humanistycznej, Warszawa 1971.
Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. M. P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2010.
Madejski J., Recepcja literatury: przedmiot, zakresy, cele badań, /w:/Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze, red. W. Bolecki, R. Nycz, Wyd. IBL, Warszawa 2002.
Markiewicz H., Wymiary dzieła literackiego, Kraków 1984.
Maryl M., Antropologia odbioru literatury – zagadnienia metodologiczne, „Teksty Drugie” 2009, 1-2.
Nigel W., Jak napisać powieść, przekł. E. Kraskowska, Kraków 1998.
Sławiński J., Próby teoretycznoliterackie, Warszawa 1992.
Smuszkiewicz A, Retoryka współczesnej polskiej powieści historycznej dla dzieci i młodzieży, Poznań 1987.
Stockwell P., Poetyka kognitywna, Wprowadenie, Kraków 2006.
Teoria kultury a badania nad zjawiskami artystycznymi, red. T. Kostyrko, Warszawa 1983.
Zuckerman A., Jak napisać świetną powieść, przekł. M. Kościuk, Poznań 2000.
Literatura uzupełniająca
Bayard P., Jak rozmawiać o książkach, o których się nie czytało?, przekł. M. Kowalska, PIW, Warszawa 2008.
Jarmuszkiewicz A., Współczesne badania nad recepcją literacką w kontekście literatury światowej oraz pamięci kulturowej, /w:/ Mapy świata, mapy ciała. Geografia i cielesność w literaturze, red. A. Jastrzębska, Kraków 2014.
Burzyńska A., Teoria i lektura: niebezpieczne związki, „Pamiętnik Literacki” 2003, z. 1.
Konończuk E., Geobiograficzne doświadczenie lektury, /w:/Przestrzeniegeo(bio)graficzne w literaturze,red. E. Konończuk i Elżbiety Sidoruk, Białystok 2015.
Bogalecki P., Czytanie partytur. W stronę partyturowego stylu odbioru tekstów literackich, „Ruch Literacki” 2015, z. 6
Rychlewski M., Pasmo estetyczne, teoria recepcji i socjologia czytelnictwa, „Przestrzenie Teorii”2010 (nr 13)
Lesley G.-A., Jak napisać powieść kryminalną, przekł. M. Rusinek, Kraków 1999.
Julkowska V. , Badanie recepcji jako koncept w obszarze historii historiografii, „SensusHistoriae”, 2014, nr 3.
Hamilton C., Schneider R, Od Isera do Turnera i dalej. Na styku teorii recepcji i krytyki kognitywnej, „Przestrzenie Teorii” 2012 (nr 18).
Sułkowski B., Świadectwa potocznych odbiorów sztuk fabularnych, „Roczniki Nauk Społecznych” (t.9) 2017, nr 4.
Klawiter A., Wiener D., Emocje w odbiorze dzieła sztuki. Ujęcie fenomenologiczne w parafrazie kognitywistycznej, „Poznańskie Studia z Filozofii Nauki” 2015 ( t. 24), nr 1.
Lausberg H., Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze, przekł. A. Gorzkowski, Bydgoszcz 2002.
Ong W.,Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, przekł. J. Japola, Lublin 1992.
Olkusz K., Świat grozy, Kraków 2016.
Uwagi
Jest to przedmiot obowiązkowy w ramach specjalizacji pisanie kreatywne.
Zmodyfikowane przez dr Krystian Saja (ostatnia modyfikacja: 30-10-2020 12:09)
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Korzystając z niniejszej strony, wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej.