1. SylabUZ
2. Wydział Humanistyczny
3. semestr zimowy 2016/2017
4. Filologia polska - pierwszego stopnia z tyt. licencjata
5. Pedagogika opiekuńczo-wychowawcza

Wygeneruj PDF dla tej strony

Pedagogika opiekuńczo-wychowawcza - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Cel główny: poznanie teoretycznych podstaw działalności opiekuńczo-wychowawczej.

Cele szczegółowe: student pozna podstawową i uporządkowaną wiedzę ogólną o działalności i rzeczywistości opiekuńczo-wychowawczej, jej istocie, rodzajach, składnikach; będzie potrafił odnieść wiedzę ogólną do praktyki i własnego doświadczenia; będzie miał świadomość swojej wiedzy i potrafił ją zastosować.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

podstawowa wiedza pedagogiczna i psychologiczna nabyta w toku edukacji

Zakres tematyczny

1. Opieka w ujęciu wybranych autorów. Podstawowa terminologia w opiece nad dzieckiem. Ćwiczenia w rozwijaniu empatii i zrozumienia motywów postępowania opiekunów i podopiecznych. 2-3. Opieka nad dzieckiem w rodzinie (opieka nad dzieckiem w rodzinach o różnej strukturze, opieka nad dzieckiem w rodzinach dysfunkcyjnych). 4. Sieroctwo- kategorie sieroctwa, przyczyny, analiza zagadnienia. 5. Opieka nad dzieckiem i rodziną zaburzoną oraz niewydolną wychowawczo- najnowsze tendencje. 6. Wspieranie rodziny dysfunkcyjnej – asystent rodziny, rodzina wspierająca, placówka wsparcia dziennego (np. świetlica środowiskowa, ognisko wychowawcze). 7. Opieka nad dzieckiem pozbawionym opieki rodzicielskiej: - rodzina zastępcza i rodzinny dom dziecka, - placówka socjalizacyjna i interwencyjna, - adopcja, rodzaje adopcji. 9. Dziecko w placówkach wspomagających rodzinę. Tendencje europejskie. 10. Blaski i cienie rodzinnej opieki zastępczej nad dzieckiem, tendencje europejskie. 11. Dziecko w instytucjonalnych formach opieki zastępczej. 12. Kompetencje opiekuńcze i wychowawcze nauczyciela, np. integrowanie grupy wychowawczej, doskonalenie umiejętności komunikacji interpersonalnej, podnoszenie samooceny uczniów. 13-14.Społeczność lokalna. Elementy konstytuujące społeczność lokalną, rola więzi społecznej (w tym więzi sąsiedzkiej), sposoby i skutki aktywizacji społeczności lokalnej na rzecz efektywności opiekuńczo- wychowawczej. Działalność organizacji pozarządowych, jako przejaw aktywności społeczności lokalnej. 15. Podsumowanie zajęć.

Metody kształcenia

dyskusja  problemowa z zastosowaniem prezentacji medialnej, praca w małych grupach, praca z tekstem, krótkie filmy instruktażowe, dyskusja (burza mózgów)

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Zaliczenie z ćwiczeń odbywa się na podstawie oceny poziomu aktywnego i merytorycznego uczestnictwa w zajęciach (20% oceny), oceny z kolokwium końcowego - testu z pytaniami zamkniętymi i otwartymi(80%). Kolokwium jest pracą pisemną. Ocenę pozytywną z kolokwium, z progami punktowymi, stanowi 60% pozytywnych odpowiedzi.

Literatura podstawowa

1. Dąbrowski Z. (2006). Pedagogika opiekuńcza w zarysie. Część pierwsza i druga. Olsztyn.
2. Gajewska G. (2009). Pedagogika opiekuńcza. Elementy metodyki. Zielona Góra.
3. Albański L., Gola S. (2013). Wybrane zagadnienia z pedagogiki opiekuńczej, książka do pobrania (bezpłatnie) w Dolnośląskiej Bibliotece Cyfrowej (DBC) pod adresem: http://www.dbc.wroc.pl/dlibra/docmetadata?id=23690&from=&dirids=1&ver_id=&lp=1&QI=
4. Badora S., Róg A., Zięba Kołodziej B. (2014, red.). Pedagogika opiekuńcza. W poszukiwaniu rozwiązań teoretycznych i praktycznych. Wyd. PWSZ w Tarnobrzegu, Tarnobrzeg.
5. Dąbrowski Z. (2002). Kulpiński F., Pedagogika opiekuńcza. Historia, teoria, terminologia (2002), s. 101-156. 
6. Kelm A. (2000). Węzłowe problemy pedagogiki opiekuńczej, s.17-35.
7. Jundziłł E., Pawłowska R., (2008, red.). Pedagogika opiekuńcza – przeszłość, teraźniejszość, przyszłość. Gdańsk.
8. Wybrane artykuły z czasopisma „Problemy Opiekuńczo – Wychowawcze”.

Literatura uzupełniająca

1. Andrzejewski M. (2007). Domy na piasku. Domy dziecka. Od opieki nad dzieckiem do wspierania rodziny. Poznań.
2. Badora S., Marzec D., System opieki kompensacyjnej w zjednoczonej Europie (2002), s.239-263 plus do wyboru jakiś kraj,   Brągiel J., Badora S. (2005). Formy opieki wychowania i wsparcia w zreformowanym systemie pomocy społecznej. Opole.
3. Basiaga J., Badora S. (2010). Gotowość rodziców do reintegracji z dziećmi umieszczonymi w pogotowiu rodzinnym, „Problemy Opiekuńczo – Wychowawcze”, nr 10.
4. Becelewska D. (2007). Choroba sieroca. „Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze”, nr 5.
5. Gajewska G., Doliński A., Teoretyczno-metodyczne aspekty warsztatu pedagoga. Scenariusze zajęć wychowawczych. T.1, Zielona Góra 2007.
6. Gajewska G. (2009). Rodzinna opieka zastępcza z perspektywy województwa lubuskiego. Zielona Góra.
7. Napiórkowska K. (2013). Realizacja ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w świetle danych statystycznych. „Problemy Opiekuńczo – Wychowawcze”, nr 8.
8. Olubiński A., (2001, red). Tożsamość oraz dylematy pedagogiki opiekuńczej. s. 181-189. 
9.  Sztander W. (2006). Dzieci w rodzinie z problemem alkoholowym, Warszawa 2006.
10. Izdebska J. (2004). Dziecko osamotnione w rodzinie. Białystok.
11. Stelmaszuk W. (2001, red), Zmiany w systemie opieki nad dziećmi i młodzieżą. Perspektywa Europejska. Warszawa, od s. 51.
12. Kawula (2003, red). Pedagogika społeczna. Dokonania – aktualności – perspektywy - do wyboru np. s.98.
13. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, Dziennik Ustaw 2011, nr 149, poz. 887 z późniejszymi zmianami.
14. Brągiel J., Badora S. (2005). Formy opieki wychowania i wsparcia w zreformowanym systemie pomocy społecznej – o świetlicach (219-227), innych formach (219-247), wybrać dowolną placówkę od str. 289-517.

 

Uwagi

Jest to przedmiot obowiązkowy w ramach specjalizacji nauczycielskiej.

Zmodyfikowane przez dr hab. Tomasz Ratajczak, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 19-09-2016 20:26)