SylabUZ

Wygeneruj PDF dla tej strony

Metodyka edukacji polonistycznej w klasach 1-3 - opis przedmiotu

Informacje ogólne
Nazwa przedmiotu Metodyka edukacji polonistycznej w klasach 1-3
Kod przedmiotu 05.2-WP-EPiW-MEPK
Wydział Wydział Nauk Społecznych
Kierunek Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna
Profil ogólnoakademicki
Rodzaj studiów podyplomowe
Semestr rozpoczęcia semestr zimowy 2017/2018
Jednostka obsługująca przedmiot Wydział Nauk Społecznych
Informacje o przedmiocie
Liczba punktów ECTS do zdobycia 2
Typ przedmiotu obowiązkowy
Język nauczania polski
Sylabus opracował
  • dr hab. Mirosława Nyczaj-Drąg, prof. UZ
Formy zajęć
Forma zajęć Liczba godzin w semestrze (stacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (stacjonarne) Liczba godzin w semestrze (niestacjonarne) Liczba godzin w tygodniu (niestacjonarne) Forma zaliczenia
Wykład - - 5
(w tym jako e-learning)
0,33
(w tym jako e-learning)
Zaliczenie 
Ćwiczenia - - 15
(w tym jako e-learning)
1
(w tym jako e-learning)
Zaliczenie na ocenę

Cel przedmiotu

Zapoznanie z problematyką nauki czytania, pisania, mówienia, nauki gramatyki i wiedzy o języku, ortografii, literatury; rozwijanie umiejętności dokonywania wyboru i oceny przydatności danego postępowania metodycznego w określonej sytuacji; rozwijanie umiejętności projektowania działań zgodnie z rodzajem aktywności językowej; kształtowanie potrzeby dokształcania się w zakresie nowych rozwiązań dotyczących nauki czytania i pisania, nauki gramatyki i wiedzy o języku, ortografii, literatury.

 

 

Wymagania wstępne

Psychologiczna wiedza o dziecku w wieku wczesnoszkolnym oraz o procesach uczenia się. Wiedza o metodach nauczania oraz formach organizacyjnych w procesie kształcenia, znaczeniu środków dydaktycznych. Umiejętność czytania ze zrozumieniem. Umiejętność poprawnego posługiwania się językiem mówionym i pisanym.

Zakres tematyczny

Wykłady

Właściwości myślenia, mowy oraz percepcji wzrokowej , słuchowej i motorycznej dziecka klas I-III  Instrumentarium metodyczne języka polskiego w klasach I-III (cele, treści kształcenia i wychowania polonistycznego, podstawa programowa, funkcje, zasady, formy, metody i środki realizacji). Proces  pisania w klasach I-III. Kształtne  pisania uczniów. Nauczanie ortografii w klasach I-III. Istota i sens pisania z pamięci. 

Konwersatoria

Gotowość do czytania i pisania. Zakresy, projektowanie zadań obejmujących wszystkie zakresy gotowości do czytania. Wprowadzenie litery. Rodzaje ćwiczeń w toku poznawania liter. Poznawanie dwuznaków i zmiękczeń. Czytanie ze zrozumieniem. Projektowanie zadań. Czytanie funkcjonalne, krytyczne i twórcze – możliwości rozwijania w edukacji wczesnoszkolnej. Praca z tekstem (literackim, popularno-naukowym, wychowawczym), wyodrębnianie zdarzeń, formułowanie pytań. Wprowadzanie części mowy. Utrwalanie poznanych części mowy. Projektowanie zajęć wprowadzających i utrwalających części mowy. Ortografia w klasach I-III. Planowanie pracy nad ortografią. Dobór zadań Realizacja ćwiczeń słownikowych i frazeologicznych. Projektowanie zadań. Realizacja ćwiczeń syntaktycznych i stylistycznych w klasach I-III. Projektowanie zadań. Formy redakcyjne w klasach 1-3. Etapy pracy (opowiadanie, list, opis, zaproszenie, zawiadomienie). Projektowanie sytuacji opracowywania form redakcyjnych. Ćwiczenia pisemne dla rozwoju osobowego. Możliwości zastosowań w klasach I-III. Praca z lekturą. Koncepcja oswajania ze sztuką słowa w projektach studentów.  Inscenizacje w klasach I-III. Gazetki szkolne. Techniki freinetowskie w kształceniu polonistycznym. Metody nauki czytania-analiza porównawcza. Cele, formy, rodzaje czytania. Poziomy rozumienia tekstu. Historyjki obrazkowe i ilustracje i ich znaczenie dla rozwoju języka i myślenia dziecka. Psychologiczne podstawy nauczania gramatyki. Metody, zasady środki dydaktyczne. Rozwijanie kompetencji leksykalnych dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Uwarunkowania rozwoju języka dzieci. Umiejętność formułowania myśli jako wyzwanie w świecie emotikonów, SMS, logosów i skrótów językowo-myślowych. Wypowiedzi pisemne uczniów w wieku wczesnoszkolnym. Porządek celów uczenia dzieci wypowiadania się na piśmie- tradycja i współczesność. Kształcenie literackie w klasach I-III. Wyzwania współczesności. Typy lekcji, dobór lektury, literatura popularnonaukowa, czasopisma dla dzieci i świat zawartych w nich wartości. Czy jest miejsce w kształceniu wczesnoszkolnym na poezję dla dzieci? Film, reklama, telewizja, gry komputerowe, komiksy, internet- oblicza manipulacji dziecięcą wrażliwością. O jakiego odbiorcę i jakiej kultury będziemy zabiegać w edukacji wczesnoszkolnej?

Metody kształcenia

Wykłady – wykład konwencjonalny, problemowy, prezentacje multimedialne.

Konwersatoria – a) podające – praca z tekstem, praca z dokumentem źródłowym; b) problemowe- dyskusja, meta plan, drzewo decyzyjne, c) praktycznego działania – projektowanie zadań, metoda przypadków, praca w grupach, burza mózgów, projekty i prezentacje multimedialne.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu Symbole efektów Metody weryfikacji Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykłady

Zaliczenie na podstawie: aktywnej obecności (50%), dyskusji studentów (50%).

Ćwiczenia

Zaliczenie na podstawie: prezentacji, projektu zadań, zajęć i sytuacji dotyczących czytania, pisania, ortografii, gramatyki, form redakcyjnych i pracy z tekstem, udziału w zajęciach, dyskusjach i pracach grupowych.

Ocena końcowa

Ocena końcowa to średnia arytmetyczna ocen w wykładów i ćwiczeń.

 

Literatura podstawowa

1.         A.Brzezińska (red.), Czytanie i pisanie- nowy język dziecka, WSiP, Warszawa 1987

2.         K.Kamińska, Nauka czytania dzieci w wieku przedszkolnym, WSiP, Warszawa 1999

3.         M.Jakowicka, Praca z tekstem w klasach początkowych, Zbiorcza Szkoła Gminna 1981/5.

4.         E.Malmquist, Nauka czytania w szkole podstawowej, Warszawa 1987.

5.         W.Żuchowska, Oswajanie ze sztuką słowa Początki edukacji literackiej, Warszawa 1992.

6.         W.Skrzypiec, Ćwiczenia gramatyczno-ortograficzne i stylistyczne w klasach 1-3, Warszawa 1992.

7.         A.Jedut, .A.Pleskot, Nauczanie ortografii w klasach I-III.Poradnik dla nauczyciela,Warszawa 1991.

8.         R.Więckowski, Ćwiczenia słownikowo-frazeologiczne i syntaktyczne w klasach początkowych, Warszawa 1985.

9.         T.Jóźwicki, Opowiadanie jako forma wypowiedzi w klasach początkowych, Warszawa 1984.

10.     M.Węglińska, List jako forma wypowiedzi w klasach początkowych, Szczecin 2002,

11.     H.Baczyńska, Metodyka nauczania gramatyki w klasach I-III, Warszawa 1981.

12.     S.B.Simon, R.C.Halwley, D.D.Britton, Krystalizacja wartości. Ćwiczenia pisemne dla rozwoju osobowego, Toruń 1992.

13.     T,Wróbel, Pismo i pisanie w nauczaniu początkowym, Warszawa 1985.

Literatura uzupełniająca

1.       D.Klus-Stańska, M.Nowicka, Sensy i bezsensy w edukacji wczesnoszkolnej, PWN, Warszawa 2005;

2.       E.Filipiak, Aktywność językowa dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Bydgoszcz 1996;

3.       J.Rytlowa, Ćwiczenia w mówieniu i pisaniu w klasach I-IV szkoły podstawowej, Warszawa 1973;

4.       P.Kossowski, Dziecko a reklama telewizyjna, Problemy Opiekuńczo-wychowawcze nr3/94;

5.       R.Więckowski, Pedagogika wczesnoszkolna, Warszawa 1993;

6.       J.Vos, G.Dryden, Rewolucja w uczeniu, Poznań 2000;

7.       M.Kuziak, Jak mówić, rozmawiać, przemawiać, Bielsko-Biała 2005;

8.       M.Węglińska Opowiadanie jako forma wypowiedzi w klasach początkowych. Wybór tekstów, Kraków 1997;

9.       I.Majchrzak, Wprowadzenie dziecka w świat pisma, WSiP, Warszawa 1995;

10.   M.Bogdanowicz. Metoda dobrego startu, WSiP, Warszawa 1989;

11.   J.Cieszyńska, Kocham uczyć czytać. Poradnik dla rodziców i nauczycieli, Wydawnictwo Edukacyjna, Kraków 2006;

12.   M.Szczepańska, Edukacja kulturalna dziecka w wieku wczesnoszkolnym, Kraków 2000;

13.   K.Borawska, Język domu i język szkoły- zderzenie dwóch światów czy płaszczyzna rozwoju, D. Klus-Stańska, M.J.Szymański, M.S.Szymański,  (red.) Renesans                 nauczania całościowego, Warszawa 2003;

14.   J.Papuzińska, Inicjacje literackie-problemy pierwszych kontaktów dziecka z książką, Warszawa 1974;

15.   Podstawy nauczania początkowego. Nauczanie języka polskiego, red. R. Więckowski, K.Rogulska;

16.   D.Czelakowska, Twórczość a kształcenie języka dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Kraków 1996;

17.   M.Nowicka, Praca z tekstem literackim dla dzieci szansa czy przeszkoda w edukacji do innego, (w:) Światy dziecięcych znaczeń (red.), D.Klus-Stańska, Warszawa               2004;

18.   M.Sakowicz, Teatr szkolny jako rekompensata w zakresie potrzeb dziecięcych, D. Klus-Stańska, M.J.Szymański, M.S.Szymański,  (red.) Renesans nauczania                    całościowego, Warszawa 2003;

19.   I.Kopaczyńska, Od umiejętności czytania do refleksji nad tekstem literackim, [w:] I.Kopaczyńska. A.Nowak-Łojewska, (red.) Obszary wspólnego zaangażowania w                edukacji dzieci, Zielona Góra 2007.

Uwagi


Zmodyfikowane przez dr Jarosław Wagner (ostatnia modyfikacja: 14-09-2017 11:03)