1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2018/2019
4. Socjologia - drugiego stopnia z tyt. magistra
5. Metodologia nauk społecznych

Wygeneruj PDF dla tej strony

Metodologia nauk społecznych - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zaznajomienie studentów z funkcjami nauki, z podstawowymi pojęciami metodologicznymi, specyfiką badań społecznych, procesem kształtowania się różnych sposobów poznania naukowego i ideału wiedzy naukowej; założeniami badań ilościowych i jakościowych; Opanowanie przez studentów umiejętności projektowania własnych badań naukowych, doboru adekwatnego do celu badań paradygmatu, umiejętności doboru lub konstruowania narzędzi badawczych.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Zakres tematyczny

Zakres tematyczny wykładu

 

1.       Różne rodzaje praktyk społecznych, funkcje nauki, współczesna klasyfikacja nauk, źródła wiedzy.

2.       Pojęcie teorii naukowej, prawa nauki, generalizacje historyczne.

3.       Scjentyzm i pozytywistyczna koncepcja nauki; założenia współczesnego konstruktywizmu; konstruktywizm jako orientacja metodologiczna w badaniach socjologicznych.

4.       Status nauk humanistycznych i osobliwości nauk społecznych.

5.       Ideał socjologii niezaangażowanej w wartości oraz obecność wartości w uprawianiu nauki; pojęcie prawdy w nauce.

6.       Składniki tekstów naukowych: definicje, hipotezy.

7.       Etapy badań naukowych, dobór metody, zmiennych, wskaźników, próby.

 

Zakres tematyczny ćwiczeń

1.       Inspiracje teoretyczne i praktyczne w badaniach społecznych.

2.       Paradygmaty w naukach społecznych.

3.       Prawa, teorie, pojęcia, definicje.

4.       Planowanie i realizacja badań socjologicznych. Etapy procesu badawczego.

5.       Cel badań, problemy badawcze.

6.       Hipotezy, zmienne, wskaźniki.

7.       Metody doboru respondentów.

8. Pomiar. Opracowanie danych.

Metody kształcenia

Wykład z prezentacją multimedialną;

Ćwiczenia z formułowania hipotez, konstruowania planu badań i narzędzi badawczych; praca z tekstem źródłowym, dyskusja

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Zaliczenie wykładu

Forma zaliczenia wykładu	Uwagi
Egzamin	Tak
Egzamin pisemny.	W formie pytań problemowych lub otwartych i zamkniętych (test)
Zakres materiału dotyczący egzaminu.	Zgodnie z przedstawionym na pierwszych zajęciach Sylabusem (wykład).
Zasady uzyskania oceny z wykładu.	Ocena z wykładu jest oceną z egzaminu.

 

Zaliczenie ćwiczeń

Forma zaliczenia ćwiczeń	Uwagi
Zaliczenie na ocenę	Tak
Przygotowanie projektu w formie pisemnej.	Przygotowanie projektu procesu badawczego na wybrany temat. Zgodność z tematem, poprawna struktura pracy, język, rzetelność, samodzielność wykonania pracy, odpowiedni dobór literatury przedmiotu..
Zasady uzyskania oceny z ćwiczeń.	Ocenę z ćwiczeń stanowić będzie ocena z przygotowanego projektu

Ocena końcowa

Oceny brane pod uwagę w przypadku oceny końcowej.	Uwagi:
Wykład + ćwiczenia kończące się uzyskaniem oceny.	Warunkiem uzyskania pozytywnej oceny końcowej jest uzyskanie pozytywnej oceny z ćwiczeń i wykładu (3.0-5.0).
Zasady uzyskania oceny końcowej.	Ocena końcowa stanowi średnią arytmetyczną ocen z ćwiczeń  i wykładu*.

Literatura podstawowa

1.       Nowak S., Metodologia badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1985.

2.       Ossowski S., O osobliwościach nauk społecznych, wyd. 4, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001;

3.       Sady W, Spór o racjonalność naukową od Poincarégo do Laudana; Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej. Wydawnictwo „Funna”, Wrocław 2000.

4.       Zybertowicz A, Konstruktywizm jako orientacja metodologiczna w badaniach społecznych, „ASK”. Społeczeństwo, Badania, Metody”, nr 8,/1999,  ss. 7-28.

5.       Amsterdamski S., Między historią a metodą. Spory o racjonalność nauki, Wydawnictwo PIW, Warszawa 1983.

6.       Hajduk E., Hipoteza w badaniach społecznych, Wydawnictwo WSP, Zielona Góra 1998.

7.       Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.

8.       Elementy koncepcji badawczej i założenia metodologiczne, Krzysztof Lisowski, Młodzież w czasach nieufności. Studenci zielonogórscy o sobie i innych / red. nauk. Maria Zielińska, Dorota Szaban .- Zielona Góra : Fundacja Obserwatorium Społeczne Inter Alia, 2016 - s. 16—23.

9.       Lubuski Sondaż Społeczny - założenia, cele i problemy badań zachodniego pogranicza, Krzysztof Lisowski, Transgraniczność w perspektywie socjologicznej. Pogranicza Polski w integrującej się Europie / pod red. nauk. Marii Zielińskiej, Beaty Trzop, Krzysztofa Lisowskiego .- Zielona Góra : Lubuskie Towarzystwo Naukowe, 2007 - s. 349—353.

10.   Metodologiczne problemy w badanich pokoleń. Wybrane zagadnienia, Maria Zielińska, Dorota Szaban, Rocznik Lubuski: zrozumieć społeczeństwo, zrozumieć pokolenia. Młodzież, młodość i pokoleniowość w analizach socjologicznych .- 2011, Tom 37, część 2, s. 33--47

 

Literatura uzupełniająca

1. Kotarbiński Tadeusz, Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1986.

2. Kryzys i schizma: antyscjentystyczne tendencje w socjologii współczesnej, wyboru dokonał i wstępem opatrzył Edmund Mokrzycki, T. 1 i 2, Wydawnictwo PIW, Warszawa 1984.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Jarosław Wagner (ostatnia modyfikacja: 13-04-2018 16:32)