Celem przedmiotu jest zaprezentowanie podstawowych dysfunkcji i patologii w organizacji. Zapoznanie studentów z przejawami patologii organizacyjnych z wyszczególnieniem patologii władzy.Wskazanie przyczyn i uwarunkowań patologii organizacyjnych oraz strategii przeciwdziałania patologiom organizacyjnym.
Prerequisites
Wiedza z przedmiotu Diagnoza problemów organizacji
Scope
Tematyka wykładów:
Systemowy opis patologii organizacyjnych. Zastosowanie metod analizy opisowych dla identyfikacji treści patologii organizacyjnych
Patologia organizacji w trzech perspektywach analizy: patologii warunków pracy (kontekst ergonomiczny), patologii zachowań pracowników (kontekst zachowań organizacyjnych), patologii władzy (kontekst przywództwa)
Dysfunkcja stosunków interpersonalnych w pracy. Rola i znaczenie stosunków interpersonalnych w organizacji. Główne przejawy patologii stosunków interpersonalnych w organizacji.
Kryteria określające stosunki interpersonalne jako patologiczne (rodzaje patologii organizacyjnych: organizacje dramatyczne, odseparowane, depresyjne i itp.).
Patologia mechanizmów sprawowania władzy. Typy i rodzaje władzy sprzyjające i nie sprzyjające zaangażowaniu pracowników
Motywacja władzy i stosunek do władzy (władza instrumentalna, władza jako cel osobisty)
Przeciwdziałanie zjawiskom patologicznym wynikającym z patologii władzy
Wybrane przykłady innych patologii - pracoholizm, rywalizacja, alienacja w pracy.
Strategie minimalizowania skutków patologii organizacyjnych na poziomie podmiotowym i organizacyjnym.
Problematyka ćwiczeń:
Władza jako kategoria psychologiczna, definicje władzy, rodzaje władzy, motywacja władzy
Patologia władzy: źródła, przejawy,konsekwencje dla wydajności pracy i motywacji pracowników
Kultura organizacyjna - rodzaje i typy kultur, patologiczna kultura w świetle mechanizmów sprawowania władzy
Diagnoza stylów przywództwa: przywództwo aktywne i reaktywne
Wybrane przypadki sprawowania władzy w organizacji w zależności od charakteru organizacji
Rola działań coachingowych i warsztatowych w aspekcie doskonalenia umiejętności kierowniczych i zapobiegania patologiom organizacji
Systemowa analiza poszczególnych stylów realizacji zadań lidera w organizacji
Teaching methods
Wykład tradycyjny, prezentacje multimedialne, praca indywidualna, praca z tekstem naukowym, metoda przypadków, praca w grupach, dyskusja
Learning outcomes and methods of theirs verification
Outcome description
Outcome symbols
Methods of verification
The class form
Assignment conditions
Zaliczenie wykładu: Egzamin w formie pracy pisemnej zawierającej analizę i opracowanie form przeciwdziałania patologiom organizacyjnym z wyszczególnieniem patologii władzy.
Zaliczenie ćwiczeń - na podstawie:
- ocen cząstkowych z aktywności studenta uzyskanych w wyniku indywidualnej aktywności studenta weryfikowanej w toku dyskusji;
- ocen cząstkowych z aktywności studenta w pracy zespołowej weryfikowanej podczas analizy przypadków, dyskusji, podczas identyfikowania oraz projektowania rozwiązywanie sytuacji problemowych;
- wystąpienia studenta - student prezentuje wybraną patologię organizacji w oparciu o artykuł naukowy z zakresu psychologii pracy;
- sprawdzenia poziomu wiedzy teoretycznej studenta - (test 20% pytań stanowią pytania otwarte, 80% pytań stanowią pytania zamknięte, jednokrotnego wyboru – pytania zostają sformułowane w oparciu o zagadnienia omawiane na Ćwiczeniach) - student powinien zdobyć minimum 60% punktów (progi ocen z testu (60-64% 3,0; 65-69% 3,25; 70-74% 3,5; 75-79% 3,75; 80-84% 4,0; 85-99% 4,25; 90-94% 4,5; 95-97% 4,75; 98-100% 5,0;).
Recommended reading
Stocki R., Patologie organizacyjne – diagnoza i interwencja, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2005.
Kowalewski K., Moczydłowska J. (red.), Patologie i dysfunkcje w organizacji, Wyd. Difin, Warszawa 2019.
Strykowska, M. (red.), Funkcjonalne i dysfunkcjonalne zjawiska organizacyjne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2007.
Z. Ratajczak Z., Oblicza ludzkiej zaradności. W: Człowiek w sytuacji zagrożenia (kryzysy, katastrofy, kataklizmy). Red. K. Popiołek. Poznań 2001.
Strykowska, M., Współczesne organizacje - Wyzwania i zagrożenia. Perspektywa Psychologiczna. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora, 2002
Mercz D., Profilaktyka psychospołecznych zagrożeń w miejscu pracy - od teorii do praktyki. Łódź: Oficyna Wydawnicza Instytutu Medycyny Pracy im. prof. J. Nofera, 2011.
Bańka A., Psychopatologia pracy. Poznań:Wydawca Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, 2016.
Küehl, S., Schlüsselwerke der Organisationsforschung, Springer, 2015.
Further reading
Kets de Vries M., Mistyka przywództwa, Wyd. Studio EMKA, Warszawa, 2008.
Ronginska T., Vodopyanova N.E., Poczucie alienacji w zespole wypalenia zawodowego, Psychologiczne Zeszyty Naukowe, nr 2, 2016,145-155.
Robak E., Patologie i dysfunkcje w środowisku pracy –teoretyczne podstawy problematyki, [w:] Patologie i dysfunkcje w środowisku pracy, WWZPCz, Częstochowa 2015.
Notes
Modified by dr hab. Iwona Grzegorzewska, prof. UZ (last modification: 12-04-2023 14:01)
