1. SylabUZ
2. Faculty of Humanities
3. winter term 2022/2023
4. Polish Philology - Second-cycle studies leading to MS degree
5. Współczesna krytyka i refleksja literaturoznawcza

Generate PDF for this page

Współczesna krytyka i refleksja literaturoznawcza - course description

Aim of the course

• zapoznanie z wybranymi stanowiskami i poglądami, prezentowanymi we współczesnej krytyce i refleksji literaturoznawczej;
• zaznajomienie ze specyfiką i sposobami istnienia tekstu krytycznoliterackiego jako szczególnego typu wypowiedzi literaturoznawczej o charakterze projektującym i postulatywnym; zorientowanie w zakresie zjawisk występujących w najnowszym literaturoznawstwie;
• zapoznanie z głównymi tendencjami rozwojowymi  współczesnej nauki o literaturze; 
• wykształcenie umiejętności refleksji krytycznoliterackiej i metodologicznej oraz konfrontowania metod i problemów teoretycznoliterackich; 
• rozwinięcie umiejętności krytycznej analizy tekstu literackiego.

Prerequisites

Save changes

Student ma podstawową wiedzę z zakresu teorii literatury, przyswojoną podczas wcześniejszych kursów na studiach I stopnia.

Scope

Wykłady:

1. Krytyka literacka i jej status w dyskursie literaturoznawczym.
2. Funkcje i odmiany krytyki literackiej.
3. Nurty i strategie krytyczne XX i XXI wieku.
4. Najnowsze tendencje w literaturoznawstwie (m.in. zwrot antropologiczny, zwrot przestrzenny, nowa humanistyka, humanistyka cyfrowa). 
5. Najważniejsi przedstawiciele współczesnej myśli literaturoznawczej w Polsce i za granicą i ich poglądy.

Ćwiczenia:

1. Odmiany i gatunki pisarstwa krytycznoliterackiego i literaturoznawczego.
2. Style uprawiania krytyki literackiej, sylwetki wybranych przedstawicieli polskiej krytyki literackiej.
3. Refleksja krytycznoliteracka na łamach pism literaturoznawczych i czasopism kulturalnych.
4. Krytyka literacka w Internecie.
5. Współczesne koncepcje literaturoznawcze: wybrane przykłady. 

Teaching methods

Wykład

wykład (informacyjny, analityczny, syntetyczny), prezentacja wizualna i audiowizualna

Ćwiczenia

rozmowa nauczająca, dyskusja, debata „za” i „przeciw”, praca z tekstem źródłowym, analiza przypadku, prezentacja wypowiedzi o charakterze krytycznoliterackim

Learning outcomes and methods of theirs verification

Outcome description	Outcome symbols	Methods of verification	The class form

Assignment conditions

Wykład: egzamin.

Ćwiczenia: aktywny udział w zajęciach, potwierdzający znajomość lektur teoretycznych, wykonywanie prac domowych (ustnych i pisemnych), referaty, praca pisemna (recenzja).

Recommended reading

Burzyńska A., Anty-teoria literatury, Kraków 2006.

Dyskursy krytyczne u progu XXI wieku. Między rynkiem a uniwersytetem, red. D. Kozicka, T. Cieślak-Sokołowski, Kraków 2007 (wybrane artykuły).

Eliot, T. S. Kto to jest krytyk i inne eseje, przeł. M. Heydel, M. Niemojewska, H. Pręczkowska, M. Żurowski, Kraków 1998.

Kartografowie dziwnych podróży. Wypisy z polskiej krytyki literackiej XX wieku,  pod red. M. Wyki, Kraków 2004 (tu: wybrane teksty krytyczne).

Januszkiewicz M., W poszukiwaniu sensu. „Phronesis” i hermeneutyka, Poznań 2018 lub Kim jestem ja, kim jesteś ty? Etyka, tożsamość, rozumienie, Poznań 2012 lub Być i rozumieć. Rozprawy i szkice z humanistyki hermeneutycznej, Kraków 2017.

Kozicka D., Krytyczne (nie)porządki. Studia o współczesnej krytyce literackiej w Polsce,  Kraków 2012.

Kozłowska E., Recenzja jako forma podwójnego dialogu, [w:] Praktyczna stylistyka nie tylko dla polonistów, pod red. E. Bańkowskiej i  A. Mikołajczuk, rozdział 11, Warszawa 2003, s. 287-313.

Miller J.H., Krytyk jako żywiciel i pasożyt, „Pamiętnik Literacki” nr  77/2, s. 285-295.

Nowa humanistyka. Zajmowanie pozycji, negocjowanie autonomii, Warszawa 2017 (wybrane artykuły).

Nycz R.,  Poetyka doświadczenia: teoria, nowoczesność, literatura, Warszawa 2012 (wybrane artykuły).

Sławiński J., Funkcje krytyki literackiej, [w:] Z teorii i historii literatury, Wrocław 1963 lub [w:] tenże,  Prace wybrane, t.2. Dzieło – Język – Tradycja, Kraków 1998, lub: wyd. II, Warszawa 1974 lub [w:] tenże, Dzieło-język-tradycja, Kraków 1998, s. 159-183 lub „Twórczość” 1962, nr 8.

Wyka M., Niecierpliwość krytyki. Recenzje i szkice z lat 1961-2005. Kraków 2006 (tu: Krytyka jako niecierpliwość, s. 5-23).

Ponadto:

Aktualne numery „Tekstów Drugich”, „Pamiętnika Literackiego”, „Przestrzeni Teorii”.

Czasopisma kulturalno-literackie (wybrane tytuły i numery), 

Strona internetowa: http://hamlet.edu.pl/recenzja-jak

Further reading

Badania nad krytyką literacką,  pod red. J. Sławińskiego, Wrocław 1974.

Badania nad krytyką literacką,  seria 2, pod red. M. Głowińskiego, K. Dybciaka, Wrocław 1984

Balcerzan E., Przymusy aksjologiczne, [w:] O wartościowaniu w badaniach literackich, pod red. S. Sawickiego, W. Panasa, Lublin 1968   s. 257-271.

Była sobie krytyka. Wybór tekstów z lat dziewięćdziesiątych i pierwszych,  w opracowaniu i ze wstępem D. Nowackiego, K. Uniłowskiego, Katowice 2003.

Czapliński P., Powrót centrali, Kraków 2007.

W przypadku, gdy nie podaje się innych uwag skasuj cały tekst (razem z tekstem ukrytym: „W przypadku, gdy …”.Głowiński M., Krytyka, towarzyszka literatury, [w:] Dzień Ulissesa i inne szkice niemitologiczne, Kraków 2002.

Heck D., W stronę morfologii kultury. Z paradoksów dyskusji o perspektywach literaturoznawstwa wobec tzw. końca literatury (rekonesans),  Wrocław 2001.

O wartościowaniu w badaniach literackich, pod red. S. Sawickiego, W. Panasa, Lublin 1968  s. 157-177.

Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo – wiedza o języku – wiedza o kulturze – edukacja,  red. M. Czermińska, S. gajda, K. Kłosiński, A. Legeżyńska, Kraków 2005 (tu: P. Czapliński, Żywy trup. Krytyka literacka 1989 – 2004; M. Wyka, Stan dyskusji i krytyki naukowej w literaturoznawstwie; P. Śliwiński, Dylematy krytyki po roku 1989).

Problematyka aksjologiczna w nauce o literaturze, pod red. S. Sawickiego, A. Tyszczyka, Lublin 1999.

Rorty R., Etyka zasad a etyka wrażliwości, przeł. D. Abriszewska, „Teksty Drugie” 2002, nr 1 / 2.

Sawicki S., Problematyka aksjologiczna w nauce o literaturze, [w:] Wartość -
sacrum - Norwid, lublin 1994, s. 75-94.

Schowalter E, Krytyka feministyczna na rozdrożu, przeł. I. Kalinowska-Blackwood, [w:] Współczesna teoria badań literackich za granicą, pod red. H. Markiewicza, t. IV, cz.2, s.429-468.

Sporne postaci literatury współczesnej. Krytycy, red. A. Brodzka-Wald, T. Żukowski, Warszawa 2003 (tu: wybrane artykuły).

Sporne sprawy polskiej literatury współczesnej, pod red. A. brodzkiej, L. Burskiej, Warszawa 1998.

Teorie literatury XX wieku. Antologia, pod red. Burzyńskiej, M.P. Markowskiego, Kraków 2006 (wybór).

Teorie literatury XX wieku. Podręcznik, pod red. Burzyńskiej, M.P. Markowskiego, Kraków 2006 (tu: Historyzm, Badania kulturowe, Postkolonializm, Feminizm, Gender i queer).

Notes

brak

Modified by prof. zw. dr hab. Małgorzata Mikołajczak (last modification: 02-05-2022 15:27)