1. SylabUZ
2. Faculty of Social Sciences
3. winter term 2017/2018
4. Pedagogy / Primary education - Second-cycle studies leading to MS degree
5. Cultural anthropology

Generate PDF for this page

Cultural anthropology - course description

Aim of the course

Podstawowa wiedza na temat zjawiska kultury, jej sfer, dziedzin i procesów.

Wdrożenie treści antropologicznych przydatnych dla pedagogów  w praktyce zawodowej.

Zapoznanie studentów z przełomowymi wydarzeniami historyczno-kulturowymi w dziejach Europy oraz na obszarach jej wpływów w celu poprawnego diagnozowania sytuacji społecznej, bytowej i etnicznej (kulturowej) imigrantów i reemigrantów oraz ułatwienia komunikacji z nimi.

Zapoznanie studentów   ze współczesnymi zjawiskami  kulturowymi w Europie i na świecie.

Uświadomienie i eliminacja europocentrycznych mitów oraz przesądów etnicznych na rzecz poglądów i postaw typowo relatywistycznych.

Umiejętność dyskutowania w zespołach oraz przygotowania indywidualnej pracy pisemnej na temat wskazanych zagadnień z użyciem profesjonalnych pojęć i charakterystyk współczesnych zjawisk kulturowych. 

Prerequisites

Save changes

Brak.

Scope

Wykłady

1. Podstawowe zagadnienia, zadania i obszary badawcze dyscyplin antropologicznych podzielone według kryterium teoretycznego i opisowego (typy kultur tradycyjnych i współczesnych: nowe miejskie diaspory, grupy tubylcze, protonarody, postkolonialne państwa wieloetniczne, kultury ponowoczesne, tradycjonalistyczne).

2. Historia pojęcia kultury i podstawowe pojęcia chrakteryzujące sferę kultury i cywilizacji: kultura rzeczywistości/kultura wartości, k. materialna/k.symboliczna, k. wysoka/k.plebejska, k. masowa/k.popularna i elitarna, k.jawna/k.ukryta, kultura/cywilizacja.

3. Kryzys kultury symbolicznej w Europie.

4. Spotykane formy etnocentryzmu i europocentryzmu, stereotypów i mitów na temat „obcych” (od megalomanii przez ksenofobię do etnocydu). Światopoglądowa i naukowa reakcja relatywistów kulturowych.

5. Przełomowe wydarzenia w dziejach kultury euro-atlantyckiej implikujące zmianę formuły światopoglądowej. Kolejne „odczarowania świata”: archaiczna Grecja, okres odkryć geograficznych, reformacja, oświecenie, globalizacja, ponowoczesność.

6. Charakterystyka wybranych nowych zjawisk kulturowych w skali globu: kreolizacja i indygenizacja a homogenizacja, tradycja wynaleziona, folkloryzm a postfolkoryzm, nowoplemienność, turystyka zarobkowa, peryferyzacja centrum, kompresja czasu i przestrzeni, hiperrzeczywistość, symulakry i symulacje, karnawalizacja życia i kultury.Bachiczna i winiarska tradycja wytworzona Zielonej Góry

7.Kulturowe i pokoleniowe formy osobowości  a współczesny problem  indywidualizacji i alienacji człowieka .

 

Ćwiczenia

1.Podstawowe dychotomie w antropologii: kultura/natura, swój/obcy, orbis interior/orbis exterior, tradycja/modernizacja kulturowa (nowoczesność), sacrum/profanum, symbol/rzecz, kultura/ cywilizacja.

2. Polacy o „obcych” w świetle badań Ewy Nowickiej i jej zespołu a problemy asymilacji i akulturacji mniejszości etnicznych i narodowych w Polsce (z uwypukleniem problemów w lubuskim).

3. Szok kulturowy i przystosowanie.

4. Antropologia i pedagogika zaangażowane

5.Praktyczne rozpoznawanie nowych współczesnych zjawisk kulturowych oraz umiejętność praktycznego ich diagnozowania. Odszukiwanie odpowiedników tych zjawisk w Polsce na przykładach zaczerpniętych z polskiej prasy lub autopsji i próby rozwiązywania edukacyjnych i społecznych problemów wokół nich.

6.Pedagogie kodu kolekcji i integracji w społeczno-kulturowej interpretacji Basila Bernsteina oraz odpowiadające im typy osobowości kulturowej. 

Teaching methods

Wykłady – wykład konwencjonalny, wykład konwersatoryjny

Ćwiczenia – praca w grupach na bazie literatury antropologicznej i etnograficznych materiałów źródłowych z wyznaczonymi przez prowadzącego zadaniami do realizacji, quizy, zestawienia tabelaryczne, kryżówki itp.

Learning outcomes and methods of theirs verification

Outcome description	Outcome symbols	Methods of verification	The class form

Assignment conditions

 

Egzamin ustny z materiału wykładów i lektur obowiązkowych. Dwie lektury obowiązkowe na egzamin do wyboru z podanych: Benedict R., Wzory kultury, Warszawa 2001; Mead M., Kultura i tożsamość, Warszawa 1978; Hall E., Ukryty wymiar, Warszawa 19871; Hall E., Poza kulturą, Warszawa 1984; Redliński E., Konopielka, Warszawa 2006; Barley N, Niewinny antropolog,  Poznań 1997; Warszawa 1988; Stomma L., Antropologia kultury wsi polskiej XIX wieku, Warszawa 1986; Stomma L., Słońce rodzi się 13 grudnia, Łódź 1981; Golka M., Imina wielokulturowości, Warszawa 2010; Burszta W. J., Kuligowski W., Sequel: dalsze przygody kultury w globalnym świecie, Warszawa 2005; Fromm E., Mieć czy być, Warszawa 1999;  

Ćwiczenia

Zaliczenie z ćwiczeń na podstawie pracy w grupach, pracy pisemnej i kolokwium.

Ocena końcowa

Ocena końcowa jest średnią z uzyskanych ocen cząstkowych.

Recommended reading

1. Barnard A., Antropologia: teoria i historia, Warszawa 2005.
2. Burszta W. J., Antropologia kultury, Poznań 1998.
3. Deliege R., Historia antropologii: szkoły, teorie, autorzy, Warszawa 2011.
4. Janks C., Kultura, Poznań 2000.M. Chutnik,
5. E. Nowicka, Swój i obcy, Warszawa 1988.
6. Szok kulturowy. Przyczyny, konsekwencje, przeciwdziałanie, Kraków 2007.
7. Przyszłośc wielokulturowości w Polsce? red. D. Angutek, Zielona Góra 2016.
8. Antropologia i pedagogika w działaniu, red. H. Ćervinkowa, B. Gołębniak, Wrocław 2010.
9. B. Bernstein, Odtwarzanie kultury, Warszawa 1990.
10. D. Riesman, Samotny tłum, Warszawa 1997.

Further reading

1. Barth F., Gingrich A. i in., Antropologia: jedna dyscyplina, cztery tradycje: brytyjska, niemiecka, francuska i amerykańska, Kraków 2007.
2. Paluch A.K., Mistrzowie antropologii społecznej, Warszawa 1990.
3. Świat człowieka – świat kultury: antologia tekstów klasycznej antropologii, red. E. Nowicka, M. Głowacka-Grajper, Warszawa 2007.

Notes

Modified by dr hab. Dorota Angutek, prof. UZ (last modification: 12-05-2017 07:29)