1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2020/2021
4. Pedagogika specjalna - jednolite magisterskie
5. Podstawy kształcenia dzieci i młodzieży z zaburzeniami ze spektrum autyzmu

Wygeneruj PDF dla tej strony

Podstawy kształcenia dzieci i młodzieży z zaburzeniami ze spektrum autyzmu - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zapoznanie z podstawą programową pierwszego etapu kształcenia w szkole podstawowej, z celami, treściami, zasadami i metodami pracy dydaktycznej w  edukacji dziecka w wieku wczesnoszkolnym. Zapoznanie z istotą kształcenia zintegrowanego oraz podstawowymi pojęciami matematycznymi, przyrodniczymi, a także procesem nauki czytania, pisania i mówienia. Poznawanie  znaczenia środków dydaktycznych w edukacji dzieci, ze szczególnym zwróceniem uwagi na dzieci z niepełnosprawnością intelektualną.  Kształcenie umiejętności organizowania środowiska uczenia się uczniów, projektowania i prowadzenia zajęć edukacyjnych w pierwszym etapie szkoły podstawowej . Rozwijanie umiejętności dokonywania wyboru i oceny przydatności danego postępowania metodycznego odpowiedniego w pracy z dziećmi z niepełnosprawnością intelektualną.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Podstawy dydaktyki ogólnej, wiedza psychologiczna o rozwoju dziecka z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. 

Zakres tematyczny

Wykłady

Podstawa programowa pierwszego etapu kształcenia w szkole podstawowej.   Cele, treści, zasady i metody pracy dydaktycznej w  edukacji dziecka w wieku wczesnoszkolnym. Kształcenie zintegrowane. Znaczenia środków dydaktycznych w edukacji dzieci, ze szczególnym zwróceniem uwagi na dzieci z niepełnosprawnością intelektualną. Organizowanie środowiska uczenia się uczniów, zasady projektowania i prowadzenia zajęć edukacyjnych w pierwszym etapie szkoły podstawowej . Wybór i ocena przydatności danego postępowania metodycznego odpowiedniego w pracy z dziećmi z niepełnosprawnością intelektualną. Psychologiczne podstawy uczenia się matematyki w przedszkolu i w klasach I-III. Podstawowe pojęcia matematyczne w edukacji dzieci z niepełnosprawnością intelektualną. Fizjologiczne podstawy czytania i pisania. Metody nauki czytania-analiza porównawcza. Metody poznawania i badania środowiska przyrodniczego: pomiar, obserwacja, doświadczenie, eksperyment.  Wymiary wiedzy społecznej w klasach I-III: problematyka programowa a rzeczywistość społeczno-kulturowa dziecka.

Ćwiczenia

Specyfika edukacji matematycznej w I etapie kształcenia. Ćwiczenia orientacji w schemacie ciała i w przestrzeni. Klasyfikowanie jako porządkowanie wiedzy o świecie. Szeregowanie jako wykrywanie różnic między przedmiotami. Zbiory – ustalanie równoliczności. Miara i sens mierzenia. Rytmy, kompensacje, przekształcenia. Przyczyna i skutek, orientacja w czasie (dni i noce, pory roku, dni tygodnia, miesiące). Pojęcie liczby, działania matematycznego, posługiwania się dziesiątkowym systemem pozycyjnym, techniką rachunkową. Zastosowanie matematyki w życiu codziennym. Środki dydaktyczne stosowane w procesie wprowadzania dzieci w świat matematyki. Zabawy, gry i sytuacje zadaniowe w edukacji matematycznej dziecka. Trudności dzieci w uczeniu się matematyki.  Gotowość do czytania i pisania w aspekcie psychomotorycznym, słownikowo-pojęciowym, emocjonalno-motywacyjnym. Etapy nabywania umiejętności czytania i pisania. Projektowanie zadań rozwijających umiejętność czytania ze zrozumieniem. Mówienie jako ważne zadanie w edukacji językowej. Cechy mowy dziecka, podejścia do rozwijania umiejętności mówienia jako narzędzia komunikowania się . Historyjki obrazkowe i ilustracje i ich znaczenie dla rozwoju języka i myślenia dziecka. Planowanie pracy nad ortografią. Dobór zadań. Realizacja ćwiczeń słownikowych i frazeologicznych. Projektowanie sytuacji opracowywania użytkowych form redakcyjnych.  Inscenizacje w klasach 1-3. Techniki freinetowskie w kształceniu polonistycznym. Konstruowanie sytuacji edukacyjnych i zadań inicjujących aktywność badawczą dzieci. Kształtowanie pojęć przyrodniczych (las, pole, łąka, staw, ssaki, ptaki itd.). Wartość wycieczki jako formy bezpośredniego poznawania rzeczywistości: rodzaje wycieczek, planowanie i organizowanie. Przygotowanie ścieżki dydaktycznej. Możliwości realizowania edukacji ekologicznej oraz zagadnienia ochrony środowiska w pracy z dziećmi niepełnosprawnymi intelektualnie.  Dziecko jako członek rodziny: wiedza o rodzinie i sposoby jej wykorzystywania oraz poszerzania o nowe aspekty. Dziecko w relacji z osobami niepełnosprawnymi. Dziecko wobec problemów społecznych i emocjonalnych. Wiedza o Polsce i jej realizacja na lekcjach w klasach I-III ( patriotyzm, tolerancja, relacje z sąsiadami). „Inny” w edukacji dzieci: rozumienie różnic kulturowych (tradycje, religie, obyczaje).

Metody kształcenia

Wykład, praca z tekstem, problemowe -dyskusja, metaplan, burza mózgu, metoda projektu praktycznego działania-projektowanie zadań i sytuacji edukacyjnych.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium zaliczeniowego obejmującego treści realizowane na wykładzie i ćwiczeniach oraz uzyskanie  pozytywnych ocen ze wszystkich zadań przewidzianych do realizacji w ramach programu, w tym przygotowania konspektu zajęć. Ocena końcowa: średnia arytmetyczna uzyskanych ocen.

Literatura podstawowa

1. Fischer R. Uczymy jak się uczyć. WSiP, Warszawa 1999.
2.  Okoń W., Wprowadzeni do dydaktyki ogólej, Wydawnictwo Akademickie "ŻAK", Warszawa 1998.
3. Gruszczyk-Kolczyńska E.,(red.),Wspomaganie rozwoju umysłowego oraz edukacja matematyczna dzieci w ostatnim roku wychowania przedszkolnego i w pierwszym roku szkolnej edukacji,Warszawa 2009.
4. Gruszczyk-Kolczyńska E., Dziecięca matematyka: metodyka i scenariusze zajęć z sześciolatkami w przedszkolu, w szkole i w placówkach integracyjnych, Warszawa 2000.
5. Gruszczyk-Kolczyńska E., Wspomaganie rozwoju umysłowego trzylatków i dzieci starszych wolniej rozwijających się, Warszawa 2000.
6. Gruszczyk-Kolczyńska E., Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki, Warszawa 1992.
7. Brzezińska A.(red.), Czytanie i pisanie- nowy język dziecka, WSiP, Warszawa 1987.
8. Malmquist E., Nauka czytania w szkole podstawowej, Warszawa 1987.
9. Jedut, A..A.Pleskot, Nauczanie ortografii w klasach I-III.Poradnik dla nauczyciela, Warszawa 1991.
10. Więckowski,R. Ćwiczenia słownikowo-frazeologiczne i syntaktyczne w klasach początkowych, Warszawa 1985.
11.  Jóźwicki T., Opowiadanie jako forma wypowiedzi w klasach początkowych, Warszawa 1984.
12.  Grzybowski P., Spotkania z innymi, Kraków 2011.

Literatura uzupełniająca

1. Semadeni Z., red., Nauczanie początkowe matematyki, T. I-IV, Warszawa 1984.
2. Stucki E., Metodyka nauczania matematyki w klasach niższych, Bydgoszcz 1994
3. Wróbel T., Pismo i pisanie w nauczaniu początkowym, Warszawa 1985.
4. Klus-Stańska D., Nowicka M., Sensy i bezsensy w edukacji wczesnoszkolnej, PWN, Warszawa 2005.
5. Gruszczyk-Kolczyńska E., Terapia dzieci z trudnościami w uczeniu się matematyki, Katowice 1997.
6.  Wybrane problemy wczesnej edukacji, cz. 2, Klasy I-III, red. M. Suświłło, Olsztyn 1998.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr hab. Jarosław Bąbka, prof. UZ (ostatnia modyfikacja: 20-04-2020 20:16)