1. SylabUZ
2. Wydział Nauk Społecznych
3. semestr zimowy 2020/2021
4. Pedagogika specjalna - jednolite magisterskie
5. Wprowadzenie do metodologii badań naukowych

Wygeneruj PDF dla tej strony

Wprowadzenie do metodologii badań naukowych - opis przedmiotu

Cel przedmiotu

Zapoznanie studentów z pojęciami nauka, wiedza potoczna i wiedza naukowa, funkcjami nauki, cechami praktyki badawczej, Zdefiniowanie pojęć badanie, badanie naukowe oraz proces badawczy. Zaznajomienie studentów ze specyfiką badań społecznych. Scharakteryzowanie poszczególnych paradygmatów i podejść badawczych w naukach społecznych oraz  podstawowymi założeń prowadzenia badań ilościowych i jakościowych. Opanowanie przez studentów umiejętności projektowania własnych badań naukowych, doboru adekwatnego do wybranego paradygmatu celu badań.

Wymagania wstępne

Zapisz zmiany

Brak. 

Zakres tematyczny

Wykłady

Praktyka badawcza i praktyka pedagogiczna jako praktyki społeczna. Rodzaje wiedzy - wiedza potoczna a wiedza naukowa. Nauka - pojęcie, funkcje i współczesna klasyfikacja. Specyfika nauk społecznych. Wyjaśnianie i rozumienie jako procedury naukowe. Pojęcie paradygmatu i teorii naukowej. Paradygmaty w pedagogice. Orientacje metodologiczne w pedagogice. Podejścia badawcze - podejście pozytywistyczne i interpretatywne. Etapy procesu badawczego. Badania ilościowe i jakościowe. Etyczne aspekty badań społecznych

Ćwiczenia

Analiza przykładów projektów badawczych jakościowych i ilościowych - wskazanie podstawowych elementów, podobieństw i różnic. Etapy procesu badawczego w paradygmacie badań ilościowych i jakościowych. Analiza propozycji przedmiotu badań w podejściu jakościowych i ilościowych. Konceptualizacja przedmiotu badań. Formułowanie celu badań i problemów badawczych.Problemy etyczne w badaniach społecznych. 

Metody kształcenia

Wykłady – wykład prowadzony metodą podającą z elementami dyskusji z prezentacją slajdów i prezentacją multimedialną.

Ćwiczenia – dyskusja, praca w małych grupach, praca z materiałem źródłowym; metody oparte na działaniu praktycznym – przygotowanie propozycji przedmiotu badań, konceptualizacji przedmiotu badań oraz celu badań i problemów badawczych.

Efekty uczenia się i metody weryfikacji osiągania efektów uczenia się

Opis efektu	Symbole efektów	Metody weryfikacji	Forma zajęć

Warunki zaliczenia

Wykłady

Warunkiem zaliczenia wykładów jest uzyskanie minimum 55% punktów możliwych do uzyskania w teście z całości nauczanych treści. Istnieje możliwość zwolnienia z egzaminu osób szczególnie zaangażowanych w realizację zadań w ramach ćwiczeń na wniosek prowadzącego ćwiczenia.

Laboratorium

Warunkiem zaliczenia laboratorium jest wykonanie wszystkich zadań przewidzianych w ramach ćwiczeń, a w szczególności przygotowanie propozycji przedmiotu badań, konceptualizacji przedmiotu badań oraz celu badań i problemów badawczych. Każde zadanie będzie na bieżąco oceniane. Ocena końcowa z ćwiczeń ustalana będzie następująco: od 55% punktów ocena dostateczna, od 65% punktów ocena dostateczna plus, od 75% punktów ocena dobra, od 85% punktów ocena dobra plus, od 95% punktów ocena bardzo dobra.

Literatura podstawowa

1. Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2003.
2. Babbie E., Podstawy badań społecznych, Warszawa 2008.
3. Batorski D., Olcoń-Kubicka M., Prowadzenie badań przez Internet: podstawowe zagadnienia metodologiczne, „Studia Socjologiczne” 2006, 3.
4. Flick U., Projektowanie badania jakościowego, Warszawa 2010.
5. Frankfort-Nachmias C., Nachmias D., Metody badawcze w naukach społecznych, Poznań 2001.
6. Hajduk E., Hipoteza w badaniach pedagogicznych, Zielona Góra 1993, 1994, 1996.
7. Hajduk E., Hipoteza w badaniach społecznych, Zielona Góra 2006.
8. Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Kraków 2009.
9. Nowak S., Metodologia badań społecznych, Warszawa 1985.
10. Palka S., Metodologia, badania, praktyka pedagogiczna, Gdańsk 2006.
11. Pilch T. Bauman T., Zasady badań pedagogicznych, Warszawa 2010.
12. Rubacha K., Metodologia badań nad edukacją, Warszawa 2008.
13. Silverman D., Interpretacja danych jakościowych, Warszawa 2008.
14. Silverman D., Prowadzenie badań jakościowych, Warszawa 2008.
15. Sztumski J., Wstęp do metod i technik badań społecznych, Katowice 1995.

Literatura uzupełniająca

1. Amsterdamski S., Między historią a metodą: spory o racjonalność nauki, Warszawa 1983.
2. Brzeziński J., Metodologia badań psychologicznych, Warszawa 2002.
3. Chalmers A., Czym jest to, co zwiemy nauką? Rozważania o naturze, statusie i metodach nauki: wprowadzenie do współczesnej filozofii nauki, Wrocław 1997.
4. Denzin N.K., Lincoln Y.S., Metody badań jakościowych, T. I-II, Warszawa 2009.
5. Grobler A., Metodologia nauk, Kraków 2006.
6. Kmita J., O kulturze symbolicznej, Warszawa 1983.
7. Kuhn T.S., Struktura rewolucji naukowych, Warszawa 1968.
8. Lutyńska K., Wywiad kwestionariuszowy: przygotowanie i sprawdzenie narzędzia badawczego, Ossolineum 1984.
9. Mayntz R., Holm K., Hübner P., Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej, Warszawa 1985.
10. Metodologia pedagogiki zorientowanej humanistycznie, red. D. Kubinowski, M. Nowak, Kraków 2006.
11. Ossowski S., O osobliwościach nauk społecznych, Warszawa 2001.
12. Paprzycka E., Kobiety żyjące w pojedynkę, Toruń 2008.
13. Shaughnessy J., Zechmeister E.B., Zechmeister J.S., Metody badawcze w psychologii, Gdańsk 2002.
14. Stefanowska M., Odbiorcy kultury – deklaracje i rzeczywistość, Warszawa 1988.
15. Sułek A., Metody analizy socjologicznej: wybór tekstów, Warszawa 1986.
16. Sułek A., Ogród metodologii socjologicznej, Warszawa 2002.
17. Wójcicki R., Teorie w nauce, cz. 1, Warszawa 1991.

Uwagi

Zmodyfikowane przez dr Katarzyna Walentynowicz-Moryl (ostatnia modyfikacja: 26-04-2020 16:22)